Test Sony BRAVIA XR OLED A90K – 42 i 48 cali. Hit dla fanów gier i twórców? Wysoka jakość obrazu na małej przekątnej!

Testy szczegółowe

Wszystkie kalibracje w naszych testach wykonywane są za pomocą oprogramowania Calman firmy Portrait Displays.

Kolory

Profesjonalna kalibracja Sony OLED A90K

Najwierniejsze oddanie barw po wyjęciu telewizora z kartonu uzyskamy korzystając z trybu “Imax Enhanced”. Jak to w trybach fabrycznych, nieco brakowało do referencji, która w przypadku telewizorów Sony jest do osiągnięcia! W oczy rzucało się spore zaniebieszczenie balansu bieli, które negatywnie wpływało na samą biel (obraz był za chłodny) jak i na inne kolory np. kolory skóry. Kolejnym problemem, nad którym trzeba było popracować, była za wysoka gamma. Sony przyzwyczaiło nas do bardzo rozbudowanych narzędzi do kalibracji obrazu, więc dopieszczenie oddania kolorów zostało przeprowadzone pomyślnie. Do dyspozycji mamy między innymi rozbudowany CMS (system zarządzania barwą) oraz 10 i 20 punktową regulację skali szarości (20 punktowa regulacja dostępna tylko i wyłącznie po odblokowaniu dwóch dodatkowych trybów eksperckich podczas profesjonalnej kalibracji). Kalibracja telewizora przyniosła pożądany efekt a obraz jest bardzo bliski ideału. Średnia deltaE barw standardowych to 0,7 (błędy na takim poziomie są niewidoczne gołym okiem).

“Autokalibracja” z oprogramowaniem Calman

Telewizor posiada funkcję zautomatyzowanej kalibracji obrazu dla osób posiadających potrzebne urządzenia pomiarowe oraz oprogramowanie. Niestety urządzenia te są bardzo kosztowne (nasze spektrofotometry i kolorymetry to koszt około 60 000 zł) i funkcja ta skierowana jest do profesjonalistów, którzy potrzebują większej kontroli nad telewizorem. Funkcja ta nie eliminuje jednak potrzeby ingerencji człowieka w sam proces.

Autokalibracja oznacza komunikację pomiędzy programem (Calmanem), a telewizorem, co eliminuje potrzebę wprowadzania ustawień pilotem. Znacznie usprawnia to sam proces, ale nie zmienia jego fundamentalnych założeń. By komunikacja była możliwa, musimy zainstalować aplikację z marketu “Calman for BRAVIA” i połączyć się z telewizorem przez sieć.

Kontrast i czerń

Najważniejszym kryterium w ocenie telewizora jest czerń i kontrast. Są to podstawowe parametry obrazu, wpływające na postrzegalną jakość, które możemy porównać do silnika w samochodzie. Nawet przy najwierniejszym odwzorowaniu barw, dużej jasności i nieskazitelnej ostrości, ale przy słabym współczynniku kontrastu i słabej czerni, obraz nie zrobi na nas wrażenia. Pod tym względem bez wątpienia wygrywają wyświetlacze z matrycami OLED. Za sprawą niezależnie sterowanych pikseli, oferują one nieskończony kontrast oraz perfekcyjną czerń, której próżno szukać w innych wyświetlaczach. Różnica jest tak duża, że widać ją gołym okiem nawet w bardzo jasnym pomieszczeniu sklepowym.

Jeśli przeglądasz stronę na urządzeniu mobilnym, możesz przesuwać tabelę w lewo/prawo.

SCENA (kontrast między białym kołem, a środkiem białego okręgu)	Opis sceny	Wynik pomiaru
	DUŻA POWIERZCHNIA CZERNI BEZ SĄSIADUJĄCYCH DETALI, PRZY NISKIM KONTRAŚCIE ŁATWO DOSTRZEC ŚWIECENIE CZERNI	∞:1
	CZERŃ OTOCZONA Z KAŻDEJ STRONY DETALAMI, WYMAGAJĄCA SCENA, PORADZĄ Z NIĄ SOBIE JEDYNIE NAJLEPSZE SYSTEMY WYGASZANIA	∞:1
	PAS W FILMIE SĄSIADUJĄCY Z OBRAZEM O ŚREDNIEJ JASNOŚCI, PRZY NISKIM KONTRAŚCIE WYRAŹNIE ODCINA SIĘ OD RAMKI TELEWIZORA	∞:1
	DUŻA POWIERZCHNIA CZERNI BEZ SĄSIADUJĄCYCH DETALI, PRZY NISKIM KONTRAŚCIE ŁATWO DOSTRZEC ŚWIECENIE CZERNI	∞:1

Jasność, praca w warunkach dziennych

Telewizor Sony OLED A90K oferuje typową jak na telewizory OLED jasność na poziomie 390 nitów. Jest to jednak i tak więcej, niż większość telewizorów LCD. Telewizor nadaje się do oglądania w dzień, jednak nie będzie mistrzem w tej kategorii. Pomimo matrycy EVO, jasność na pełnym ekranie pozostała na standardowym poziomie – około 120 nitów.

Jakość efektu HDR

Koniecznie kliknij i przeczytaj też artykuł o HDR: „HDR, co to jest HDR, HDR10 kontra Dolby Vision”

W celu pomiarów jasności HDR, użyjemy własnej sekwencji testowej, która jest znacznie bardziej wnikliwa niż np. testy UHD Alliance a co najważniejsze życiowa a nie czysto akademicka. Więcej w temacie: Jakość efektu HDR, jak ją ocenić? Wprowadzamy własny system testowy!

Jeśli przeglądasz stronę na urządzeniu mobilnym, możesz przesuwać tabelę w lewo/prawo.

Scena	Opis sceny	Jasność HDR
	NAJJAŚNIEJSZA ZE SCEN, WYMAGAJĄCA DLA TELEWIZORA, BLASKI SŁOŃCA OSIĄGAJĄ JASNOŚĆ 2000cd/m2	470 cd/m2
	SCENA O NISKIEJ JASNOŚCI, GDZIE WYŚWIETLACZ MOŻE POKAZAĆ SWOJĄ MAKSYMALNĄ JASKRAWOŚĆ	520 cd/m2
	NAJCIEMNIEJSZA ZE SCEN, TELEWIZOR MUSI POKAZAĆ ZARÓWNO JASKRAWĄ BIEL JAK I DOBRĄ CZERŃ	580 cd/m2
	ZBILANSOWANA SCENA O ŚREDNIEJ JASNOŚCI, CZĘSTO WYSTĘPUJĄCA W FILMACH	490 cd/m2
	PLANSZA “L20” NA TAKIEJ WYKONYWANE SĄ TESTY PRZEZ KONSORCJUM UHD ALLIANCE	580 cd/m2

Średnia jasność HDR w telewizorze Sony OLED A90K wynosi 500 nitów. Jest to w zupełności wystarczające, biorąc pod uwagę matrycę OLED, która posiada prawdziwie głęboką czerń i nieskończony kontrast. Treści oglądane w zaciemnionym pomieszczeniu będą wyglądać bardzo dobrze i zauważymy znaczną poprawę względem treści SDR. Bolączką wszystkich matryc OLED jest fakt, że jasność bieli w HDR nie jest sumą jasności czerwieni, zieleni i błękitu (tak jak w trybie SDR). Wyjątkowo mocno angażowany jest tutaj biały subpiksel, dzięki czemu udaje się podbić jasność elementów, których barwa jest mało nasycona. Tu – jak widać – Sony nie preferuje takiego podejścia i korzysta ze swojego białego subpiksela wyjątkowo oszczędnie. W konsekwencji elementy białe będą ciemniejsze niż na telewizorach konkurencji, ale te mocno kolorowe już nie. TV ma też pewnego asa w rękawie – jest nim funkcja dynamicznego mapowania tonów, która działa “pod maską telewizora” i odzyskuje utracone przejścia tonalne w bieli (które byłyby zbyt jasne do wyświetlenia dla telewizora), więc nie ma zjawiska, że czegoś brakuje.

Dolby Vision

Telewizor wspiera format Dolby Vision zarówno w grach jak i w filmach. Sony już od dłuższego czasu wspiera tą technologię w swoich telewizorach ze średniej i wysokiej półki, więc nie jest to żadna nowość. Mamy dostępny również tryb “kalibracja Netflix”, który skutecznie przyciąga uwagę klientów.

Na papierze jest to specjalny tryb, który ma oddać obraz zgodnie z intencją autora, lecz w praktyce jest to sprytna sztuczka producenta. Telewizor zmienia tryb obrazu, którego aktualnie używamy na tryb “Dolby Vision Ciemny”, który i tak potrzebuje profesjonalnej kalibracji obrazu do pełnego oddania intencji twórcy. Bardzo dobre zagranie marketingowe ze strony Sony – żaden inny producent jeszcze na to nie wpadł.

Skalowanie SD, obróbka cyfrowa – procesor obrazu XR

Sony OLED A90K wyposażony jest w superinteligentny procesor obrazu “Cognitive Processor XR”, który ma za zadanie naśladować sposób w jaki działa ludzki mózg. Skaluje i obrabia on cyfrowo obraz, który trafia potem na ekran. Sprawdzimy zaraz jak radzi sobie on w rzeczywistości, ale najpierw opis możliwości procesora od samego producenta:

“„Mózgiem” nowej serii telewizorów Sony BRAVIA XR jest procesor Cognitive Processor XR. Naśladuje on działanie ludzkiego wzroku i słuchu przy zastosowaniu zupełnie nowych technik przetwarzania, wykraczających poza tradycyjną sztuczną inteligencję. Człowiek oglądający przedmioty nieświadomie skupia uwagę na pewnych punktach. Procesor Cognitive Processor XR dzieli ekran na wiele stref i wykorzystuje inteligencję poznawczą do ustalenia, gdzie w obrazie znajdują się takie „punkty koncentracji uwagi”. W przeciwieństwie do standardowej sztucznej inteligencji, która rozdzielnie wykrywa i analizuje kolor, kontrast, detale i inne elementy obrazu, nowy procesor Cognitive Processor XR może kompleksowo analizować szereg elementów, podobnie jak ludzki mózg. W rezultacie każdy element jest korygowany w powiązaniu z pozostałymi, a cała scena wygląda spójnie i naturalnie – czego nie zapewni standardowa sztuczna inteligencja. Analizując sygnał, układ Cognitive Processor XR może też ustalić położenie źródła dźwięku, a następnie idealnie dostosować dźwięk do obrazu na ekranie. Procesor przekształca też każdy sygnał audio w dźwięk przestrzenny 3D, tworząc wciągające, bardziej realistyczne pole dźwiękowe. Niespotykane dotąd możliwości przyswajania, analizy i rozumienia dużych ilości danych pozwalają zoptymalizować każdy piksel, klatkę i scenę, by ostatecznie wygenerować najbardziej realistyczny obraz i dźwięk w historii Sony.”

Układ Cognitive Processor XR daje nam kilka ciekawych funkcji. Głównie chodzi tutaj o parametry “Rozdzielczość”, oraz “Łagodna gradacja”, które pozwalają zamaskować niedoskonałości obrazu przy słabym sygnale oraz uwypuklić niektóre walory obrazu. Poniżej możemy zobaczyć jak suwak “Łagodna gradacja” radzi sobie z posteryzacją obrazu w słabszym jakościowo pliku wideo:

Parametr “Rozdzielczość” ma za zadanie wyostrzenie obrazu bez widocznych artefaktów, które niestety pojawiają się przy klasycznym suwaku “Ostrość”. Trzeba przyznać, że radzi sobie z tym naprawdę dobrze:

Odwzorowanie ruchu

Za sprawą 120Hz matrycy OLED oraz upłynniacza ruchu “Motionflow”, płynność obrazu oraz ostrość ruchu w telewizorze Sony OLED A90K jest na bardzo dobrym poziomie. W zakładce opcji upłynniacza mamy do wyboru “Własny”, “Auto” oraz “Wyłączony”. Wyłączenie systemu spowoduje ograniczenie możliwości matrycy do 60Hz, czego raczej nikt by nie chciał, zaś opcja “Auto” odpowiada w rzeczywistości konfiguracji “Własny” z suwakiem gładkości ustawionym na 3 (maksymalna wartość). Tak wysoko ustawiona opcja gładkości może spowodować efekt opery mydlanej (zbyt dużej, nienaturalnej płynności obrazu). Tak wygląda ruch na ekranie przy poszczególnych ustawieniach upłynniacza:

Koniecznie kliknij i przeczytaj artykuł o fotografiach ruchu: “Śledząca Kamera – najlepsze kryterium odwzorowania ruchu”

Jeśli przeglądasz stronę na urządzeniu mobilnym, możesz przesuwać tabelę w lewo/prawo.

Ustawienia Motionflow	Informacje		Obraz postrzegany w ruchu
Wyłączony	Smużenie: bardzo duże Maksymalna jasność: 390 cd/m2	Powielenie krawędzi: brak (krawędzie rozmyte) Poprawa płynności filmów (24p): Brak (lekkie szarpanie – jak w kinie)
Ręczny Gładkość: 1 Czystość: 0	Smużenie: duże Maksymalna jasność: 390 cd/m2	Powielenie krawędzi: brak Poprawa płynności filmów (24p): Lekkie upłynnienie (tzw. złoty środek)
Ręczny / Automat Gładkość: 2 – 3 Czystość: 0	Smużenie: umiarkowane Maksymalna jasność: 390 cd/m2	Powielenie krawędzi: brak Poprawa płynności filmów (24p): Mocne / bardzo mocne upłynnienie (efekt opery mydlanej)
Ręczny Gładkość: – Czystość: Duża	Smużenie: umiarkowane Maksymalna jasność: 200 cd/m2	Powielenie krawędzi: brak, obraz bardzo mocno migocze Poprawa płynności filmów (24p): Brak (lekkie szarpanie – jak w kinie)

Jedną z ważniejszych cech systemu “Motionflow” jest mała ilość artefaktów upłynniacza, co umożliwia nam jeszcze większą możliwość dopasowania płynności ruchu pod własne preferencje. Aby uzyskać najwyższą wyrazistość ruchu, należy ustawić suwak “gładkość” przynajmniej na wartość 2. Ustawienie takie może jednak powodować lekki efekt opery mydlanej, który nie każdy lubi. Trzeba również wspomnieć o fakcie, że w tegorocznym modelu suwak “Czystość” jest nieprzydatny. Użycie tej funkcji blokuje upłynniacz, ostrości nie podnosi (ponad ustawienie upłynniacza na 2), a obraz zaczyna migotać. To lekki krok w tył.

W przypadku matrycy OLED warto wspomnieć o ilości rozmycia przy treściach HDR. W tym przypadku, konkurencyjne telewizory LCD nie mogą korzystać ze wszystkich swoich technik wspomagania ruchu. W takich scenariuszach zaczyna się ponownie liczyć czas reakcji matrycy, który… jest bezkonkurencyjny w telewizorach OLED, takich jak testowany Sony OLED A90K! Różnica nie jest miażdżąca, ale istotna:

Jeśli przeglądasz stronę na urządzeniu mobilnym, możesz przesuwać tabelę w lewo/prawo.

Telewizor LCD – treść sportowa HLG HDR	Telewizor OLED – treść sportowa HLG HDR

(21575)