Sprawdziliśmy szczegółowo flagowy telewizor 4K HDR od Sony na 2020 rok | TEST | Jaki jest nowy model XH95?

Nadszedł maj, a wraz z nim nowe telewizory Sony na rok 2020! Premierowy przegląd wszystkich serii mamy już za sobą m.in podczas naszej wizyty na CES w Las Vegas. Na początek firma Sony, wysłała do naszej redakcji najwyższy model 4K HDR wykonany w technologii LCD, jakim jest KD-65XH950. W sieci jednak obowiązuje generalnie nazwa XH95 czyli skrócona i taką właśnie będziemy posługiwać się w teście. Główne innowacje, jakimi chwali się producent w tym roku, to na pewno powłoka poszerzająca kąty (w matrycy VA) dostępna we wszystkich przekątnych telewizora oprócz 49 cali (rok temu tylko w największych przekątnych, teraz w 85″, 75″, 65″, 55″), Android 9.0 w chwili debiutu, podświetlenie direct LED z lokalnym wygaszaniem, wsparcie dla Dolby Atmos, Dolby Vision. Brzmi świetnie. Pytanie jednak czy wszystko zagrało zgodnie z oczekiwaniami fanów japońskiej firmy? Przekonajmy się w naszym fachowym i szczegółowym teście.

Telewizor testowany przez Maciej Koper i Piotr Gmerek

• Sprawdź ceny innych telewizorów Ultra HD

Warto przeczytać:

• Widziałem już nowe telewizory Sony na 2020 rok. Pierwsze wrażenia z OLED i LCD!
• Pierwsze telewizory Sony na 2020 już w sprzedaży w Polsce! Na początek wielkie przekątne
• 7 błędów popełnianych przy zakupie telewizora | PORADNIK |

Najważniejsze cechy modelu XH95 na 2020 rok podawane przez producenta:

• Procesor obrazu X1™ Ultimate — najlepsze wrażenia przy oglądaniu obrazu 4K HDR dzięki technologiom Object-based Super Resolution, Object-based HDR remaster, Super Bit Mapping™ 4K HDR i Dual database processing
• Technologia TRILUMINOS™ Display – zapewniająca obsługę szerokiej palety barw dla materiałów 4K Ultra HD
• Podświetlenie pełną matrycą diod LED i lokalne przyciemnianie z użyciem technologii X-tended Dynamic Range™ PRO — 6-krotnie większy kontrast niż w naszych tradycyjnych telewizorach LED
• Technologia X-Wide Angle — lepszy obraz przy oglądaniu pod kątem. Technologia ta zapewnia żywsze, bardziej realistyczne kolory i większą jasność obrazu niż standardowe telewizory LED. Oznacza to, że znakomity obraz o niezwykle szerokim zakresie i głębi barw jest widoczny z każdego miejsca w pomieszczeniu. Aby zapewnić jeszcze większy wybór podczas zakupu, w technologię X-Wide Angle będę obecnie wyposażone telewizory Full Array LED 4K XH95 z ekranami od 55″ wzwyż.
• Ulepszona technologia Acoustic Multi-Audio i system Sound-from-Picture Reality™ — dwa wzmacniacze niezależnie sterujące głównym głośnikiem i niewidocznym głośnikiem wysokotonowym oraz nowy głośnik X-Balanced łączący czystość dźwięku z małą głębokością (dwa wzmacniacze i głośnik X-Balanced Speaker tylko w modelach 55″, 65″ i 75″; technologia Acoustic Multi-Audio w modelach od 55″ wzwyż)
• Stylistyka „jednej płaszczyzny” — atrakcyjnie wyglądający ekran bez ramki (tylko modele 55″, 65″ i 75″)
• Nowa technologia optymalizacji obrazu i dźwięku Ambient Optimization — automatyczne zwiększanie i zmniejszanie jasności obrazu odpowiednio do oświetlenia pomieszczenia
• Zgodność z Dolby Vision i Dolby Atmos
• Obsługa z wolnymi rękami (modele od 55″ wzwyż)
• Technologie Apple AirPlay 2, HomeKit i Amazon Alexa — łatwe podłączanie do różnorodnych urządzeń, w tym inteligentnych głośników
• Szybki dostęp do treści, serwisów i usług dzięki platformie Android™ TV

Jak wygląda nowy XH95?

Najnowszy telewizor od Sony to bryła z kanciastymi kształtami. Prezentuje się dzięki temu ponadczasowo i powinna wiele lat bardzo ładnie prezentować się w salonie naszego domu czy mieszkania. Ekran ma pewną grubość ze względu na podświetlenie direct LED, które wymaga więcej miejsca z tyłu telewizora. Wyjścia skierowane są na lewą stronę i trochę brakuje przy nich jakiegoś zaawansowanego sytemu organizacji kabli. W poprzednich latach wydawało się to lepiej zaprojektowane. Niby jest ale nie są tą specjalne rynny na kable itp. tylko tak jak to widać na poniższym zdjęciu czyli dedykowane uchwyty na kable. Może się czepiam ale jak napisałem: każdy producent robi to po swojemu i inne rozwiązania przypadły mi bardziej do gustu.

Tak samo jak w przypadku modelu ZG8 (8K) , tak i w XH95 zastosowano przemyślaną podstawę w której można regulować nóżki na szerokość w zależności od mebla na jakim będzie postawiony telewizor. Taka funkcja dostępna jest w przekątnych 75″, 65″, 55″. Bardzo fajne rozwiązanie, którego często brakuje u konkurencji.

Akcesoria

Pilot przypomina ubiegłoroczny, znany z serii XG. Zyskał on jednak arcy-przydatną funkcjonalność – podświetlenie przycisków! Co ciekawe, uaktywnia się ono samoczynnie, gdy w pokoju jest ciemno, a my potrząśniemy pilotem. Kontroler pasuje to do klasy, jaką reprezentuje telewizor.

Testy syntetyczne

Wszystkie testy w redakcji przeprowadzamy na sprawdzonych kablach HDMI firmy Magic Link 2.0

Matryca, zalecane ustawienia dla Sony XH95

Koniecznie kliknij i przeczytaj też artykuł o matrycach: „IPS VS VA CZYLI KTÓRĄ MATRYCĘ WYBRAĆ”

Matryca

Sony XH95 posiada 120Hz matrycę typu VA. Podświetlenie ekranu wykonane zostało w technologii Direct LED, a więc diody znajdują się bezpośrednio za ekranem i w takim układzie zapewniają dużo wyższą moc świetlną, lepszą równomierność obrazu, oraz pozwalają utworzyć wiele stref z niezależnie regulowaną jasnością, co bardzo pozytywnie odbija się na czerni. W telewizorze zastosowano diody PFS LED, czyli dobrze znane komponenty z innych wyświetlaczy. Pozwalają one odwzorować ponad 90% kolorów z szerokiej palety barw DCI P3, która stosowana jest m.in w filmach czy grach 4K Ultra HD, oraz dostarczają wysoką jasność. Jest to dobry wybór do wysokiej klasy telewizora.

To co czyni matrycę telewizora wyjątkową jest jednak dodatkowa warstwa folii, która w pewien sposób porządkuje światło ekranu i zapewnia znacznie szersze kąty widzenia niż w zwykłej matrycy VA. Jak wiemy, ten typ ekranu cierpi na znaczną degradację obrazu nawet przy minimalnym przesunięciu się względem środka telewizora.

Nie mają z tym problemu ekrany IPS, ale te z kolei mają problem ze słabą czernią i srebrnym nalotem na niej, gdy zejdziemy z osi. Ekran XH95 wypośrodkowuje niejako ten zestaw wad i zalet. Nie ma aż tak niskiego kontrastu jak w ekranach IPS i pozbawiony jest zjawiska srebrzenia. Pod kątem zachowuje się jednak prawie tak dobrze jak ten typ matrycy!

Zalecane ustawienia

Najlepszym fabrycznie ustawieniem, podobnie jak w ubiegłym roku, jest tryb „Własne”. Wybranie omawianego powyżej trybu jest właściwie wszystkim co użytkownik powinien zrobić by uzyskać najlepszą jakość obrazu dostępną domowymi metodami (tj. bez profesjonalnej kalibracji). Pożądaną jasność ustawimy suwakiem o takiej samej nazwie (“Jasność”) w głównym menu. By zaś ustawić odpowiednią jasność dla danych warunków otoczenia można użyć suwaka „Jasność” w tym samym menu.

Obsługa Ultra HD z HDR w Android 9.0 wymaga zmiany konfiguracji portów HDMI. Zrobimy to w zakładce (uwaga!) Ustawienia -> Oglądanie telewizji -> Format Sygnału HDMI. Należy wybrać „Ulepszony format”. Przy tym ustawieniu możemy stracić fonię na niektórych źródłach, dlatego producent pozostawił także opcję kompatybilną. Pełne wsparcie dla Ultra HD dostępne jest na wszystkich złączach.

Obowiązkowe powinno być też wyłączenie overscanu, czyli technologii obcinającej brzegi obrazu. Wystarczy w tym celu zmienić:

• pole wyświetlania – “+1” / “wszystkie piksele” (nazewnictwo zależne od źródła)

Kalibracja, odwzorowanie barw (SD i Full HD)

Wszystkie kalibracje w naszych testach wykonywane są za pomocą oprogramowania Calman firmy Portrait Displays.

Fabrycznie

Jeśli przeglądasz stronę na urządzeniu mobilnym, możesz przesuwać tabelę w lewo/prawo.

Sugerowany fabrycznie tryb ma pewne odstępstwa w zakresie odcienia bieli, który okazał się zbyt chłodny. Nie jest to duży błąd, ale właśnie takiego spodziewałbym się po pierwszym egzemplarzu, który trafia do testów redakcyjnych (z reguły późniejsze partie produkcyjne cechują się większym rozrzutem). Odcienie barw nie manifestują dużych błędów, chociaż zbyt niska jest też gamma (co zmniejsza kontrastowość). Jest zatem kilka przekłamań, choć żadne z nich nie kaleczy estetyki w sposób ewidentny.

Autokalibracja z oprogramowaniem Calman

Termin autokalibracja nie oznacza bynajmniej, że telewizor sam się skalibruje po kliknięciu pilotem 🙂 Takie coś jest niemożliwe, ponieważ do procesu kalibracji wymagane są przede wszystkim zaawansowane urządzenia pomiarowe, które są bardzo kosztowne (nasze spektrofotometry i kolorymetry to koszt około 60 000zł!). Nie mówiąc też o generatorze sygnału wideo i o fakcie, że nie istnieje póki co metoda kalibracji wyłączająca całkowicie udział człowieka w procesie.

Autokalibracja oznacza komunikację pomiędzy programem (Calmanem), a telewizorem, co eliminuje potrzebę wprowadzania ustawień pilotem. Znacznie usprawnia to sam proces, ale nie zmienia jego fundamentalnych założeń. By komunikacja była możliwa, musimy zainstalować aplikację z marketu “Calman for BRAVIA” i połączyć się z telewizorem przez sieć.

Profesjonalna kalibracja Sony XH95

Jeśli przeglądasz stronę na urządzeniu mobilnym, możesz przesuwać tabelę w lewo/prawo.

Uzyskanie neutralnego odcienia bieli powoduje lekkie ocieplenie obrazu dzięki czemu barwy żółte i czerwone stają się bogatsze. Odcienie skóry wyglądają bardziej naturalnie. Dodatkowo obraz zyskuje większa głębię i plastykę dzięki podniesieniu gammy. Skalibrowany XH95 zasługuje na wysokie laury wyróżnienia za reprodukcję barw!

Skalowanie SD, obróbka cyfrowa – procesor obrazu X1 Ultimate

Sony XH95 wykorzystuje najwyższy i zarazem najnowszy procesor Sony, zwany X1 Ultimate. Układ ten ma za zadanie skalować i obrabiać cyfrowo obraz, który trafia na ekran. Różnice wynikające z jakości skalowania jednak się już zatarły i telewizor każdego cenionego producenta robi to z podobną skutecznością, wyciągając tyle ile się da z obrazu niskiej rozdzielczości.

W tym miejscu będę do znudzenia powtarzał, że w dzisiejszych czasach rezultaty skalowania wyglądają niemal identycznie na wszystkich telewizorach. Twierdzenie to znalazło potwierdzenie w moim eksperymencie, którego wyniki znajdują się pod tym adresem.

Zwracam też uwagę, że skalowanie nie jest procesem podnoszącym jakość obrazu i materiał HD czy nawet SD generalnie wygląda bardzo podobnie czy to na wyświetlaczu Ultra HD, czy na Full HD. Dopiero treść natywna o wysokiej rozdzielczości pozwala odczuć wyraźną różnicę, jednak pod warunkiem, że widz znajduje się w odpowiedniej odległości od ekranu. Można ją wyliczyć z kalkulatora odległości.

Powyższy opis sugeruje, że procesor Sony w zasadzie nie wnosi niczego do jakości obrazu. Z perspektywy “purystów obrazu”, którzy oczekują jak najmniejszej ingerencji w materiał źródłowy mniej więcej tak jest. Układ “X1” daje jednak kilka ciekawych funkcji, ujętych w menu jako “tworzenie realizmu”. Składają się na nie “Rozdzielczość”, “Redukcja losowych zakłóceń”, “Cyfrowa redukcja zakłóceń”, oraz “Łagodna Gradacja”. Z mojej perspektywy najciekawszymi funkcjami są “Rozdzielczość, oraz “Łagodna gradacja”. Pozwalają one uwypuklić niektóre walory obrazu i zamaskować niedoskonałości przy słabym sygnale. Na pewno każdy z czytelników zna problem posteryzacji (bandingu) obrazu, która jest nieodłączną cechą słabej jakości plików, oraz treści telewizyjnej. Zwróćmy uwagę jak skutecznie system “Łagodna gradacja” radzi sobie z nią:

Suwak “Rozdzielczość” pracuje zaś na wyższą ostrość obrazu i robi to w znacznie lepszy sposób niż zwykły suwak z tym związany. Przede wszystkim nie kreuje artefaktów w postaci podwójnych konturów. Tak wygląda to w praktyce:

Widzimy tutaj jak operując na funkcjach Rozdzielczości, oraz Łagodnej gradacji możemy nieco “uszlachetnić” obraz. Rezultaty te składają się na trochę lepszy, niż u konkurencji, wygląd treści SD, czy słabego HD.

Równomierność ekranu

Bezpośredni system podświetlenia ekranu w XH95 powinien zapewniać jednorodny obraz na całej powierzchni matrycy. Jak się okazało dla większości powierzchni ekranu było to spełnione, jednak na samych narożnikach dysproporcje dało się zauważyć. Nie chciałbym jednak straszyć w tym miejscu czytelnika, bo nie była to jakaś istotna wada. Bardziej nazwałbym to brakiem zalety w stosunku do typowego telewizora LCD.

Na pewno jednak XH95 mógł pochwalić się brakiem plam czy pasów na matrycy, co jest bardzo uciążliwe przy oglądaniu np. sportu. A tak to wygląda okiem kolorymetru:

-29%	-17%	-6%	-9%	-28%
-13%	-4%	-3%	-5%	-14%
-9%	+2%	ref.	-1%	-17%
-11%	0%	-2%	-3%	-20%
-20%	-9%	-9%	-15%	-28%

Kontrast i Czerń

Sony XH95 wykorzystuje matrycę VA, która z miejsca zapewnia mu porządną stopę kontrastu. Jest ona w prawdzie nieznacznie obniżona przez powłokę poszerzającą kąt widzenia, ale system podświetlenia direct LED z lokalnym wygaszaniem ma potencjał, by wyraźnie poprawić wyniki. Zobaczmy jak spisze się w naszej procedurze testowej.

Jeśli przeglądasz stronę na urządzeniu mobilnym, możesz przesuwać tabelę w lewo/prawo.

SCENA (kontrast między białym kołem, a środkiem białego okręgu)	Opis sceny	Wynik pomiaru
	DUŻA POWIERZCHNIA CZERNI BEZ SĄSIADUJĄCYCH DETALI, PRZY NISKIM KONTRAŚCIE ŁATWO DOSTRZEC ŚWIECENIE CZERNI	59 500:1
	CZERŃ OTOCZONA Z KAŻDEJ STRONY DETALAMI, WYMAGAJĄCA SCENA, PORADZĄ Z NIĄ SOBIE JEDYNIE NAJLEPSZE SYSTEMY WYGASZANIA	3000:1
	PAS W FILMIE SĄSIADUJĄCY Z OBRAZEM O ŚREDNIEJ JASNOŚCI, PRZY NISKIM KONTRAŚCIE WYRAŹNIE ODCINA SIĘ OD RAMKI TELEWIZORA	6 600:1
	DUŻA POWIERZCHNIA CZERNI BEZ SĄSIADUJĄCYCH DETALI, PRZY NISKIM KONTRAŚCIE ŁATWO DOSTRZEC ŚWIECENIE CZERNI	37 800:1

Powyższe wyniki pokazują, że XH95 zgrabnie radzi sobie z uzyskiwaniem znacznie lepszej czerni, niż pozwalałaby sama matryca bez systemu wygaszania. System jest skuteczny, jednak rezultaty niestety spektakularne nie są. Do czerni porównywalnej z telewizorami OLED, czy innymi najlepszymi telewizorami LCD jest spora różnica. Udało się policzyć ile dokładnie jest obszarów, w których TV może niezależnie regulować swoją jasność i wynik to 60 stref w układzie 10 x 6. To trochę zbyt mało by wygenerować smolistą czerń obok jaskrawych obiektów. Oczywiście nie znaczy to, że telewizor wypada słabo przy oglądaniu nocnym, ale szału również nie ma. Szczególnie patrząc przez pryzmat tego, że mamy do czynienia z najwyższym modelem Sony z gamy telewizorów 4K Ultra HD na ten rok (są jeszcze 8K Ultra HD). Istnieje w prawdzie możliwość uzyskania wyników prawie 50% wyższych przy ustawieniu funkcji Lokalne Wygaszanie na pozycję “Wysoka”, jednak odbija się to mocno na widoczności detali w bielach.

Niewątpliwą zaletą systemu wygaszania jest jednak to, że działa on bardzo racjonalnie i przykładowo, gdy na dole ekranu pojawią się napisy, to nie ma nagłego skoku jasności na całym ekranie. Na przykład w filmie “The Revenant” i charakterystycznej scenie w nocy. Tutaj tło wokół napisów rozjaśnia się, ale nie tak gwałtownie by irytować widza:

System wygaszania działa także z dbałością o detale czego nie można często napisać w przypadku konkurencyjnych rozwiązań w LCD. W poniższej scenie z filmu “Grawitacja” nie następowała utrata widoczności detali (drobnych gwiazd), gdy Sandra Bullock znikała na ciemnym tle. Trzeba sprawiedliwie napisać, że pojedyncze punkty świetlne miały jednak zmniejszoną jaskrawość. To właśnie odróżnia telewizor LCD od OLED’a – ta druga technologia pozwala oddawać najdrobniejsze detale z dużą jasnością.

Obsługa technologii obrazu 4K Ultra HD

Koniecznie kliknij i przeczytaj też artykuł o Ultra HD: “UHD? 4K? CZYM JEST TECHNOLOGIA, KTÓRA PODBIJA RYNEK”

Wszystkie testy sygnału 4K Ultra HD w redakcji przeprowadzamy na sprawdzonych kablach HDMI firmy Magic Link 2.0

Dla uzyskania pełnej kompatybilności z sygnałem Ultra HD przez HDMI, należy ustawić “format sygnału HDMI” na “Ulepszony format”, który dostępny jest na każdym z czterech złączy HDMI. W XH95, tak jak i rok temu, ustawienie to znajduje się w zakładce programowania kanałów telewizyjnych, co jest bardzo nieintuicyjne. Konfiguracja “ulepszony format” może powodować niekompatybilność z niektórymi urządzeniami, z tego powodu domyślnie włączony jest tryb “Standardowy”. Sony XH95 wspiera Ultra HD, wraz z HDR10, HLG, oraz paletą barw Rec 2020. Wspiera także rozszerzoną normę HDR – Dolby Vision. Obsługę DV w XH95 posiadamy uzyskać zarówno z aplikacji streamingowych (np. Netflix), jak i przez złącze HDMI. W redakcji testowaliśmy z Oppo UDP-203 i sygnał Dolby aktywował się bez najmniejszego problemu. Technicznie rzecz ujmując jest to jednak implementacja DV low latency, co niesie za sobą pewne konsekwencje, ale o tym później.

Jeśli przeglądasz stronę na urządzeniu mobilnym, możesz przesuwać tabelę w lewo/prawo.

Jakość efektu HDR

Koniecznie kliknij i przeczytaj też artykuł o HDR: „HDR, co to jest HDR, HDR10 kontra Dolby Vision”

W celu pomiarów jasności HDR, użyjemy własnej sekwencji testowej, która jest znacznie bardziej wnikliwa niż np. testy UHD Alliance a co najważniejsze życiowa a nie czysto akademicka. Więcej w temacie: Jakość efektu HDR, jak ją ocenić? Wprowadzamy własny system testowy!

Jeśli przeglądasz stronę na urządzeniu mobilnym, możesz przesuwać tabelę w lewo/prawo.

Scena	Opis sceny	Jasność HDR
	NAJJAŚNIEJSZA ZE SCEN, WYMAGAJĄCA DLA TELEWIZORA, BLASKI SŁOŃCA OSIĄGAJĄ JASNOŚĆ 2000cd/m2	725 cd/m2
	SCENA O NISKIEJ JASNOŚCI, GDZIE WYŚWIETLACZ MOŻE POKAZAĆ SWOJĄ MAKSYMALNĄ JASKRAWOŚĆ	760 cd/m2
	NAJCIEMNIEJSZA ZE SCEN, TELEWIZOR MUSI POKAZAĆ ZARÓWNO JASKRAWĄ BIEL JAK I DOBRĄ CZERŃ	880 cd/m2
	ZBILANSOWANA SCENA O ŚREDNIEJ JASNOŚCI, CZĘSTO WYSTĘPUJĄCA W FILMACH	600 cd/m2
	PLANSZA “L20” NA TAKIEJ WYKONYWANE SĄ TESTY PRZEZ KONSORCJUM UHD ALLIANCE	1 020 cd/m2

HDR na telewizorze Sony XH95 to bez dwóch zdań zjawisko godne uwagi! Ekran uzyskuje wysokie jasności. W różnych sekwencjach testowych nigdy nie spadały one poniżej 600 nitów, a często drobne detale wychodziło ponad poziom 1000 nitów! To efekt wyższy niż w telewizorach OLED i naprawdę robi robotę. Czuć ogromny przeskok w stosunku do technologii SDR, czy też w stosunku do tańszych telewizorów ze średnimi wartościami HDR w okolicach 300 nitów.

Warto też pochwalić świetną płynność przejść tonalnych, która bardzo często jest problematyczna podczas oglądania treści z szerokim zakresem dynamiki. Sony XH95 jest jednym z nielicznych telewizorów, który idealnie poradził sobie z tą sceną, z filmu “The Revenant”, gdzie następuje płynne zejście do czerni na błękitnym gradiencie nieba.

Odwzorowanie obrazu z szeroką paletą barw (Rec 2020/DCI)

Fabryczny tryb Kino (HDR)

Jeśli przeglądasz stronę na urządzeniu mobilnym, możesz przesuwać tabelę w lewo/prawo.

Jeśli przeglądasz stronę na urządzeniu mobilnym, możesz przesuwać tabelę w lewo/prawo.

Sony XH95 ma pewne braki w pokryciu barw żółtych – to przez brakujące 6% palety barw DCI P3, które widać na diagramie. Oczywiście mowa tu o mocno nasyconych odcieniach barw. Problemu nie zauważymy np. na odcieniach skóry, czy innych, bardziej pastelowych tonach. Precyzja oddania koloru w ustawieniach fabrycznych jest nawet niezła. Widać postęp w stosunku do ubiegłorocznego poprzednika, ale nadal kalibracja może wnieść kilka pozytywnych zmian.

Charakterystyka jasności, jak widać na załączonym obrazku, jest w miarę zgodna ze wzorcową EOTF. Z racji, że telewizory Sony nie rozpoznają metadanych filmu, treść jest z reguły jaśniejsza niż na ekranach innych firm, ale ma też trochę mniej detali w bielach (w bardzo jaskrawych scenach). Tu jednak nie ma obaw, że coś umknie naszej uwadze, bo jest przecież funkcja, która analizuje obraz wejściowy i odzyskuje utracone przejścia tonalne poprzez punktowe zmniejszenie intensywności obrazu (działa stale, bez powiązania z jakimkolwiek ustawieniem w menu).

Dolby Vision

W Sony XH95 Dolby Vision działa także przez złącze HDMI, w związku z czym można było podłączyć odtwarzacz i oglądać filmy Ultra HD z płyt. Oczywiście DV działało także w Netflix. W przypadku tej aplikacji do telewizora został dodany specjalny tryb obrazu nazwany “Trybem kalibracji aplikacji Netflix”.

Tryb ten ma za zadanie oddawać obraz zgodnie z intencją autora. Ma więc założenia dokładnie takie samo jak proces kalibracji wyświetlacza z tą różnicą, że kalibrację wykonuje się indywidualnie dla każdej sztuki TV, a tryb ten wgrywany jest masowo do każdego TV. Opis wrażeń z używania “trybu kalibracji aplikacji Netflix” będzie najkrótszym opisem jaki można sobie wyobrazić: jest to po prostu tryb Dolby Vision Ciemne Pomieszczenie występujący pod inną nazwą! Co najlepsze, do trybu kalibracji aplikacji Netflix tak samo możemy (i powinniśmy) wprowadzać ustawienia kalibracyjne dedykowane dla Dolby Vision. Niezły chwyt marketingowy ale rzeczywiście ktoś kto to wymyślił wiedział czym zainteresować widza gdyż chyba nie muszę mówić o tym jak bardzo popularna jest aplikacja Netflix na świecie jak również w Polsce! No i żaden inny producent telewizorów na to jeszcze nie wpadł ;-).

Jeśli chodzi o jakość obrazu Dolby Vision to można wskazać kilka scen w filmach, gdzie technologia ta pokazuje swą przewagę nad HDR10, głównie poprzez większą ilość detali w bielach. Znajdzie się jednak też sporo przykładów gdzie wychodzą ułomności. Nie samej technologii, ale formy implementacji w telewizorach Sony (DV Low Latency). Konsekwencją jest wyraźnie gorsza gradacja detali w czerniach. Nie zawsze, ale jednak często. W filmie “OKJA” zjawisko było niezwykle irytujące:

Odwzorowanie ruchu

Sony XH95 posiada 120Hz matrycę, której potencjał można wykorzystać przy użyciu systemu poprawy ruchu – Motionflow. Wyłączanie systemu powoduje oczywiście okrojenie możliwości matrycy do 60Hz co byłoby absurdalną decyzją, zaś ustawienie “Auto” odpowiada tak naprawdę konfiguracji “Własny” z suwakiem gładkość ustawionym na 3 (maksymalna wartość). To powoduje duży efekt opery mydlanej, czy nienaturalnego upłynnienia filmów (choć niektóry się to podoba). Sprawdźmy zatem jak możemy ustawić płynność przy ustawieniu “Własny” i jak wygląda odwzorowanie szybkiego ruchu na ekranie:

Koniecznie kliknij i przeczytaj artykuł o fotografiach ruchu: “Śledząca Kamera – najlepsze kryterium odwzorowania ruchu”

Ustawienia Motionflow	Informacje		Obraz postrzegany w ruchu
Wyłączony	Smużenie: bardzo duże Maksymalna jasność: 600 cd/m2	Powielenie krawędzi: brak (krawędzie rozmyte) Poprawa płynności filmów (24p): Brak (lekkie szarpanie – jak w kinie)
Własny Gładkość: 1 Czystość: 0	Smużenie: duże Maksymalna jasność: 600 cd/m2	Powielenie krawędzi: brak (krawędzie rozmyte) Poprawa płynności filmów (24p): Lekkie upłynnienie (tzw. złoty środek)
Własny / Automat Gładkość: 2 – 3 Czystość: 0	Smużenie: umiarkowane Maksymalna jasność: 600 cd/m2	Powielenie krawędzi: brak (krawędzie rozmyte) Poprawa płynności filmów (24p): Bardzo mocne upłynnienie (efekt opery mydlanej)
Własny / Automat Gładkość: 2 – 3 Czystość: 1	Smużenie: skrajnie małe Maksymalna jasność: 490 cd/m2	Powielenie krawędzi: minimalne Poprawa płynności filmów (24p): Bardzo mocne upłynnienie (efekt opery mydlanej)
Własny Gładkość: 2 – 3 Czystość: 2 – 3	Smużenie: brak Maksymalna jasność: 290 cd/m2	Powielenie krawędzi: minimalne Poprawa płynności filmów (24p): Bardzo mocne upłynnienie (efekt opery mydlanej)

Przy najwyższej konfiguracji systemu Motionflow (ostatni wiersz tabeli), stopień rozmycia obrazu jest skrajnie niewielki! W zasadzie można by powiedzieć, że jest to jeden z najlepszych TV jakie kiedykolwiek powstały, pod względem czytelności obrazu ruchomego. Chwali się także mała ilość artefaktów upłynniacza, co jest cechą dopracowanego systemu japońskiego producenta.

Rozwiązano także mankament znany z XG95, który polegał na braku możliwości uzyskania tzw. “złotego środka”. Chodzi oczywiście o ustawienie, kiedy wyrazistość treści sportowej jest wysoka, ale nie następuje jeszcze sztuczne upłynnienie filmów. Taką charakterystykę prac zapewnia nam tryb Własny z gładkością: 1.

Kąty widzenia

Sony XH95 to kolejny w historii telewizor LCD z matrycą VA, który nadaje się do oglądania pod kątem. Dzięki zastosowaniu specjalnej powłoki kąt widzenia jest prawie tak dobry jak w ekranach IPS, a w pewnym sensie nawet lepszy, bo nie spada kontrast i nie zabarwia się czerń po zejściu z osi ekranu. Nie ma także wyraźnych spadków nasycenia barw, czy przybierania sino-różowych tonów, które znamy z flagowych telewizorów LCD wykorzystujących matrycę VA. Osobiście bardzo cenie sobie taką charakterystykę ekranu, ponieważ duża degradacja koloru nawet przy minimalnym przesuwaniu się na kanapie, którą znamy z typowych telewizorów LCD, jest co najmniej irytująca.

Granie na konsoli i PC

Koniecznie kliknij i przeczytaj artykuł o dwóch sprawach: „INPUT LAG, CHROMA 4:4:4 – CZY SĄ ISTOTNE?”

Wszystkie testy sygnału 4K Ultra HD w grach przeprowadzamy na sprawdzonych kablach HDMI firmy Magic Link 2.0

W Sony XH95 zaoferowano dwa tryby przystosowane do grania, lub współpracy z komputerem. Pierwszy z nich to “Gra”, a drugi “Grafika”. W praktyce nie ma różnicy z którego z nich skorzystamy. Oba oferują opóźnienie na tym samym poziomie, oraz reprodukcję chromy 4:4:4, by drobne kolorowe czcionki były czytelne.

Zarówno przy sygnale Ultra HD 4K (czy to z HDR, czy bez), jak i Full HD, a także w kombinacji Full HD + HDR (np. z klasycznej konsoli PS4) opóźnienie było niskie. Powinno to ucieszyć wszystkich graczy, ponieważ wartość ta mieści się w najbardziej rygorystycznej grupie – placebo. Oznacza to, że laga za żadne skarby nie idzie wyczuć. Jednak do niskich poziomów input lag zdążyliśmy się już przyzwyczaić i jest to niejako obowiązek w obecnych modelach telewizorów a nie coś co ma robić wrażenie. Od 2020 roku zwracamy baczną uwagę na szereg innych funkcji, które poprawiają komfort grania i to one będą teraz przez nas bacznie badane i sprawdzane, szczególnie w dobie premier konsol nowej generacji jak PlayStation 5 oraz Xbox Series X. Konsole te, będą wyposażone w najnowszy port HDMI 2.1, który umożliwia między innymi przesyłanie sygnału 4K w 120fps. Jak więc wyposażony jest pod tym względem najnowszy XH95?

Żadnej z dodatkowych funkcji niestety nie uświadczymy w Sony XH95. Są to funkcje typowe dla HDMI 2.1, którego telewizor nie posiada, ale nic nie stałoby na przeszkodzie by je zaimplementować. Większość z nich może być spokojnie dostępna gdy telewizor posiada port HDMI 2.0 (VRR, ALLM) co pokazują telewizory innych firm jak Samsung czy LG. Xbox One w prawdzie zapytał na wstępie, czy chcemy uaktywnić obsługę automatycznego trybu z krótkim opóźnieniem, ale ostatecznie nie dało się go włączyć. Reszta funkcji związanych z VRR też była niedostępna. Niestety na tle konkurencji z Korei, to będzie bardzo duży minus z punktu widzenia gracza. Warto też zaznaczyć, że w modelu niższym czyli XH90 ma być port HDMI 2.1 i jeżeli bardzo nam zależy na tych funkcjach to będzie trzeba skierować się w stronę tego produktu, który będziemy testować w dalszej kolejności.

Upłynniacz w trybie “Gra”

Telewizor Sony pozwala używać systemu upłynniacza podczas grania na konsoli, bez wzrostu wartości input lag. Jego działanie jest jednak inne niż w filmach. Nie ma interpolacji (która na pewno wydłużałaby czas reakcji), tylko inna modulacja podświetlenia. Pozwala ona uzyskać bardziej wyraźny kontur, ale staje się on powielony:

Jeśli przeglądasz stronę na urządzeniu mobilnym, możesz przesuwać tabelę w lewo/prawo.

Motionflow: Wyłączony	Motionflow: Własne

System i Smart TV

Sony XH95 debiutuje z Androidem 9.0. Układ nie różni się zbytnio od ostatniego, który poznaliśmy w systemie w wersji ósmej. Ponadto, jako reprezentant linii TV na 2020 rok, otrzymał on dalsze modyfikacje i steruje się nim jeszcze wygodniej.

Interfejs “Home” Składa się teraz z kart ułożonych w pionie, a każdą z nich możemy wyedytować, czy wręcz usunąć. Wraz z instalacją aplikacji mogą pojawić się nowe karty, tak jak np. karta Netflix. Zapewnia ona szybki dostęp do polecanych, oraz oglądanych niedawno tytułów. Dostępna jest także nowa belka po wciśnięciu przycisku “Action Menu”, w której możemy umieścić dowolne skróty, np. do szybkiej zmiany trybu obrazu, czy też do zmiany jasności ekranu.

Jeżeli chodzi o dostępność aplikacji streamingowych na Androidzie 9.0 to jest ona już w zasadzie kompletna, jak widzimy na powyższym zdjęciu. Warto też wspomnieć, że wraz z aktualizacją oprogramowania, Sony XH95 jest także kompatybilny z Apple AirPlay i Apple HomeKit!

Bez zająknięcia działa także HDR w serwisie YouTube:

W momencie gdy piszę tę recenzję, niestety nie jest jeszcze (nadal) dostępna jedna z najistotniejszych funkcjonalności w nowym Androidzie, mianowicie Google Assistant w języku polskim. Asystent głosowy od firmy Google jest inteligentnym programem, który potrafi wykonywać złożone polecenia wymawiane do telewizora w języku naturalnym. Dlatego też bardzo istotny jest wbudowany w pilot mikrofon, o którym wspomniałem we wstępie. Android TV pozwala m.in. też na instalację aplikacji KODI (sklep google play store > Filmy i telewizja), która zapewnia ogromne możliwości multimedialne. Pozwala tworzyć domową bibliotekę filmów i zdjęć, a wraz z dodatkowymi wtyczkami (chociażby kultowa wtyczka “mrknow.pl”) odtwarzać na przykład wideo ze stron takich jak Cda.pl, Polvode.pl, Alekino.tv, Vod.tvpl.pl, Wrzuta.pl czy Filmbox Movie. Tego typu rzeczy są niemożliwe na telewizorach z zamkniętym systemem operacyjnym! Podczas korzystania z tunerów wbudowanych mamy łatwy dostęp do informacji o kanale, a EPG sprzęgnięte jest z interfejsem Android’a. Interfejs jest schludny i funkcjonalny:

Na koniec bardzo pozytywna informacja – interfejs użytkownika działa szybko, sprawnie, a telewizora nie udało się ani razu zawiesić podczas testów! Telewizor wykorzystuje jednak dokładnie ten sam chip co w ubiegłym roku (MT5893) i posiada jedynie 2,5 GB ramu. W dłuższej perspektywie jest więc podwyższone ryzyko “zamulenia” telewizora.

Obsługa klawiatury i myszki

Wygląd oraz możliwości Oreo zostały odświeżone więc podłączenie klawiatury wydaje się tutaj chyba najbardziej sensowne ze wszystkich systemów dostępnych na rynku. Do testu użyłem redakcyjnej Logitech K400 Plus TV, którą Gmeru testował dla Was tutaj.

Dlaczego najbardziej sensowne? Po pierwsze i chyba najważniejsze na ekranie pojawia się wskaźnik, który bez klawiatury nie jest aktywny. Dzięki temu możemy dużo szybciej poruszać się po całym systemie android.

Po dokładny opis kolejnych benefitów płynących z podłączenia klawiatury do telewizora z systemem Android odsyłam Was do wspomnianego testu.

Jakość dźwięku

Zagadnienie jakości dźwięku należałoby całkowicie rozdzielić pomiędzy 49″ przekątną telewizora, a większe (55″ – 85″). Posiadają one bowiem zupełnie różne rozwiązania i jak nietrudno się domyślić, najmniejszy rozmiar telewizora jest pod tym względem mocno wybrakowany (to kolejny powód, by nie schodzić poniżej 55″). W większych przekątnych, znajdziemy 2 głośniki pełnozakresowe (Bass Reflex) wzbogacone o 2 głośniki wysokotonowe.

Telewizor Sony posiada system autokalibracji, który próbuje przewidzieć jak będzie roznosił się dźwięk w pomieszczeniu:

Oczywiście jest to tylko namiastka rozwiązań znanych z amplitunerów, wyposażonych w dedykowane mikrofony, ale swoje zadanie w pewnym wymiarze realizuje. Jest to istotne, bowiem telewizor kompatybilny jest z Dolby Atmos. Potrafi takie ścieżki audio nie tylko przesyłać na zewnątrz (przez eARC), ale także odtwarzać. Tutaj uzyskanie jakichkolwiek efektów jest uzależnione od akustyki pomieszczenia, gdyż bazuje na głośnikach umieszczonych w TV. Poszerzona obudowa telewizora, o której pisałem na wstępie, pozwala także na zastosowanie większych membran.

Tak wygląda to w praktyce w porównaniu do modelu z 2019 roku:

A jak działa? Ogółem pisząc – bardzo przyzwoicie. W stosunku do XG95 widać, a raczej słychać, duży postęp. Dźwięk jest wyrazisty i obfity w niskie tony. Przy odpowiednim układzie pomieszczenia nawet system Atmos nie pozostaje jedynie funkcją na papierze. Czy pozwoli to na zrezygnowanie z zakupu soundbara? Być może. Kwestia potrzeb użytkownika. Jeśli zależy nam na naprawdę głęboki basie przy seansach filmowych to nie obejdzie się bez zewnętrznego subwoofera, natomiast nawet w wydaniu fabrycznym, film da się obejrzeć także z przyzwoitymi walorami dźwiękowymi. Gdybyśmy decydowali się jednak na podłączanie zewnętrznych kolumn to trochę brak w telewizorze Sony zgodności z WISA, które pozwala podłączać urządzenia różnych producentów bezprzewodowo.

Werdykt i rekomendacja

Flagowiec 4K z 2020 roku, czyli Sony XH95, jest ekranem podobnym do swojego poprzednika, jego ewolucją (XG95), ale jednocześnie wyróżniającym się kilkoma cechami. Dysponuje on bardzo dużą jasnością przy oglądaniu zwykłej treści (SDR). Prawie 600 nitów to wartość, która pozwoli na komfortowe oglądanie w dzień, nawet w bardzo nasłonecznionych salonach. Dodatkowo, posiada przede wszystkim unikatową cechę szerokiego kąta widzenia w matrycy VA. Widać, że Sony mocno wierzy w tę technologię i słusznie, bo jest ona bardzo ważna szczególnie przy dużych przekątnych (w tym roku już od 55″!). Jest też podświetlenie direct LED z lokalnym wygaszaniem, jak na bardzo wysoki model przystało, aczkolwiek nie daje ono spektakularnych rezultatów. Sześćdziesiąt niezależnych stref nie pozwala uzyskać smolistej czerni w każdej ze scen, ale przecież musi pozostać jeszcze jakieś pole do poprawy dla modeli wyższych (8K) z oferty producenta. Chwali się też kultura pracy, nie ma aż tak dużo efektu halo i nie giną detale, czy to w czerni czy bieli podczas ciemnych filmowych scen co jest bardzo dużym plusem patrząc na dokonania konkurencji w tym temacie. W połączeniu z rewelacyjnym oddaniem barw po skalibrowaniu matrycy, XH95 zapewnia bardzo “wideofilski” obraz, zbliżony do tego, który widział reżyser w studio przygotowując dla nas filmy, czy seriale. Sprawność HDR jest na wysokim poziomie zarówno przy oglądaniu jak i graniu na konsoli.  Kompatybilność z Dolby Vision jest kolejnym cennym dodatkiem, aczkolwiek nadal powoduje problemy z gradacją w czerniach. Gracze na pewno docenią też bardzo niskie opóźnienie wejścia (input lag), choć zabrakło funkcji z HDMI 2.1, które są wygodne (np. automatyczny tryb “Gra” czy VRR).

Na deser warto wspomnieć o zaktualizowanym interfejsie systemu Android, który jest teraz jeszcze bardziej wygodny, a na nowoczesnej platformie sprzętowej działa płynnie. Niebawem powinno pojawić się też wsparcie dla asystenta głosowego w języku polskim. AirPlay działa już dziś!

Nie wiesz jaki kabel HDMI 4K wybrać? Przeczytaj nasz test

PLUSY

• Bardzo dobre kąty widzenia – rzadka cecha w matrycach VA
• Sprawdza się doskonale przy codziennym oglądaniu w dzień – jasność ekranu (w SDR) na poziomie aż 600cd/m²
• Rewelacyjne odwzorowanie barw po kalibracji, zarówno w Full HD jak i Ultra HD
• Efekt HDR o wysokiej jakości
• Szeroka paleta kolorów – 94% DCI (TRILUMINOS™ Display)
• Dobra czerń, direct LED z lokalnym wygaszaniem
• Bardzo niski input lag, także w trybie HDR – idealny dla graczy konsolowych i PC
• Bardzo dobry dźwięk!
• Rewelacyjne odwzorowanie ruchu, świetny TV do oglądania sportu
  
• Doskonałe działanie procesora X1 Ultimate
• Wykonanie na wysokim poziomie – uniwersalny styl
• Rozbudowany system operacyjny Android ze wszystkimi najważniejszymi aplikacjami wideo i nie tylko
• Procesor (MT5893) dzięki któremu interfejs działa szybko
• W pełni gotowy na odbiór telewizji UHD (satelitarnie, naziemnie)
• Pełna obsługa HEVC 4K – pliki, telewizja naziemna i satelitarna

MINUSY

• Można by oczekiwać większej ilości stref, by uzyskać lepszą czerń i efekt HDR
• Brak jakichkolwiek dodatkowych funkcji dla graczy oprócz niskiego input laga
• Brak HDMI 2.1

Sprzęt do testów dostarczyła firma Sony

• Sprawdź ceny innych telewizorów Ultra HD

Przeczytaj artykuł odnośnie ocen oraz wyróżnień na HDTVPolska.com:

Jak testujemy wyświetlacze na HDTVPolska.com? Czemu testy wyświetlaczy są najbardziej profesjonalne w Polsce i jedne z najlepszych na świecie?

Ekrany biorące udział w naszych testach są profesjonalnie skalibrowane i przygotowane przez http://skalibrujtv.pl/. To daje nam pewność, że wyciągnęliśmy z nich maksimum możliwości! Jak kalibrujemy? Przeczytaj “Czym jest PROFESJONALNA kalibracja telewizora / projektora / monitora?” oraz “Test kalibracji”.
Więcej o telewizorach LG:

Przeczytaj inne testy telewizorów i innych produktów Sony:

• Niedrogi telewizor 4K HDR do Netflix i grania | TEST | Sony XG70
• Sony KD-75XG9505 | TEST | Bravia 2019 LCD z podświetleniem Direct LED
• Sony KD-55XG8505 | TEST | LCD TV 4K z Dolby Vision
• Zobaczyć 4000 nitów HDR | WIDEO-TEST | Sony ZG9 8K
• Telewizor z przyszłości: Sony ZG9 8K HDR | TEST |
• Flagowy TV Sony OLED AG9 | TEST | Model 2019
• Sony Xperia 1 | TEST | Pierwszy smartfon 4K 21:9 OLED HDR
• Sony Soundbar HT-S350 | TEST | Listwa głośnikowa za 899zł
• Ekonomiczny soundbar z Dolby Atmos – czy to jest możliwe? | TEST | Sony HT-X8500
• Sony VPL-VW270ES | TEST | Najtańszy natywny projektor 4K@60Hz Ultra HD z HDR

Wszystkie kalibracje w naszych testach wykonywane są za pomocą oprogramowania Calman firmy Portrait Displays.

(218944)