Test Sony A80L OLED Google TV – nowy hit cena / jakość ?

Testy szczegółowe 

Tryb fabryczny “IMAX Enhanced” SDR

Profesjonalna kalibracja Sony A80L OLED SDR

Tak jak w poprzednim modelu najlepszym trybem fabrycznym w telewizorze Sony A80L OLED był “Imax Enhanced”. Tryb ten, był jednak daleki od referencji przez kilka istotnych błędów. Pierwszym z nich była dużo za duża dominacja koloru niebieskiego w balansie bieli, przez co, obraz był zdecydowanie za chłodny. Drugim problemem okazała się być gamma, która za niska pozbawiała obraz należytego kontrastu. Jeśli spojrzymy również na paletę ”ColorChecker” to dostrzeżemy zdecydowanie za duże nasycenie koloru zielonego. Problem uwypuklał się w momencie pojawienia się roślinności, która była wręcz żarówiasta. Na szczęście od lat Sony udostępnia szeroki wachlarz narzędzi pozwalający na szczegółową kalibrację ekranu. Do dyspozycji znajdziemy rozbudowany system zarządzania barwami, a także 0 i 20 punktową regulację skali szarości. Ta druga jest możliwa do użycia dopiero po odblokowaniu trybów eksperckich przy użyciu aplikacji Calman. Jak widzimy kalibracja wyszła znakomicie! Telewizor jest bliski referencji, co udowadniają nam wyniki Średnia deltaE, która jest na poziomie 0,6.

Autokalibracja z oprogramowaniem Calman

Telewizor posiada funkcje zautomatyzowanej kalibracji obrazu dla osób posiadających potrzebne urządzenia pomiarowe oraz oprogramowanie. Niestety urządzenia te są bardzo kosztowne (nasze spektrofotometry i kolorymetry to koszt około 60.000 zł) i funkcja ta skierowana jest do profesjonalistów którzy potrzebują większej kontroli nad telewizorem. Funkcja ta nie eliminuje jednak potrzeby ingerencji człowieka w sam proces.

Autokalibracja oznacza komunikację pomiędzy programem (Calmanem), a telewizorem, co eliminuje potrzebę wprowadzania ustawień pilotem. Znacznie usprawnia to sam proces, ale nie zmienia jego fundamentalnych założeń. By komunikacja była możliwa, musimy zainstalować aplikację z marketu “Calman for BRAVIA” i połączyć się z telewizorem przez sieć.

Kontrast i czerń

Najważniejszym kryterium podczas wybierania telewizora są bezsprzecznie czerń i kontrast. Wpływają one bezpośrednio na prawie każdy z pozostałych parametrów obrazu. Telewizor bez dobrego kontrastu można by porównać do samolotu bez skrzydeł.

Matryca OLED charakteryzuje się brakiem podświetlenia. By otrzymać kolor, przez pixel przepuszczany jest impuls elektryczny. Dlatego jeśli nie będzie on zasilony nie zaświeci się. Dzięki takiemu zabiegowi otrzymujemy niesamowicie głęboki i wciągający obraz, którego na próżno szukać w matrycach LCD. Różnica bowiem jest tak duża, że zauważymy ją gołym okiem, nawet na półce sklepowej.

SCENA (kontrast między białym kołem, a środkiem białego okręgu)	Opis sceny	Wynik pomiaru
	DUŻA POWIERZCHNIA CZERNI BEZ SĄSIADUJĄCYCH DETALI, PRZY NISKIM KONTRAŚCIE ŁATWO DOSTRZEC ŚWIECENIE CZERNI	∞:1
	CZERŃ OTOCZONA Z KAŻDEJ STRONY DETALAMI, WYMAGAJĄCA SCENA, PORADZĄ Z NIĄ SOBIE JEDYNIE NAJLEPSZE SYSTEMY WYGASZANIA	∞:1
	PAS W FILMIE SĄSIADUJĄCY Z OBRAZEM O ŚREDNIEJ JASNOŚCI, PRZY NISKIM KONTRAŚCIE WYRAŹNIE ODCINA SIĘ OD RAMKI TELEWIZORA	∞:1
	DUŻA POWIERZCHNIA CZERNI BEZ SĄSIADUJĄCYCH DETALI, PRZY NISKIM KONTRAŚCIE ŁATWO DOSTRZEC ŚWIECENIE CZERNI	∞:1

Jasność, praca w warunkach dziennych

Sony A80L OLED na tle konkurencji może pochwalić się całkiem dobrą jasnością na poziomie 480 cd/m². Jasność ta, w zupełności powinna wystarczyć do korzystania telewizora za dnia. Mitem jest, więc, że telewizory OLED nie są do tego przystosowane. Warto jednak zaznaczyć, że spadek jasności jest dość gwałtowny. Odczujemy to przede wszystkim na materiałach z dużą ilością bieli np. sportach zimowych. Jak widać, na zdjęciu poniżej, matryca jest wykończona na lekką satynę z lekko purpurowym tintem. Takie połączenie powinno skutecznie stłumić refleksy świetlne.

Do dyspozycji użytkownika oddano również regulację czujnikiem światła, natomiast jedyna użyteczna funkcja to “Automatyczna krzywa odcieni”. W materiałach SDR reguluje ona automatycznie gammę, a w materiałach HDR rozjaśnia cienie i tony średnie dla jaśniejszego obrazu w dzień. Radzimy także nie używać funkcji “Automatyczny poziom luminacji”, gdyż ta obniża jasność w HDR przy zgaszonym świetle do 380 nitów co obija się negatywnie na obrazie 

Jakość efektu HDR

Koniecznie kliknij i przeczytaj też artykuł o HDR: „HDR, co to jest HDR, HDR10 kontra Dolby Vision”

W celu pomiarów jasności HDR, użyjemy własnej sekwencji testowej, która jest znacznie bardziej wnikliwa niż np. testy UHD Alliance a co najważniejsze życiowa a nie czysto akademicka. Więcej w temacie: Jakość efektu HDR, jak ją ocenić? Wprowadzamy własny system testowy!

Scena	Opis sceny	Jasność HDR
	NAJJAŚNIEJSZA ZE SCEN, WYMAGAJĄCA DLA TELEWIZORA, BLASKI SŁOŃCA OSIĄGAJĄ JASNOŚĆ 2000cd/m2	580 cd/m2
	SCENA O NISKIEJ JASNOŚCI, GDZIE WYŚWIETLACZ MOŻE POKAZAĆ SWOJĄ MAKSYMALNĄ JASKRAWOŚĆ	685 cd/m2
	NAJCIEMNIEJSZA ZE SCEN, TELEWIZOR MUSI POKAZAĆ ZARÓWNO JASKRAWĄ BIEL JAK I DOBRĄ CZERŃ	690 cd/m2
	ZBILANSOWANA SCENA O ŚREDNIEJ JASNOŚCI, CZĘSTO WYSTĘPUJĄCA W FILMACH	650 cd/m2
	PLANSZA “L20” NA TAKIEJ WYKONYWANE SĄ TESTY PRZEZ KONSORCJUM UHD ALLIANCE	710 cd/m2

Tak jak widzimy w tabeli powyżej, maksymalna jaskrawość telewizora Sony 55A80L wynosi w realnej scenie 690 nitów. Jest to wynik trochę poniżej oczekiwań, biorąc pod uwagę zastosowanie matrycy EX. W tym miejscu warto wspomnieć o funkcji dynamicznego mapowania tonów i ustawieniu “Preferowana gradacja”. Funkcja ta pozwala na odzyskanie detali w scenach które dla telewizora są zbyt jasne, dzięki czemu obraz wydaje się być pełniejszy.

Odwzorowanie obrazu z szeroką paletą barw (Rec 2020/DCI)

Profesjonalna kalibracja Sony A80L OLED HDR

Jak widać na powyższych wykresach i tabeli testowany Sony A80L OLED przed profesjonalną kalibracją wykazywał bardzo duże błędy w materiałach o szerokiej palecie barw. Wartości te są bez problemu do uchwycenia gołym okiem. Dało się również odczuć problemy z krzywą EOTF która za wysoka rozjaśniała obraz. Na szczęście dzięki szerokiemu wachlarzowi narzędzi do kalibracji zdołaliśmy doprowadzić ekran bardzo blisko ideału.

Bez większego zaskoczenia (ponieważ to cecha telewizorów OLED Sony od lat), w omawianym modelu, dało się zaobserwować za szybkie rozjaśnianie cieni, co skutkowało pogorszoną kontrastowością obrazu. Efektem, który może się czasem pojawić przez ten mankament jest posteryzacja obrazu. Biorąc jednak pod uwagę nieskończoną czerń i kontrast efekt powinien być zadowalający dla większości użytkowników.

Dolby Vision

Telewizor Sony A80L OLED wspiera format Dolby Vision zarówno w grach jak i w filmach. Sony już od dłuższego czasu wspiera tą technologię w swoich telewizorach ze średniej i wysokiej półki, więc nie jest to żadna nowość. Mamy dostępny również tryb “kalibracja Netflix”, który skutecznie przyciąga uwagę klientów.

Na papierze jest to specjalny tryb, który ma oddać obraz zgodnie z intencją autora, lecz w praktyce jest to sprytna sztuczka producenta. Telewizor zmienia tryb obrazu, którego aktualnie używamy na tryb “Dolby Vision Ciemny”, który i tak potrzebuje profesjonalnej kalibracji obrazu do pełnego oddania intencji twórcy. Bardzo dobre zagranie marketingowe ze strony Sony, żaden inny producent jeszcze na to nie wpadł.

Skalowanie SD, obróbka cyfrowa – procesor obrazu XR

Sony OLED A80L wyposażony jest w superinteligentny procesor obrazu “Cognitive Processor XR”, który ma za zadanie naśladować sposób w jaki działa ludzki mózg. Skaluje i obrabia on cyfrowo obraz, który trafia potem na ekran. Sprawdzimy zaraz jak radzi sobie on w rzeczywistości, ale najpierw opis możliwości procesora od samego producenta:

Układ Cognitive Processor XR daje nam kilka ciekawych funkcji. Głównie chodzi tutaj o parametry “Rozdzielczość”, oraz “Łagodna gradacja” które pozwalają zamaskować niedoskonałości obrazu przy słabym sygnale oraz uwypuklić niektóre walory obrazu. Poniżej możemy zobaczyć jak suwak “Łagodna gradacja” radzi sobie z posteryzacją obrazu w słabszym jakościowo pliku wideo:

Parametr “Rozdzielczość” ma za zadanie wyostrzenie obrazu bez widocznych artefaktów, które niestety pojawiają się przy klasycznym suwaku “Ostrość”. Trzeba przyznać że radzi sobie z tym na prawdę dobrze:

Odwzorowanie ruchu

Matryca OLED ma błyskawiczny czas reakcji, więc nie ma najmniejszych zmartwień o zwiększone smużenie np. w ciemnych scenach (co jest częste w przypadku matryc VA). Nasz system testowy OSRTT nie był w stanie zarejestrować jakiegokolwiek czasu przejścia z jednego odcienia w drugi, zaś dokładniejszy pomiar oscyloskopem potwierdził, że wynik jest w mikrosekundach – w zaokrągleniu 0 milisekund

Matryca umieszczona w Sony A80L OLED posiada odświeżanie na poziomie 120Hz wsparte upłynniaczem ruchu “Motionflow”. Połączenie to pozwala na uzyskanie bardzo dobrej płynności oraz ostrości w ruchu. Zakładka upłynniacza da nam do wyboru opcje “Własny”, “Auto” oraz “Wyłączony”. Całkowite wyłączenie systemu ograniczy nam odświeżanie matrycy do 60Hz, co raczej mija się z celem. Opcje ”Auto” oraz “Własny” są w rzeczywistości bardzo zbliżone do siebie, z tym, że w pierwszym z nich suwak gładkości ustawiony jest na 3, czyli wartość maksymalną. Takie ustawienie gładkości daje nam jednak efekt opery mydlanej ( za duża, nienaturalna płynność). Warto wspomnieć o jeszcze jednej zbawiennej funkcji, jaką jest BFI (Black Frame Insertion), która ma za zadanie wstawianie czarnej klatki między klatkami treści w celu poprawy ostrości w ruchu.

Koniecznie kliknij i przeczytaj artykuł o fotografiach ruchu: “Śledząca Kamera – najlepsze kryterium odwzorowania ruchu”

Ustawienia Motionflow	Informacje		Obraz postrzegany w ruchu
Wyłączony	Smużenie: bardzo duże Maksymalna jasność: 470 cd/m2	Powielenie krawędzi: brak (krawędzie rozmyte) Poprawa płynności filmów (24p): Brak (lekkie szarpanie – jak w kinie)
Ręczny Gładkość: 1 Czystość: 0	Smużenie: duże Maksymalna jasność: 470 cd/m2	Powielenie krawędzi: brak Poprawa płynności filmów (24p): Lekkie upłynnienie (tzw. złoty środek)
Ręczny / Automat Gładkość: 2 – 3 Czystość: 0	Smużenie: umiarkowane Maksymalna jasność: 470 cd/m2	Powielenie krawędzi: brak Poprawa płynności filmów (24p): Mocne / bardzo mocne upłynnienie (efekt opery mydlanej)
Ręczny Gładkość: – Czystość: Duża	Smużenie: umiarkowane Maksymalna jasność: 240 cd/m2	Powielenie krawędzi: brak, obraz bardzo mocno migocze Poprawa płynności filmów (24p): Brak (lekkie szarpanie – jak w kinie)

System “Motionflow” który w naszej opinii jest funkcją bardzo dobrze działającą, a to za sprawą małej ilości artefaktów podczas upłynniania obrazu. Dzięki temu użytkownik ma większą swobodę działań w obszarze płynności ruchu. Jeśli zależy nam na najwyższej wyrazistości ruchu należy ustawić suwak “gładkość” przynajmniej na wartość 2. Takie ustawienie może jednak wywołać lekki efekt opery mydlanej, co nie każdy lubi.

W przypadku matrycy OLED warto wspomnieć o ilości rozmycia przy treściach HDR. W tym przypadku, konkurencyjne telewizory LCD nie mogą korzystać ze wszystkich swoich technik wspomagania ruchu. W takich scenariuszach zaczyna się ponownie liczyć czas reakcji matrycy, który… jest bezkonkurencyjny w telewizorach OLED, takich jak testowany Sony A80L OLED! Różnica nie jest miażdżąca, ale istotna:

Telewizor LCD – treść sportowa HLG HDR	Telewizor OLED – treść sportowa HLG HDR

(61999)