Sony AF8 (KD-65AF8) | TEST – OLED 2018 Android TV z procesorem X1 Extreme

Słowem wstępu

Firma Sony wkroczyła w świat telewizorów OLED w ubiegłym roku, wprowadzając flagowca o nazwie Sony A1. Okazał się on bardzo udanym modelem, który miał spore grono sympatyków na naszym rynku (kto nie wie jeszcze czemu warto wybrać OLEDa zachęcam do przeczytania Czym jest OLED i dlaczego tak bardzo go lubimy?). Producent postanowił więc kontynuować linię A1 na 2018 rok. Została ona zaktualizowana do najnowszego Androida 7.0 (a w przyszłości 8.0) ze wsparciem dla Dolby Vision. Dla miłośników ekranów organicznych przygotował także tańszą serię – AF8 – której dziś się przyjrzymy. Telewizor dostępny będzie w rozmiarach 55″ i 65″, przy czym do testów trafił większy z nich.

Wygląd

Od przodu, ekran wygląda bardzo podobnie do swojego starszego brata. Niczym tafla szkła stojąca bezpośrednio na meblu, który pod nim umieścimy. Różnicą jest wystająca smukła stopa, której nie było w A1. Nadmienię tutaj, ze zdjęcie zostało zrobione pod kątem, stąd wrażenie, że telewizor na niej “stoi”. W rzeczywistości ma ona co najwyżej kilka milimetrów i mniej więcej tyle wynosi też prześwit pod ekranem.

Różnica w wykonaniu widoczna jest od razu, gdy spojrzymy z tyłu. Telewizor został wykonany może z trochę mniejszym rozmachem, ale z pewnością forma ta jest praktyczniejsza. Po pierwsze ekran nie jest odchylony do tyłu tak jak A1. Po drugie…

Można go “normalnie” powiesić na ścianie, tzn nie będzie od niej specjalnie odstawał.

W detalach, AF8 reprezentuje najwyższy poziom wykonania. Krawędzie są idealnie spasowane i niezwykle smukłe. Jak to zazwyczaj w telewizorach OLED bywa.

Jeżeli tylko zadbamy o odpowiedni design wnętrza to możemy liczyć na świetną kompozycję.

Złącza i Akcesoria

Wszystkie złącza znajdują się w lewej części telewizora i są zamaskowane demontowalnymi elementami z tworzywa. Najbardziej istotne gniazda wyprowadzone są do dołu. Należą do nich przede wszystkim porty HDMI 2 i 3, której jako jedyne zapewniają pełne wsparcie dla Ultra HD (w odróżnieniu od gniazda 1 i 4).

Pilot jest prawie tożsamy z ubiegłorocznym. Zamieniono tylko kolejnością niektóre przyciski. Kontroler posiada wbudowany mikrofon do wydawania komend głosowych i trzeba przyznać, że sprawdza się on bardzo dobrze. Platforma Google oferuje przecież zaawansowane funkcje rozpoznawania mowy, więc mikrofon nie pozostanie wyłącznie gadżetem. W stosunku do poprzedniego pilota zmieniono trochę rozmieszczenie klawiszy. Wyróżniają się też klawisze przenoszące bezpośrednio do serwisu Netflix oraz Google Play. Cały pilot pokryty jest zaś gumą. Daje to bardzo pewny uchwyt w dłoni, oraz jak mniemam, odporność na zalania, ale nadal mam wątpliwości, czy jest tak eleganckie jak sam telewizor.

Testy syntetyczne

Matryca, zalecane ustawienia

Matryca

Matrycę do Sony AF8 wyprodukowała firma LG Displays. Jest to klasyczny panel WRGB OLED o pełnej rozdzielczości 4K. Nie jest to jednak identyczna matryca jaką widzieliśmy w ubiegłym roku w modelu A1. Wygląda na poddaną lekkiemu tuningowi polegającemu m.in. na “doklejeniu” wąskiego paska czerwonego subpiksela do białego. Po co? Jak mniemam, by temperatura barwowa tego drugiego była bliższa tej studyjnej – 6500K. W związku z tą zmianą nastąpiły także zmiany kształtu i powierzchni pozostałych subpikseli. Najprawdopodobniej dzięki temu AF8 może pochwalić się trochę wyższą jasnością niż jego starszy brat, ale o tym później.

Zalecane ustawienia

Telewizory Sony w 2018 roku kontynuują układ menu, który poznaliśmy dwa lata temu. Dostęp do głównych ustawień jest prosty. Wystarczy wcisnąć na pilocie klawisz „Action Menu”, a następnie wejść w „Obraz”. Fabrycznie definiowanych ustawień jest kilkanaście, jednak nie będę ich tutaj wymieniał, ponieważ zarówno mnie jak i czytelników powinno interesować wyłącznie jedno ustawienie w którym telewizor najwierniej naśladuje monitor studyjny. Jest nim tryb „Kino Pro”. Wybranie omawianego powyżej trybu jest właściwie wszystkim co użytkownik powinien zrobić by uzyskać najlepszą jakość obrazu dostępną domowymi metodami (tj. bez profesjonalnej kalibracji).

By zaś ustawić odpowiednią jasność dla danych warunków otoczenia można użyć suwaka „Jasność” w tym samym menu. Pracuje on jednak tylko w ograniczonym zakresie. Górny próg jasności dyktowany jest ustawieniem “Luminancja szczytowa” (kiedyś to ustawienie nosiło nazwę “X-tended dynamic range”), znajdującym się głębiej w “Ustawienia zaawansowane”. Funkcja ta zdaje się nie robić niczego innego, poza narzucaniem limitu jasności. Jest to trochę dziwne i niezrozumiałe dla mnie rozwiązanie. Czemu by po prostu nie zostawić pojedynczego suwaka do kontroli jasności ekranu?

Obsługa Ultra HD z HDR w Android 7.0 wymaga zmiany konfiguracji portów HDMI. Zrobimy to w zakładce Home -> Ustawienia -> Zewnętrzne złącza. Należy wybrać „Ulepszony format”. Przy tym ustawieniu możemy stracić fonię na niektórych źródłach, dlatego producent pozostawił także opcję kompatybilną. Pełne wsparcie dla Ultra HD dostępne jest jedynie na złączach HDMI 2 i 3.

Obowiązkowe powinno być też wyłączenie overscanu, czyli technologii obcinającej brzegi obrazu. Wystarczy w tym celu zmienić pole wyświetlania na “+1” lub “wszystkie piksele” (nazewnictwo zależne od źródła).

Kalibracja, odwzorowanie barw (SD i Full HD)

Fabrycznie

	wynik		wynik
Średnia deltaE barw ze standardowych	2,6	maksymalna	5,0
Średnia deltaE barw ze wzornika	2,7	maksymalna	6,8
Średnia deltaE palety szarości	4,2	maksymalna	6,8

Profesjonalna kalibracja Sony AF8

	wynik		wynik
Średnia deltaE barw ze standardowych	1,1	maksymalna	1,9
Średnia deltaE barw ze wzornika	1,1	maksymalna	2,4
Średnia deltaE palety szarości	0,4	maksymalna	1,2

Fabryczna tonacja kolorów w AF8 bardzo przypomina tą z A1. W dwóch słowach: jest nieźle, ale jest także pole do poprawy barw. To co rzuca się w oczy to deficyt zielonej składowej, który powoduje, że obraz jest lekko ocieplony, a właściwie zaróżowiony. Da się to zauważyć na przykład na odcieniach skóry. Charakterystyka jasności także jest trochę przesadzona i powoduje nadmierną kontrastowość obrazu. W niektórych momentach ma się wrażenie, że w czerni nic nie widać, a to wynika nie z natury ekranu OLED, a z nadmiernego przyciemnienia ciemnych tonów. Poza tymi dwoma niedoskonałościami kolory wyglądają nieźle.

Galeria przekłamań obrazu

Koniecznie przeczytaj też artykuł: „JAK DZIAŁA PORTALOWA GALERIA PRZEKŁAMAŃ”

Skalibrowanie telewizora pozwala rozwiązać oba te niuanse i właściwie naprowadzić barwy na tak dobry poziom, że już niczego nie brakuje. Oczywiście można by czepiać się jeszcze jakichś niuansów związanych z kolorystyką, bo jak widzimy, nie wszystkie odcienie czerwieni są odpowiednio mocno nasycone, podczas gdy żółcie są już wręcz zbyt intensywne, ale to wady, które mogłyby mieć znaczenie przy zastosowaniu w studio, a nie w domu. W związku z tym za reprodukcję barw w standardowych filmach i telewizji ocena 5-.

Nowy OLED Sony AF8 wykorzystuje najwyższy w katalogu procesor Sony, zwany X1 Extreme. Układ ten ma za zadanie skalować i obrabiać cyfrowo obraz, który trafia na ekran. W prawdzie różnice wynikające z jakości skalowania w zasadzie się już zatarły i telewizor każdego cenionego producenta robi to z podobną skutecznością, wyciągając tyle ile się da z obrazu niskiej rozdzielczości. Układ “X1” dodaje jednak zaawansowane funkcje związane z usuwaniem przeplotu. W menu znajduje się z tym związane ustawienie “Tryb Kliszy”, które w domyślnym swoim ustawieniu robi wszystko co się da, aby uzyskać jak najlepszą ostrość przy transmisjach sportowych i pokrewnych materiałach.

W tym miejscu będę do znudzenia powtarzał, że w dzisiejszych czasach rezultaty skalowania wyglądają niemal identycznie na wszystkich telewizorach. Twierdzenie to znalazło potwierdzenie w moim eksperymencie, którego wyniki znajdują się pod tym adresem.

Zwracam też uwagę, że skalowanie nie jest procesem podnoszącym jakość obrazu i materiał HD czy nawet SD generalnie wygląda bardzo podobnie czy to na wyświetlaczu Ultra HD, czy na Full HD. Dopiero treść natywna o wysokiej rozdzielczości pozwala odczuć wyraźną różnicę, jednak pod warunkiem, że widz znajduje się w odpowiedniej odległości od ekranu. Można ją wyliczyć z kalkulatora odległości.

Powyższy opis sugeruje, że procesor Sony w zasadzie nie wnosi niczego do jakości obrazu. Z perspektywy “purystów obrazu”, którzy oczekują jak najmniejszej ingerencji w materiał źródłowy tak właśnie jest. Układ “X1” daje jednak kilka ciekawych funkcji, ujętych w menu jako “tworzenie realizmu”. Składają się na nie “Rozdzielczość”, “Mastered in 4K”, “Redukcja losowych zakłóceń”, “Cyfrowa redukcja zakłóceń”, oraz “Łagodna Gradacja”. Z mojej perspektywy najciekawszymi funkcjami są “Rozdzielczość, oraz “Łagodna gradacja”. Pozwalają one uwypuklić niektóre walory obrazu i zamaskować niedoskonałości przy słabym sygnale. Na pewno każdy z czytelników zna problem posteryzacji obrazu, zwanej także bandingiem, która jest nieodłączną cechą słabej jakości plików, oraz treści telewizyjnej. Zwróćmy uwagę jak skutecznie system “Łagodna gradacja” radzi sobie z nią:

Suwak “Rozdzielczość” pracuje zaś na wyższą ostrość obrazu i robi to w znacznie lepszy sposób niż zwykły suwak z tym związany. Przede wszystkim nie kreuje artefaktów w postaci podwójnych konturów. Tak wygląda to w praktyce:

Ważną do zapamiętania cechą systemu jest to, że funkcję “Mastered in 4K” należy wyłączyć dla uzyskania najlepszej jakości obrazu. Z niewiadomych mi przyczyn używanie jej powoduje utratę detali obrazu, porównywalną z używaniem funkcji cyfrowej redukcji zakłóceń. Wszystkie te funkcje powinny być więc wyłączone, zaś użytkownik powinien się skupić na Rozdzielczości, oraz Łagodnej gradacji.

Jasność, praca w warunkach dziennych

Maksymalny poziom jasności matrycy organicznej zależy od tego, na jakiej powierzchni uzyskać chcemy tą jasność. Przykładowo w scenie nocnej, drobny błyszczący element będzie jaśniejszy, niż gdyby znajdował się on w scenerii dziennej (i większa powierzchnia ekranu musiałaby być jasna). Taką uśrednioną jasność całego kadru określamy parametrem APL.

Jak zachowuje się Sony AF8 przy różnych wariantach scen prezentuje poniższy diagram:

Jak widzimy charakterystyka jest dosyć “stroma”. Ekran oferuje swoją maksymalną jasność tylko przy niskich wypełnieniach. Przy codziennych treściach raczej nie będzie to problemem, bo filmy z reguły mają poniżej 30% średniego wypełnienia. Przy oglądaniu sportu, np. skoków narciarskich, czy hokeja będziemy jednak widzieć już przygasanie ekranu. Przy umiarkowanych scenach, wraz ze swoimi 400cd/m², AF8 powinien się całkiem nieźle sprawdzić w nasłonecznionym pomieszczeniu, ale też nie tak dobrze jak niektóre telewizory LCD.

Kontrast i Czerń

Każdy już chyba wie, że w przypadku telewizora OLED oglądanie filmów z czernią to czysta magia. Gdy nie widać gdzie się ekran zaczyna, a gdzie się kończy można oszukać się, że wielkość telewizora dostosowuje się do proporcji filmu! Sam kiedyś tak nabierałem znajomych, którzy odwiedzali moje laboratorium testowe 🙂 Obraz dosłownie wisi w powietrzu! Czerń jest tak dobra, że zapewnia lepszą ostrość obrazu niż na ekranach LCD. O niezwyklej plastyce wspominać chyba nawet nie trzeba… Wszystko oczywiście bez jakichkolwiek sztuczek, ponieważ każdy piksel obrazu jest niezależną diodą, która może być całkowicie wygaszona. To w LCD nigdy się nie zdarza. Nawet jeśli mamy do czynienia z high-endowym modelem, to zawsze widać pewną ilość światła emitowaną z czerni i czar pryska. Dla formalności procedura testowa:

Scena (kontrast między białym kołem, a środkiem białego okręgu)	Opis sceny	Wynik pomiaru
		natywne możliwości matrycy
	Duża powierzchnia czerni bez sąsiadujących detali, przy niskim kontraście łatwo dostrzec świecenie czerni	∞:1
	Czerń otoczona z każdej strony detalami, wymagająca scena, poradzą z nią sobie jedynie najlepsze systemy wygaszania	∞:1
	Pas w filmie sąsiadujący z obrazem o średniej jasności, przy niskim kontraście wyraźnie odcina się od ramki telewizora	∞:1
	Duża powierzchnia czerni bez sąsiadujących detali, przy niskim kontraście łatwo dostrzec świecenie czerni	∞:1

W tym roku mamy na rynku bardzo dobre telewizory LCD, o niemalże OLED’owej czerni, np. ostatnio testowanego Samsung’a Q9. Zawsze pozostaje jednak to słowo “niemalże”, bo żaden LCD nie będzie w stanie wygenerować zerowej czerni w każdym miejscu matrycy. Sony AF8, jak to OLED, potrafi to zrobić nawet w obszarze kilku pikseli, więc wciąż ma przewagę nad telewizorami z podświetleniem direct LED. Te mogą posiadać od kilkudziesięciu do kilkuset niezależnych obszarów wygaszania. OLED posiada ich tyle co pikseli, czyli całe 8 294 400. Ponadto nie wytraca kontrastu po zejściu z osi ekranu. Polecam każdemu miłośnikowi seansów w warunkach kinowych!

Równomierność ekranu

Telewizory OLED Ultra HD zawsze miały nienaganną jednorodność obrazu, a co najmniej rozkład jasność. Trochę zaskoczony byłem w ubiegłym roku, gdy okazało się, że A1 posiada winiety po bokach, czyli wyraźne spadki jasności w kierunku brzegu ekranu. Okazuje się niestety, że AF8 także winietuje. Zjawisko jest popularne w świecie telewizorów LCD z krawędziowym podświetleniem, jednak na matryc OLED nie powinno mieć miejsca. Nie mam pojęcia z jakiej przyczyny istnieje na telewizorach OLED marki Sony.

Pocieszające jest jedynie to, że winieta jest mniejsza niż na A1 i ogólnie nie irytuje podczas oglądania. Na białej planszy da się ją jednak dostrzec. Jak wyżej…

Obsługa Ultra HD / 4K

Koniecznie kliknij i przeczytaj też artykuł o Ultra HD: “UHD? 4K? CZYM JEST TECHNOLOGIA, KTÓRA PODBIJA RYNEK”

Sony AF8 ma zapowiedziane wsparcie dla Dolby Vision (bogatszego formatu HDR), jednak nie zostało jeszcze wydane odpowiednie oprogramowanie. Na chwilę obecną wspierany jest HDR10 i HLG (format, który będzie dostępny w telewizji sat). Można go dostarczyć zarówno przez HDMI, ze streamingu (Youtube, Netflix, czy Amazon Prime), czy też nośników zewnętrznych, oraz wbudowanych tunerów. Co ciekawe, telewizor spełnia wymogi UHD Alliance, by otrzymać certyfikat Ultra HD Premium, jednak firma ponownie nie była zainteresowana uzyskaniem certyfikatu na swój produkt. Piszę to w ramach ciekawostki, bo dla użytkownika liczy się przecież sprawność ekranu, a nie przyznane wyróżnienia.

Jakość efektu HDR

Koniecznie kliknij i przeczytaj też artykuł o HDR: „HDR, co to jest HDR, HDR10 kontra Dolby Vision”

W celu pomiarów jasności HDR, użyjemy własnej sekwencji testowej, która jest znacznie bardziej wnikliwa niż np. testy UHD Alliance a co najważniejsze życiowa a nie czysto akademicka. Więcej w temacie: Jakość efektu HDR, jak ją ocenić? Wprowadzamy własny system testowy!

Scena	Opis sceny	Jasność HDR
	Najjaśniejsza ze scen, blaski słońca przekraczają jasność 2 000cd/m2	460cd/m2
	Scena o niskiej jasności, gdzie tylko księżyc i jego odbicie ma ponadnormatywną jasność	790 cd/m2
	Bardzo ciemna scena, najłatwiejsza do odtworzenia. Jedynymi jasnymi elementami są płomienie	840 cd/m2
	Zbilansowana scena o średniej jasności nieznacznie wchodzącej w zakres HDR	515 cd/m2
	Plansza “L20”. Na takiej robione są testy konsorcjum UHD Alliance	780 cd/m2

Sony AF8 wygląda na zdecydowanie lepszy w kontekście maksymalnej jasności niż A1. Trudno powiedzieć, czy jest to kwestia rozmiaru, czy faktu zmienionej struktury subpikseli. Ta druga na pewno przyczyniła się do zwiększenia maksymalnych pików jasności. W telewizorach OLED rzadko kiedy widuje się wyniki przekraczające 800cd/m². W dwóch scenach, gdzie wypełnienie ekranu jasną treścią jest większe jest niestety trochę gorzej. Zapewne wynika to szybszego obniżania luminancji niż w konkurencyjnych telewizorach OLED. Tutaj jednak AF8 nie będzie gorszy niż inne ekrany na rynku, tak jak trochę był A1. Mamy więc tutaj na ten moment szczyt możliwości matryc organicznych!

Innymi słowy, oglądanie filmów w HDR na AF8 to czysta przyjemność, ponieważ widać dużą różnicę i postęp względem tych samych treści wydanych w SDR (Full HD).

Odwzorowanie obrazu z szeroką paletą barw (Rec 2020/DCI)

Matryce OLED ostatniej generacji chwalą się bardzo bogatym pokryciem szerokiej palety kolorów, która jest obecna w filmach Ultra HD. Potrafią odtworzyć aż 99% kolorów wykorzystywanych w studiach filmowych. Pod tym względem niczego im więc już nie brakuje. Do zbadania pozostaje kwestia na ile dobrze oddają mieszanki tych barw!

Ustawienia fabryczne

	wynik		wynik
Średnia deltaE barw ze standardowych	6,8	maksymalna	12,7
Średnia deltaE barw ze wzornika	5,2	maksymalna	9,2
Średnia deltaE palety szarości	1,8	maksymalna	4,1

Powyższy pomiar nie jest właściwie w pełni fabrycznym trybem “Kino Pro”, ponieważ korzysta z balansu bieli skalibrowanego do SDR. W Internecie krążą opinię, że to w telewizorach Sony wystarczy i automatycznie powinien działać HDR poprawnie. Nie jest to do końca prawda, bo jak widzimy charakterystyka jasności HDR jest nieco poniżej wzorcowej (żółtej). Innymi słowy filmy w HDR na fabrycznych ustawieniach nie mają tak dużej intensywności i ekspresji na jaką by wskazywała wysoka jasność w HDR. Oczywiście wrażenie robią, ale brakuję tej kropki nad “i”. Stojący obok Panasonic EZ1000 do którego mogłem przyrównać wydawał się jaskrawszy i bardziej nasycony. Ta druga cecha także manifestuje się w pomiarach. Co prawda pokrycie palety barw jest bliskie 100%, ale mieszanki kolorów są nadmiernie osłabione. Ponownie i tutaj nie można powiedzieć, że jest to jakiś duży problem, jednak da się go odczuć jeśli ma się porównanie.

Po kalibracji AF8 do Ultra HD

	wynik		wynik
Średnia deltaE barw ze standardowych	4,8	maksymalna	10,2
Średnia deltaE barw ze wzornika	4,0	maksymalna	7,2
Średnia deltaE palety szarości	1,4	maksymalna	3,3

Kalibracja AF8 w trybie HDR daje bardzo wymierne rezultaty – obraz staje się jaskrawszy i bardziej nasycony. W prawdzie dalej były momenty gdzie wydawał się trochę za ciemny, ale tylko na krawędziach ekranu, więc myślę, że to kwestia winietowania matrycy. To już jednak moje czepialstwo, bo wyglądał naprawdę dobrze.

Odwzorowanie ruchu

Sony AF8 posiada 120Hz matrycę. Jej potencjał można wykorzystać przy użyciu systemu poprawy ruchu – Motionflow. Wygląda on dokładnie tak samo jak na telewizorach LCD tegoż producenta, z tą różnicą, że pozbawiony jest trybów wspomaganych modulowanym podświetleniem – “Wyraźny”, czy “Wyraźny plus”. Matryca OLED nie posiada elementów podświetlenia (w tym przecież magia telewizora OLED – piksele są źródłem światła), toteż nie można zastosować poprawy ostrości ruchu w taki sposób. Do dyspozycji mamy następujące tryby motionflow: Standardowy, Płynny, Własny, oraz True Cinema. Ten ostatni klasycznie nie ma żadnego wpływu na płynność obrazu. Pozostałe korzystają z interpolacji klatek – z 50fps robią 100, a z 60fps 120. To znacznie poprawia płynność i czytelność obrazu ruchomego, jak zobaczymy w tabeli:

Koniecznie kliknij i przeczytaj artykuł o fotografiach ruchu:  “Śledząca Kamera – najlepsze kryterium odwzorowania ruchu”

Ustawienia Motionflow	Informacje		Obraz postrzegany w ruchu
Wyłączony / True Cinema	Smużenie:  bardzo duże Maksymalna jasność:  400 cd/m2	Powielenie krawędzi:  brak (krawędzie rozmyte) Poprawa płynności filmów (24p):  brak
Standardowy / Płynny / Własny	Smużenie: umiarkowane Maksymalna jasność:  400 cd/m2	Powielenie krawędzi:  brak Poprawa płynności filmów (24p):  Każdy znajdzie coś dla siebie

Jak widzimy ilość smużenia, nawet na szybko przemieszczającym się obiekcie testowym jest bardzo mała. Nie sądzę, by kogoś rozczarowało odwzorowanie ruchu w np. transmisjach sportowych. System motionflow ma także “strobujący” tryb działania, po ustawieniu suwaka “czystość” na wartość maksymalną. Nie wpływa one jednak na wyrazistość obrazu lepiej niż tryb Płynny, czy Standardowy, a przy tym obraz bardzo mocno migocze.

Ekran organiczny w AF8 wykazuje tylko minimalną wrażliwość na zejście z osi obrazu. Lekko zmienia się odcień obrazu, jednak są to jednak nieporównywalnie mniejsze straty niż w przypadku telewizorów LCD. Poza odcieniem jednak, wszystkie walory pozostają zachowane. Zarówno kontrast, jak i widoczność detali w czerniach pozostaje na tym samym poziomie. Patrząc więc na temat jakości obrazu z różnych kątów widzenia, plasuje to telewizor OLED Sony AF8 na nieporównywalnie wyższym poziomie, niż dowolny ekran LCD! Z uwagi na podobieństwo ekranów posłużymy się tutaj filmem z Sony A1:

Granie na konsoli i PC

Koniecznie kliknij i przeczytaj artykuł o dwóch sprawach: „INPUT LAG, CHROMA 4:4:4 – CZY SĄ ISTOTNE?”

W modelu AF8, Sony oferuje dwa tryby przystosowane do grania, lub współpracy z komputerem. Pierwszy z nich to “Gra”, a drugi “Grafika”. W praktyce nie ma różnicy z którego z nich skorzystamy. Oba oferują opóźnienie na tym samym poziomie, oraz reprodukcję chromy 4:4:4, by drobne kolorowe czcionki były czytelne.

Przy sygnale Ultra HD (czy to z HDR, czy bez) opóźnienie było dość niskie. Ucieszą się tutaj szczególnie gracze posiadający konsole PS4 Pro oraz Xbox One S/X. 31ms to w prawdzie druga grupa laga (pierwsza, bezwzględnie niewyczuwalna jest do 29ms), jednak i tak nie sądzę, by znalazł się na tej planecie człowiek mogący wyczuć tak krótki czas reakcji telewizora. Nieco gorzej ma się telewizor z sygnałem Full HD. Wartość 47ms da się już lekko odczuć na myszce. W przypadku grania w mniej wymagające tytuły (np. wyścigi samochodowe) powinno by ok, ale przy strzelankach może wadzić bardziej czujnym graczom. Na szczęście coraz więcej osób posiada konsole wspierające Ultra HD jak PS4 Pro czy Xbox One S:)

Nasz redakcyjny sprzęt wyposażony jest w dwie karty GeForce GTX 980 Ti SLI powered by NVIDIA. Drugi komputer to ASUS GeForce GTX 980. Komponenty od firm Nvidia, ASUS, Intel, HyperX. Gry dostarcza nam m.in Eletronics Arts Polska, Wydawnictwo Techland oraz PlayStation Polska i Microsoft Polska.

System i Smart TV

Sony AF8 debiutuje z systemem Android w wersji 7.0. Później w tym roku powinna być dostępna aktualizacja do wersji 8.0. W obecnym wydaniu, de facto, interfejs użytkownika nie różni się specjalnie od tego, który prezentowaliśmy w 2015 roku a ogólne zasady działania są podobne. Posłużę się więc filmem nagranym ówcześnie przez Piotra Gmerka:

Z nowości i udoskonaleń, jakie wniosło najnowsze oprogramowanie (w stosunku do poprzedniej wersji 6.0), warto na pewno wspomnieć:

• Funkcje Obraz w obrazie, Połowa ekranu i Wielozadaniowość (ostatnie aplikacje)
• Obsługę przez telewizor wielu kont Google
• Obsługę funkcji wyszukiwania głosowego przez przeglądarkę Opera
• Obsługę technologii Google Cast 4K i materiałów HLG (Hybrid Log-Gamma)
• Wsparcie dla słuchawek i głośników Bluetooth (A2DP)

Ostania z funkcji jest tym na co kilka osób na pewno czekało. Teraz bez problemu możemy podłączyć słuchawki bezprzewodowe bluetooth do telewizora!

Android daje zdecydowanie największe możliwości jeśli chodzi o funkcjonalność. Pozwala rozbudowywać telewizor o nowe aplikacje i dodatki. Ze swojej strony sprawdziłem kilka ciekawych pozycji oprogramowania, dostępnych od razu po uruchomieniu, na przykład Google Cast i Screen Mirroring. Działa bezproblemowo: Wbudowany odtwarzacz plików ma atrakcyjny i ergonomiczny interfejs, czyta pliki Ultra HD z HDR. Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie, by doinstalować sobie inny odtwarzacz, np. popularny MX Player, czy KODI.

Interfejs, po wciśnięciu przycisku “Home”, inteligentnie agreguje źródła obrazu, splatając wejścia fizyczne w telewizorze z rekomendacjami z wbudowanych tunerów, oraz aplikacjami internetowymi.

System Android występuje w najnowszej, dostępnej obecnie wersji 7.0. Interfejs użytkownika renderowany jest w rozdzielczości rozdzielczości Full HD (1920×1080). Całość działa dosyć płynnie, chociaż w porównaniu do innych systemów operacyjnych jak chociażby Tizen, czy WebOS jest raczej trochę wolniejsza. Platforma sprzętowa wygląda na identyczną co w telewizorach z 2017 roku.

Podczas oglądania telewizji z wbudowanych tunerów, interfejs użytkownika (np. EPG) dostarcza dużo informacji i jest schludnie zaprojektowane. Nakładka włącza się błyskawicznie, a obraz i dźwięk nie znika z ekranu podczas wchodzenia w EPG. Dodano także szybki dostęp do dodatkowych informacji, gdy wejdziemy w szczegóły konkretnej audycji. Jest możliwość sprawdzenia obsady, czy wyświetlenia powiązanych treści na innych kanałach:

Jakość dźwięku

Pomimo niższego uplasowania Sony AF8 względem np. A1, także ten model wykorzystuje autorską technologię Acoustic Surface dzięki której w drgania wprawiana jest powierzchnia ekranu i to z niej wydobywa się dźwięk. Elementy generujące wibracje umiejscowione są z tyłu ekranu.

Moc dźwięku określona jest na 50W, a w menu dostępne są standardowe tryby dźwięku: Standardowy, dialogów, kinowy, muzyczny, sportowy. Jest także tryb symulowania dźwięku przestrzennego. Telewizor działa co najmniej tak dobrze jak ekran z klasycznymi głośnikami, a mam wrażenie, że i lepiej! Jest naprawdę nieźle. Dźwięk jest krótko mówiąc dosyć naturalny. Oczywiście mówię tu o wysokich i średnich tonach, ponieważ niskich tonów raczej specjalnie nie poczujemy. Do tego konieczny byłby dedykowany soundbar, czy chociaż subwoofer.

Podsumowanie i ocena

Drugi w historii telewizor OLED od Sony jest… niezwykle podobny do flagowego A1! To dobry znak ponieważ tamten cieszył się dużym zainteresowaniem na rynku, a AF8 ma być od niego lepszy pod bardzo ważnym względem – ceny. Test piszemy jednak świeżo po premierze, w związku z czym na oba ekrany wydamy podobną kwotę. Który warto nabyć? AF8 jest na pewno praktyczniejszy ponieważ można go wygodniej zamontować na ścianie. Łatwiej też ustawić go na meblu no i nie jest wtedy odchylony do tyłu tak jak A1. Ten drugi zdecydowanie lepiej wygląda postawiony np. bezpośrednio na ziemi w nowoczesnym salonie. Pod względem jakości obrazu ekrany są niemal tożsame, ale pewne cechy dają lekką przewagę nowemu modelowi. Mam tu na myśli zmodyfikowaną matrycę o wyższej jasności, zarówno w SDR (przy codziennym oglądaniu) jak i w HDR. A1 cechował się nieco lepszymi ustawieniami fabrycznymi, ale po fachowej kalibracji różnice te się zacierają.

Warto ponownie wspomnieć uniwersalne zalety technologii OLED. Kto raz zazna perfekcyjnej OLED’owej czerni Sony AF8, nie będzie w stanie sobie wyobrazić powrotu do innego typu ekranu. Nowego OLEDa Sony docenią fani kina domowego, którzy chcą oglądać filmy w najwyższej jakości obrazu nieosiągalnej dla technologii LCD. Wprawdzie telewizory LCD z podświetleniem Direct LED są czasem blisko tego efektu, ale wciąż nie dają tego samego. Nie do przecenienia są także inne zalety, których LCD nie posiada. Na przykład takich kątów widzenia. Sony jako nieliczne wspiera też dodatkowy format HDR jakim jest Dolby Vision obok HDR10 oraz HLG.

AF8 nie ma ewidentnych wad, może poza zastanawiającym rozkładem jasności, który powoduje winietowanie (ciemniejsze brzegi ekranu w stosunku do środka). Ta cecha jest zagadkowa, ale na szczęście niedokuczliwa na co dzień. Można by także spierać się o wartość input lag, jednak te 31ms nadal jest nieodczuwalne nawet dla wytrawnych graczy. Z zalet na tle innych OLED’ów można natomiast wymienić świetną obróbkę cyfrową treści przez procesor X1 Extreme, dzięki czemu materiały o niższej jakości wyglądają lepiej. Jest też innowacyjny system dźwiękowy Acoustic Surface, który brzmi całkiem dobrze na tle konkurencji jak na audio, które jest już fabrycznie wbudowane w telewizor. Dla fanów najwyższej jakości obrazu oraz samej marki mogę z czystym sumieniem polecić najnowszy model AF8 od japońskiego producenta.

PLUSY

• Perfekcyjna czerń i kontrast nieosiągalna dla telewizorów LCD oraz Plazm
• Doskonałe działanie procesora X1 Extreme
• Wysoka jasność HDR
• Świetne kąty widzenia
• Niebanalny design
• Rewelacyjna żywotność panelu OLED 4 generacji (100 000 godzin)
• Obsługa aż trzech formatów HDR: HDR10, HLG i Dolby Vision (niebawem)
• Niezłej jakości tryby fabryczne obrazu i bogate możliwości kalibracji
• Najbogatsze pokrycie szerokiej palety barw (prawie 100% DCI)
• Matryca 120Hz z doskonałym upłynniaczem (Motionflow) – ważne w przypadku sportu
• Spełnione wymogi Ultra HD Premium pomimo braku certyfikacji
• Rozbudowany multimedialny system Android 7.0
• Innowacyjny system audio Acoustic Surface
• Sprawdza się przy codziennym oglądaniu w dzień – jasność ekranu (w SDR) na poziomie 400cd/m²
• Pełna obsługa HEVC 4K – pliki, telewizja naziemna i satelitarna
• Niewielki input lag w 4K HDR

MINUSY

• Lekkie winietowanie obrazu, technologia OLED powinna być od niego wolna
• Input lag w trybie Full HD mógłby być niższy

Cena referencyjna: Sony KD-55AF8 9999 zł / Sony KD-65AF8  14 999 zł 

Przeczytaj artykuł odnośnie ocen oraz wyróżnień na HDTVPolska.com:

Jak testujemy wyświetlacze na HDTVPolska.com? Czemu testy wyświetlaczy są najbardziej profesjonalne w Polsce i jedne z najlepszych na świecie?

Ekrany biorące udział w naszych testach są profesjonalnie skalibrowane i przygotowane przez http://skalibrujtv.pl/. To daje nam pewność, że wyciągnęliśmy z nich maksimum możliwości! Jak kalibrujemy? Przeczytaj “Czym jest PROFESJONALNA kalibracja telewizora / projektora / monitora?” oraz “Test kalibracji”.

(58063)