Funkcja 3D LUT w Panasonic EZ1000 – TEST kalibracji TV metodą 3D LUT
Rozpoczynamy kalibrację 3D LUT
W obecnej chwili na rynku mamy do dyspozycji kilka programów do budowania tablic 3D LUT. Jest to np. Calman, Argyll CMS, czy LightSpace CMS. Ostatni z programów jest najdroższym (licencja kosztuje ponad 10 500zł!), ale i najlepszym wyborem, ponieważ został stworzony specjalnie do tego celu. Ponadto, jest wykorzystywany w na szeroką skalę właśnie w branży wideo profesjonalnego. Z Calmanem, czy Argyll’em rzadko kiedy ma tyle szczęścia by zbudować dobrze działającego 3D LUT’a, dlatego nie polecam.
Kalibracja rozpoczyna się klasycznie – korygujemy kolorymetr Klein K-10A do spektrometru Jeti Specbos 1211, by uzyskać najwyższą precyzję.
Następnie musimy wykonać odpowiednią prekalibrację na poziomie wyświetlacza. Tu będą obowiązywały ścisłe reguły – ustawienia, które są przetwarzane przed zewnętrzną tablicą 3D LUT mogą być użyte przed profilowaniem, zaś te, które są przetwarzane po nie mogą być ruszane. Dokładny opis co więc możemy ruszać, a czego nie celowo pominę, by uprościć artykuł. Ponadto, jeśli ktoś jest profesjonalistą to przeprowadzenie odpowiednich testów nie przysporzy mu trudności. Na cele testu użyłem profilu 17 x 17 x 17, czyli łącznie 4 913 próbek barw. Pomiar takiej ilości danych trwa około godziny.
Po wykonanym profilowaniu przychodzi czas na maszynowe wyliczenie korekt dla wyświetlacza. Tu ponownie jest kilka, a nawet kilkadziesiąt kombinacji i trzeba wybadać, która z nich będzie najlepsza. Po przeliczeniu, aplikacja pokaże nam 3D LUT’a w formie sześcianu
Gdyby wszystkie punkty barw ulokowane były na swoich domyślnych pozycjach, czyli np. najbardziej nasycony punkt zieleni znajdowałby się zielonym wierzchołku sześcianu, oznaczałoby to, że 3D LUT nie wprowadza w tym punkcie żadnej korekty. Przesunięcie np. do środka, w stronę osi szarości, oznacza zmniejszenie nasycenia i tak dalej. Tu widzimy, że korekty nie są “liniowe”. Wszystkie punkty tworzące brzegi wewnętrznej “kostki” są krzywe. Przestrzeń barw sprawia wrażenie mocno obkurczonej, to z tej przyczyny, że wychodzimy z natywnej palety barw telewizora, od której Rec 709 jest znacznie mniejszy.
Wgrywamy 3D LUT do telewizora
Możliwości tej nie było od samego początku istnienia modelu EZ1000. Została ona dopiero wprowadzona w późniejszym oprogramowaniu. Znajdziemy ją w menu konfiguracja.
Wchodząc w to menu możemy zaimportować tablice 3D LUT z pendrive do telewizora. Minusem jest to, że mamy w telewizorze tylko jeden bank pamięci. Gdybyśmy chcieli więc przełączać przestrzenie barwne to wymaga to za każdym razem importowania odpowiedniej tablicy. Na szczęście proces trwa nie więcej jak minutę.
Weryfikacja rezultatów
Pierwszy 3D LUT, który wykonałem, miał za zadanie odwzorować przestrzeń Rec 709 z gammą 2.35, w przestrzeni barw telewizora. Po zakończeniu procesu wgrywania przeszedłem do wstępnej analizy kolorów. Okazało się, że mile widziane byłoby wprowadzenie kilku poprawek. Jest to możliwe, ponieważ niektóre suwaki w telewizorze przetwarzane są dopiero po funkcji 3D LUT. Ostateczny rezultat wyglądał tak:
Jeśli porównamy ten pomiar, do tego, który został wykonany po zwykłej kalibracji, to zobaczymy o ile poprawiło się wysterowanie kolorów. Nie ma już problemu z czerwieniami, czy zieleniami, a nawet z najbardziej nasyconymi próbkami błękitów. Jedyne co pozornie jest przekłamane, to bardzo ciemne próbki barw, ale tu uspokajam – mówimy o naprawdę ciemnych kolorach, których odcienia nasze oko nie rozpoznaje już zbyt dobrze, toteż błędy deltaE są bardzo niskie. W telewizorach LCD, z reguły, te próbki barw potrafią leżeć w ogóle po przeciwnej stronie diagramu ;).
Ponieważ po zakończonym profilowaniu program dysponuje dużą ilością informacji o przestrzeni kolorów telewizora, możliwe jest autmatyczne wygenerowanie innych tablic korekcyjnych. Na przykład pod standard DCI P3, jeśli chcielibyśmy wykonać korekcję do kina cyfrowego. Istnieje też możliwość obniżenia jasności wyświetlacza, do pożądanych 48 nitów.
I jak widać i taka procedura zwraca bardzo precyzyjny wynik. Wszystkie barwy są dokładnie tam gdzie trzeba, poza brzegiem żółci i zieleni. Jest to obszar, którego matryca OLED po prostu nie pokrywa, dlatego mówimy o 98% pokrycia DCI. Pytanie jednak brzmi, czy faktycznie wykorzystamy akurat te barwy w filmie. Szansa na to jest znacznie mniejsza, niż brakujące 2% 🙂 Można śmiało użyć EZ1000 do korekcji dla kina cyfrowego!
