TEST: JVC DLA-RS500 Projektor 3D Full HD / 4K e-shift4

Słowem wstępu

Projektory JVC wykorzystują przetworniki obrazu wykonane w autorskiej technologii D-ILA. Technologia ta bazuje na znanym dobrze systemie LCoS (Liquid Crystal on Silicon), który przez wiele osób (włącznie ze mną) uważany jest za najlepszą obecnie metodę obrazowania stosowaną w projektorach. Oferuje ona bowiem niezrównany kontrast, który jest daleko poza zasięgiem alternatywnych technologii (jak na przykład DLP, czy 3LCD), dostarczając przy tym świetną ostrość obrazu (wysoki współczynnik wypełnienia piksela – podobnie jak w DLP) i szybki czas reakcji (3 do 8 razy krótszy niż w technologii LCD). Daje to projektorom JVC ogromny potencjał, a zagrozić im mogą chyba jedynie produkty marki Sony, wykorzystujące także chipy LCoS (w katalogu tegoż producenta nazywają się one SXRD), oraz najwyższy model Epsona wykorzystujący bliźniaczą technologię – LCoQ.

Bohater dzisiejszego testu – JVC DLA-RS500, to pierwszy projektor od japońskiej firmy, który bierzemy pod lupę. Znajduje się on w katalogu producenta pomiędzy niższym modelem RS400 a najwyższym – RS600. Wiem, że wiele osób czekało na test pierwszego projektora tej legendarnej marki Zobaczmy zatem co potrafi! Oczekiwania są naprawdę ogromne!

Wygląd

Dla osób, które posiadają poprzednie modele lub obserwują projektory japońskiego producenta nie będą zdziwieni patrząc na wygląd najnowszej, profesjonalnej linii RS. Firma, stara się trzymać wysoki poziom wykonania, który narzuciła sobie kilka ładnych lat temu. Seria RS wygląda zatem bardzo gustownie, nowocześnie ale z klasą. Klasą na jaką przystało w przypadku tego typu projektora. Kształt urządzenia jest standardowy, bez żadnych udziwnień. Prezentuje się zatem doskonale podwieszony do sufitu w salonie czy przygotowanej salce kinowej. Jego waga to około 16kg. Całość pokryta jest lakierowanym tworzywem wysokiej jakości koloru czarnego. Wygląda trochę jak czarny metalik gdyż bardzo ładnie mieni się przy świetle. Z przodu oraz z tyłu, po obu bokach umieszczono miejsca wentylacyjne służące do chłodzenia całego systemu. Z przodu widzimy obiektyw otoczony złotym pierścieniem – wizytówką serii RS. Co ważne, obiektyw jest elektrycznie zasuwany. Zatem nie ma możliwości by się kurzył. Skoro wspomniałem o cechach charakterystycznych dla modeli RS to także, deklarowane przez producenta, ręcznie selekcjonowane komponenty.

Cały panel sterowania oraz dostęp do złącz został umieszczony na tylnej ścianie projektora. Jest to idealne miejsce zarówno aby obsłużyć projektor ręcznie jak również do schowania wszelkich kabli przy montażu sufitowym.

Projektor jest oczywiście doskonale przystosowany do podwieszania pod sufitem. Polecamy wieszak sufitowy Peerless-AV PRG-UNV ze względu na mikrometryczną regulację.

Wyposażenie i Złącza

Wszystkie złącza oraz panel sterowania umieszczono na tylnej ścianie projektora. Ich umieszczenie jest bardzo dobre i pomaga uporządkować kable gdy projektor podwieszony jest do sufitu.. Mamy tu zatem: dwa wejścia HDMI 2.0a (HDCP2.2 4K60P 4:4:4), gniazdo sieciowe RJ-45, RS-232-C (zdalne sterowanie), złącze pod Trigger oraz złącze dla sterownika podczerwieni (3D Synchro).

Opcjonalnie można dokupić okulary RF 3D (PK-AG3), synchronizowane drogą radiową. Wcześniej należy jednak podłączyć dedykowany transmiter 3D o oznaczeniu PK-EM2

Przykładowe aktywne okulary 3D PK-AG3 typu RF (opcja) oraz emiter 3D (opcja). Do projektora dokupić można jednak wiele innych okularów, które bywają lżejsze i jaśniejsze. W dalszej części testu zostały opisane.

Pilot jest bardzo dobrze wykonany i co ważne w całości podświetlany pomarańczową barwą

Menu projektora

Testy syntetyczne

Przetwornik obrazuJVC D-ILA (pochodna LCoS)

Odświeżanie obrazu120Hz

Jasność po kalibracji

zoom 1.0x:  660 Lumenów (ECO) / 930 Lumenów (Normalna)

zoom 2.0x: 1020 Lumenów (ECO) / 1450 Lumenów (Normalna)

Kontrast On/Off35 500:1

Kontrast ANSI180:1

Błędy barw po kalibracjiśrednia dE: 0,7 maks. dE: 1,5

Input Lag122ms

Pełna rozdzielczość koloru (PC – 4:4:4)Tak – w trybie FilmPoprawna obsługa klatkaży24Hz TAK, 50Hz TAK, 60Hz TAKObsługa 10 bitowego koloruTak

Instalacja projektora

JVC RS500 wyposażony został we w pełni zmotoryzowany zespół optyczny. Oznacza to, że wszelkich regulacji położenia, wielkości i ostrości obrazu dokonujemy z pilota. Możemy więc stać blisko ekranu i oglądać zmiany w małej skali, co da nam możliwość dokonania ich z wysoką precyzją. Dodatkową zaletą projektora jest bardzo szeroki zakres możliwych regulacji. Lens shift działa w przedziale od +/ -80% w osi pionowej i +/- 34% w poziomej. To bardzo duży zakres, a jego identyczna wartość przesunięcia soczewki w górę i w dół oznacza, że w obranym przez nas miejscu montażu, projektor będzie mógł pracować zarówno w pozycji podwieszonej (do góry nogami) jak i stojąc na półeczce. Przypominam jedynie, że zakres regulacji w jednej z osi zmniejsza się, gdy regulujemy go jednocześnie w drugiej. To chyba najczęściej zapominana, kluczowa w pewnych sytuacjach, informacja

Zespół optyczny pozwala na rzut w zakresie 1,4 – 2,8 (stosunek odległości projektora od ekranu do szerokości obrazu). Oznacza to, że aby wypełnić nasz redakcyjny, 99″ ekran, możemy umieścić projektor w odległości od 3,1 do 6,1 metra. Jak widzimy, wygoda instalacji jest wręcz fenomenalna, a duża odległość maksymalna sugeruje, że projektor jest produktem przeznaczonym do “rasowych” sal kinowych! Pamiętajmy jednak, że im bliżej umieścimy projektor tym większą jasność będziemy w stanie uzyskać. W przypadku JVC RS500 różnica ta wynosi około 36% jasności (tyle stracimy montując projektor w maksymalnej odległości).

Zmotoryzowany zespół optyczny posiada oczywiście pamięć położenia soczewki, a to pozwala na użycie ekranu o proporcjach filmowych 2,39:1 (CiH) i/lub 2,06:1 (CiA). Można także zamontować dwa ekrany w jednej kasecie (istnieją takie rozwiązania na rynku) i wygodnie przełączać się między nimi. Funkcjonalność taką uzyskujemy bez żadnych dodatkowych soczewek anamorficznych dzięki czemu nie jesteśmy narażeni na degradację obrazu, która jest nieodłączna skalowaniu (przy zastosowaniu dodatkowych soczewek).

Jasność i głośność

Przy maksymalnym przybliżeniu obrazu, jasność lampy (po kalibracji) wyniosła dokładnie 1020 lumenów w trybie ECO i 1450 lumenów w trybie normalnym. Czy Wy widzicie te wyniki? Jeszcze niedawno mówiło się, że wadą projektorów JVC jest niska jasność, która ogranicza ich zastosowanie tylko do kinowych jaskiń, a także sprawia, że 3D jest ciemne po założeniu okularów. Nie jest to już prawdą! Uwzględniając te dane sugeruję następujące przekątne ekranu, przy użyciu tkaniny białej (gain 1.0) i chęci uzyskania wzorcowej jasności, wynoszącej 48cd/m2:

Tryb ECO, zoom 2,00x (rzut z ok. 4,9m)]ekran 16:9: 158″, 3,5m x 2,00m

Tryb Normal, zoom 2,00x (rzut z ok. 5,8m)ekran 16:9: 187″, 2,3m x 4,1m

Tryb ECO, zoom 1,00x (rzut z ok. 7,8m)ekran 16:9: 126″, 2,8m x 1,6m

Tryb normal, zoom 1,00x (rzut z ok. 9,3m)ekran 16:9: 150″, 3,3m x 1,9m

Jak zatem widzimy, RS500 umożliwia zasilenie bardzo dużych przekątnych ekranu, przekraczających 185″! W praktyce mało kto decyduje się na tak duże rozmiary ekranu w domu, co jest błędem. W erze 4K powinniśmy zapewnić sobie naprawdę duży obraz. Trzeba jednak zwrócić uwagę na to, że egzemplarz, który miałem w testach miał praktycznie zerowy przebieg, a więc i lampa była praktycznie nowa. Jeśli mowa o głośności to praca projektora jest bliska standardowi przyjętemu w tego typu konstrukcjach do kina domowego. Szczególnie w trybie ECO. Nie jest to element, który będzie wpływał na dyskomfort podczas wieczornych seansów.

Jakość optyki

O ile umieścimy projektor prostopadle do ekranu, to jego dalsza instalacja będzie czystą przyjemnością. Bez problemu wycelujemy obrazem w ekran przy użyciu funkcji lens shift i pilota. Po ustawieniu obrazu w naszej redakcji projektor pochwalić się mógł nienaganną geometrią obrazu. Jedynie dolny lewy róg wystawał poza obrys ekranu, jednak nie więcej niż 1 – 1,5cm, co oznacza, że zniekształcenie jest <1% rozmiaru. To świetny wynik! Poza tą drobnostką nie dało się wyszukać innych niedoskonałości w optyce. Zarówno ostrość (na brzegach, a także w centrum ekranu) była na bardzo wysokim poziomie, jak i konwergencja (zbieżność barw RGB) już po regulacji podstawowej, polegającej na przesuwaniu składowych góra-dół/lewo-prawo o jeden piksel. Poniższe zdjęcie jak zwykle po takiej, podstawowej, regulacji, bez podziału na strefy (co też projektor oczywiście oferuje):

Konwergencja, po podstawowej regulacji (bez podziału na obszary) jest już całkiem niezła.

Ostrość obrazu jest, w ogólnym ujęciu, bardzo dobra. Głównie za sprawą przetwornika LCoS, w którym odległości między pikselami są bardzo niewielkie. To zapewnia gładki obraz bez widocznej struktury. Do rozmowy o tym wrócimy jednak podczas omawiania funkcji e-shift.

W menu obrazu znajdziemy kilka predefiniowanych trybów, możemy także edytować nazwy niektórych z nich.

 Dodatkowo w każdym trybie, można osobno wybrać profil kolorów, co najciekawsze, w niektórych trybach część wyborów jest niedostępna, a w innych dostępne są pewne pozycje na wyłączność. Cała lista, czasami, ledwo mieści się w kadrze

Nie będę tu jednak omawiał wszystkich kombinacji ustawień, bo nawet podjąłem wyzwania by je wszystkie przebadać. To co interesuje mnie jako testera (oraz potencjalnych nabywców produktu) najbardziej, to ten jeden tryb, w którym reprodukcja obrazu zbliżona jest do projektora studyjnego (takiego na którym filmy powstają). To gwarantuje, że obraz zbliżony będzie do swojej właściwej formy.

Odnalezienie takiego tryby nie było trudne, bowiem RS500 posiada certyfikat THX, a co za tym idzie posiada tryb obrazu o takiej nazwie. To właśnie on zbliża treść wideo do studyjnego wyglądu. Po wyborze trybu THX warto odwiedzić jeszcze zakładkę “MPC Level” i wyzerować trzy pierwsze suwaki (licząc od dołu). O ile suwak “Enhance” może mieć pewien pozytywny wpływ, tak pozostałe nie. Dlatego proponuję wykonać następującą konfigurację:

Picture Adjust -> MPC Level -> Dynamic Contrast -> 0

Picture Adjust -> MPC Level -> Smoothing -> 0

Picture Adjust -> MPC Level -> NR -> 0

Wyłączenie tych trzech “poprawiaczy” zapewni lepszą ostrość obrazu, ponieważ nie będzie on przetwarzany przez system usuwania szumów, który “odgaduje” (zazwyczaj nietrafnie) co jest szumem i co rozmazać, a co zostawić w spokoju.

Fabrycznie

Trzeba przyznać, że tryb THX, w naszym testowym egzemplarzu, zaoferował prawie wzorcowe oddanie barw bez dokonywania jakichkolwiek zmian kalibracyjnych. Oczywiście nie wszystko było idealnie pod linijkę. Były nieznaczne przekłamania palety barw, podyktowane głównie niedoskonałym oddaniem odcieni bieli, jednak te przekłamania były tak niewielkie, że niełatwo dostrzec różnicę wynikająca z nich nawet w galerii przekłamań (w akapicie poniżej). Trzeba jednak mieć na uwadze, że nasz projektor to jeden z pierwszych jakie zeszły z taśmy produkcyjnej, a co jeszcze istotniejsze, nasze pomieszczenie testowe jest dopracowane do granic możliwości i nie wpływa prawie wcale na obraz. W innych przypadkach kalibracja mogłaby okazać się znacznie bardziej istotna w celu wyeliminowania przekłamań z pomieszczenia, aniżeli z samego projektora.

Po kalibracji

Oczywiście pomimo świetnej sprawności fabrycznej, nie omieszkałem sprawdzić jak blisko referencji można doprowadzić barwy, poprzez profesjonalną kalibrację. Jak widzicie na powyższych diagramach, wszystkie zmierzone próbki trafiają dokładnie w swoje miejsce, co oznacza, że projektor oddaje kolory idealnie tak jak powinien. Innymi słowy świeci jak projektor studyjny, na którym filmy są tworzone.

To oznacza, że bogactw i naturalność barw jest fenomenalna. Dla potwierdzenia syntetycznych testów prześledziłem kilka scen dobrze znanych mi filmów i oczywiście nie rozczarowałem się. Odcień skóry był jak żywy, a barwy natury jak za oknem!

Odwzorowanie barw śmiało można ocenić na szkolną szóstkę. Nie da się już więcej poprawić w tej materii!

Więcej informacji zaczerpnąć można w: http://hdtvpolska.com/topic/26929-wielki-test-kalibracji-tv-czy-to-jest-rzeczywiscie-potrzebne/

Oraz w temacie: http://hdtvpolska.com/topic/35061-czym-jest-profesjonalna-kalibracja-telewizoraprojektora/

Pobierz pełny raport z kalibracji projektora 

Skalowanie SD, obróbka cyfrowa

Uważniejsi czytelnicy zauważyli już pewnie, że w menu JVC nie ma suwaka “Sharpness” (“Ostrość”). Choć fakt ten może dziwić to jednak ma głęboki sens. W cyfrowych projektorach, czy płaskich wyświetlaczach nie można w rzeczywistości dodać ostrości, bo ta jest na stałym poziomie warunkowanym rodzajem przetwornika (wcześniej wspominałem, że LCoS cechuje się niskimi odstępami między pikselami, a co za tym idzie wysoką ostrością). Wszystkie te suwaki nie robią więc nic innego jak sztuczne obrysowywanie krawędzi dodatkowym konturem, co jedynie daje złudzenie, że obraz jest ostrzejszy. W JVC RS500 tego typu funkcję zamknięto w menu “MPC Level” i nazwano “Enhance” i bardzo dobrze.

Choć suwak “Enhance” powinien być ustawiony na 0 by zapewnić jak największą neutralność obrazu (całkowity brak syntetycznego wyostrzania), to niewielkie jego podbicie będzie na pewno pożądane przez większość użytkowników (preferujących wyostrzony obraz). Ja osobiście oglądałbym przy ustawieniu “1”, czyli:

Jestem jednak purystą obrazowym Sprawdźmy więc jak działa system przy wyższych wartościach ustawień:

Przyznać muszę szczerze, że wyostrzanie nie działa jakoś świetnie w projektorze JVC RS500. Jak widzicie na powyższym obrazku, bardzo silnie wpływa ono na uwypuklanie ziarna filmowego, co nie jest zbyt dobrą cechą. Algorytm jest najwidoczniej stosunkowo prosty, w przeciwieństwie do tego co można spotykałem w innych produktach (np. Sony VW520). Cały czas rozmawiamy jednak o dodatkach, które nie są szczególnie użyteczne, zwłaszcza dla tych, którzy chcą oglądać film bez dodatkowej ingerencji. Mi więc całkowicie nie przeszkadza, że JVC nie skupiło się na tego typu rozwiązaniach, jednak opisuję je dla wszechstronności testu.

W kwestii obróbki cyfrowej nie natknąłem się na jakiekolwiek mankamenty, które negatywnie wpływałyby na obraz. Jeżeli chodzi o skalowanie, to tradycyjnie przywołam twierdzenie:

Kontrast i Czerń

Projektory JVC od zarania dziejów owiane były legendą najlepszej czerni. Japoński producent był bowiem jednym z pierwszych, który zaimplementował, najlepsze pod tym względem, przetworniki obrazu w technologii LCoS i rozwija je pod swoim szyldem – D-ILA. Projektory te mają dużo większy potencjał niż modele wykorzystujące technologię 3LCD lub DLP. Technologia LCoS zapewniają obecnie najlepszą czerń, nie ważne, czy porównujemy do DLP z projektora Sim2 wartego 20 razy więcej niż testowany dziś projektor, czy do czegokolwiek innego. W RS500 mamy więc najlepszą z technologii dostępnych na rynku! Przejdźmy zatem od razu do procedury testowej i sprawdźmy, czy legenda JVC jest prawdziwa:

Choć wyniki czerni otoczonej bielą, są podobne, co w testowanym ostatnio Sony VW520, tak w ciemnych scenach filmowych, RS500 przenosi nas na całkowicie nowe poziomy kontrastu jakie można uzyskać z projektora! 35 500:1 – aż tyle wyniósł wynik kontrastu on/off tegoż projektora i to bez jakichkolwiek oszukańczych systemów dynamicznej przysłony! Jest to całkowicie realny wynik kontrastu dostarczanego wyłącznie przez przetwornik projektora. Zapewnia to niezwykłe wrażenia w momentach, gdy czerń wypełnia znaczną cześć ekranu. Dosłownie można tu powiedzieć, że wrażenie jest jakby oglądało się duży ekran plazmowy!

Wydawać by się mogło, że przy tak fenomenalnym kontraście jakiekolwiek systemy poprawiające dalej czerń będą zbędne. To jednak mylne przekonanie. W całkowitej ciemności, która panuje w pomieszczeniu kinowym, nasze źrenice rozszerzają się i są w stanie wyłapać nawet najmniejsze ilości światła. Oznacza to, że nawet przy niespotykanym kontraście JVC RS500 będziemy w stanie zobaczyć, że czerń wciąż jest trochę jaśniejsza od ramy ekranu. Oczywiście dało się to zauważyć w naszym pokoju redakcyjnym, po spędzeniu tam wystarczającej ilości czasu. Szczerze mówiąc to siedziałem tak długo, aż moje źrenice zaadaptowały się maksymalnie do braku światła i nawet dioda zasilania w moim laptopie stała się denerwująca Japoński producent ma jednak jeszcze jednego asa w rękawie!

Kilka generacji wstecz JVC postanowił zaimplementować system dynamicznej przysłony w swoich produktach. System ten znajduje się w rozwinięciu menu “Picture Mode” (należy podświetlić “Picture Mode” i wcisnąć na pilocie OK). Właściwie jest tam więcej rzeczy:

Tak jak na powyższym obrazku, radzę wyłączyć funkcję “Clear Black”, gdyż ta jest formą dynamicznego kontrastu (wpływającego negatywnie na odwzorowanie obrazu). Dynamiczna przysłona – “Lens Aperture” – ma zaś trzy tryby działania – Auto 1, Auto 2, oraz Manual. Tutaj szacunek dla producenta, że w pewien sposób sprzęgł działanie manualne z automatycznym – możemy najpierw ustawić wartość ręcznie tak, by biel była odpowiednio jasna (przy pełnym otwarciu przysłony może być zbyt jaskrawa gdy nasz ekran jest nieduży), a następnie wybrać tryb automatyczny (1 lub 2) i przysłona będzie regulowała się jedynie w dół (bez przekraczania maksymalnego otwarcia określonego ręcznie). Sugerowanym przeze mnie trybem automatycznego działania jest Auto 2, aczkolwiek w RS500 nie zauważyłem różnicy przy Auto 1. Radę tę daję wyłącznie na bazie doświadczeń ze starszymi projektorami JVC. Jak bardzo może polepszyć czerń omawiany system? Aż dziewięciokrotnie! 310 000:1 aż tyle wyniósł kontrast on/off po uruchomieniu systemu. To oznacza, że czerń, w niektórych momentach w filmie miała skrajnie niską wartość 0,00015 cd/m2! Wam pewnie te pomiary nie mówią tak dużo jak mi, więc zaufajcie mojej opinii: W pewnych chwilach projekcja była lepsza niż na plazmie! Nawet gdy moje oczy drażniło już światło diodek komputerowych, to czerń na projektorze nadal wydawała się niezwykle smolista!

Czerń zawiera odpowiednią ilość detali i jest smoliście głęboka! Tak dobrego kontrastu z projektora próżno szukać u konkurencji.

Jak zatem widzicie legenda najlepszej czerni JVC nie wzięła się znikąd i nadal pozostała podtrzymana! RS500 to projektor o najlepszym kontraście, jaki gościł w naszej redakcji i prawdopodobnie najlepszy jaki można obecnie dostać! Sądzę, że jego jedyny rywalem będzie model wyższy – RS600 Panie i Panowie: jeśli macie dobrze zaadaptowane pomieszczenie kinowe i chcecie uzyskać obraz o niezwykłej głębi i plastyce to najlepszym wyborem zdecydowanie będzie jeden z tych dwóch modeli!

Jednolitość obrazu

Nasza odległość od ekranu, wynosząca 3,8m plasuje się gdzieś w połowie możliwości optyki projektora. To zapewnia równowagę między jasnością, a negatywnymi zjawiskami, takimi jak dysproporcje jasności, czy barwy.

Błędy deltaE (liczbowe) wynikają praktycznie tylko z różnic w jasności. Zafarby są niewielkie.

Jak widzimy przebarwienia są minimalne. Bardziej mierzalne, aniżeli możliwe do zobaczenia. Spadki jasności na brzegach soczewki występują, co jest normalne i oczywiście są na tyle małe, że nie da się ich dostrzec nawet na jednolitych planszach. Spójrzcie sami:

UltraHD / 4K

Koniecznie kliknij i przeczytaj też artykuł o Ultra HD:

“UHD? 4K? Czym jest technologia, która podbija rynek”

Temat Ultra HD jest dosyć mocno zamydlony w przypadku JVC. Z jednej strony mamy na pudełku logo 4K, mamy informację, że jest kompatybilność z UHD. Wszystko jest tak dobrze ubrane w słowa, że niektórzy są śmiertelnie przekonani, że projektor ma przetwornik o natywnej rozdzielczości 3840×2160. W rzeczywistości jednak tak nie jest. Panele LCoS w JVC RS500 mają 1920×1080 pikseli. Wykorzystują jednak technologię e-shift 4 generacji, by uzyskać większą rozdzielczość na ekranie. Tu rodzi się więc bardzo filozoficzne pytanie: czy projektor musi mieć natywną rozdzielczość UHD, by nazwać go projektorem UHD…?

Osobiście nie lubię zagłębiać się w filozofię. Jestem inżynierem obrazu, więc interesują mnie przede wszystkim rezultaty i fakty, a nie kwestia nomenklatury i tego czy marketing producenta jest w pełni uczciwy (czy w ogóle marketing jest uczciwy kiedykolwiek?). Przejdźmy zatem do sprawdzenia jak projektor radzi sobie z sygnałem Ultra HD.

Obsługa rozdzielczości 3840×2160@60Hz 4:2:0	TAK
Obsługa rozdzielczości 3840×2160@24Hz 4:4:4	TAK
Obsługa rozdzielczości 3840×2160@60Hz 4:4:4	TAK

Kompatybilność z HDCP 2.2TAKObsługa szerokiej palety barw – Rec2020TAK

Obsługa HDR (zwykły / dolby vision)TAK / B.D.

Pierwsze co rzuca się w oczy, to pełne wsparcie dla szerokiej palety barw oraz efektu HDR. JVC RS500 wyposażono bowiem w porty HDMI zaktualizowane do najnowszego standardu – 2.0a. Jesteśmy więc w stanie wykorzystać dwa niezwykle ważne walory specyfikacji Ultra HD! RS500 jest zatem drugim projektorem (po Sony VW520), który jest pod tym względem kompatybilny z nadchodzącą technologią.

Póki co nie mamy technicznej możliwości sprawdzić na ile dobrze działa HDR z powodu braku odtwarzaczy, oraz odpowiednich procedur testowych. Jeśli jednak chodzi o pokrycie szerokiej palety barw to jest ono bardzo dobre i możemy spodziewać się, że urządzenie będzie w stanie wyświetlić dodatkowe kolory zaszyte na płytach Ultra HD Blu-ray! Jak tylko dotrze do nas w marcu pierwszy odtwarzacza Ultra HD Blu-ray, na pewno dokonamy aktualizacji tego testu pod względem HDRu.

DCI P3	Rec 2020
Pokrycie palety: 97%	Pokrycie palety: 71%

Gdyby wziąć pod uwagę samą kompatybilność z szerokim gamutem, oraz HDR, to RS500 zdecydowanie zasłużyłby na miano projektora UHD, a być może nawet Ultra HD Premium (nawiązując do standardów UHD Alliance). Co jednak z tą rozdzielczością? No dobrze, wróćmy do tego trudnego tematu.

Aby kontynuować czytanie tejże sekcji dobrze by było zapoznać się wpierw ze sposobem działania systemu e-shift. Odsyłam zatem do testu Epsona LS10000, gdzie bardzo dokładnie opisałem jak działa ów system w konkurencyjnym projektorze. Fundament działania nie różni się w przypadku JVC. Natomiast polecam dokonać własnych porównań dotyczących finalnego efektu między Epsonem a JVC – zdjęcia wszystko zdradzają

Po podaniu sygnału 3840×2160, część ustawień związana z systemem e-shift staje się niedostępna. Konkretnie nie da się systemu wyłączyć, gdyż jest on na stałe zaprzęgnięty do generowania podwyższonej rozdzielczości. Można przestawić drugi suwak “Original Resolution” w trzech pozycjach: Auto/1080p/4K jednak nie zaobserwowałem jakiejkolwiek zmiany pomiędzy ustawieniami. Ostatecznie został na auto.

Do oceny rezultatów użyję takiej samej procedury jak przy Epsonie LS10000. Na projektor podamy najpierw zdjęcie w rozdzielczości 1080p, następnie przeskalujemy je do 4K za pomocą funkcji e-shift4, a na koniec podamy je w oryginalnej rozdzielczości 4K i znów damy e-shiftowi robić swoje. W ocenie sprawności systemu interesuje nas głównie różnica pomiędzy przeskalowanym 1080p, a natywnie podanym 4K.

Tryb e-shift, typ sygnału	Obraz wynikowy
Wyłączony, sygnał 1080p
Włączony, sygnał 1080p
Włączony, natywne Ultra HD

Na powyższym obrazku widzimy wyraźnie, że ilość detali w przypadku wyłączonego systemu e-shift4, jak i włączonego (nadal przy sygnale 1080p), jest podobna. Oczywiście w drugim przypadku obraz jest znacznie gładszy i wydaje się wręcz trochę rozmyty, co jest normalne, bo skalowanie zmiękcza obraz. W dalszym ciągu jednak widać, że rozdzielczość niespecjalnie wzrasta. Z zupełnie inną sytuacją stykamy się po podaniu natywnego sygnału 4K Tutaj różnica robi się w moim uznaniu bardzo duża! Kontury obiektów są wyraźniejsze, a tekstury zyskują znacznie więcej detali. Nie wiem jak ta sama scena prezentowałaby się na projektorze z natywnym przetwornikiem Ultra HD. Teraz żałuję, że nie zrobiłem takich zdjęć, bo wydaje mi się, że RS500 naprawdę niewiele brakuje w kontekście odwzorowania rozdzielczości Ultra HD! System e-shift4 w przypadku JVC działa w tym przypadku z diabelską skutecznością przez którą myślę, że nazywanie tego projektora “tylko projektorem Full HD” staje się nieuprawnione.

Przejdźmy do drugiej sekwencji testowej:

Tryb 4K Enhancement, typ sygnału	Obraz wynikowy
Wyłączony, sygnał 1080p
4K-1, sygnał 1080p
Wyłączony, natywne Ultra HD

Nawet z tej (trudniejszej) sekwencji testowej, RS500 wychodzi obronną ręką rysując znacznie więcej szczegółów na fasadach budynków, ostrzejsze krawędzie i przejścia tonalne. Pewien substytut tego można by osiągnąć sztucznym wyostrzaniem obrazu, ale to nie ten przypadek. Zwróćmy uwagę, że np. ornamenty na murach mają strukturę mniejszą od rozmiaru pojedynczego piksela na zdjęciu pierwszym. To świadczy o naprawdę dużej sprawności systemu!

Jak zatem zakwalifikować testowany projektor? Czy można powiedzieć, że jest to urządzeni Ultra HD, choć nie ma przetwornika działającego natywnie w takiej rozdzielczości? Pozostawiam ten dylemat Wam. Jak dla mnie może on spokojnie stawać w szranki z takimi urządzeniami jak np. Sony VW520. Także na ilość wyświetlanych detali

Odwzorowanie ruchu

Koniecznie kliknij i przeczytaj artykuł o fotografiach ruchu: “Śledząca Kamera – najlepsze kryterium odwzorowania ruchu”

Zacznijmy tradycyjnie od podstaw związanych z odwzorowaniem ruchu w projektorach. Technologia LCoS na której bazują przetworniki JVC D-ILA ma bardzo krótki czas reakcji, który de facto nie powoduje smużenia sam w sobie. Podobnie jednak jak projektory, czy telewizory LCD lub OLED bazuje on na zasadzie działania sample-and-hold, która sama z siebie wywołuje smużenie ruchomego obrazu. Genezę problemu S&H opisałem szczegółowo przy teście telewizora OLED, więc odsyłam do niego osoby, które jeszcze nie wiedzą o czym mowa Zapraszam do sekcji “Odwzorowanie Ruchu”.

Motion Enhance: OffSmużenie:

duże

Maksymalna jasność:

110cd/m2Powielenie krawędzi:

umiarkowane

Poprawa płynności filmów (24p):

brakClear Motion Drive: Off / Inverse Telecine

Motion Enhance: LowSmużenie:

umiarkowane

Maksymalna jasność:

110cd/m2Powielenie krawędzi:

umiarkowane

Poprawa płynności filmów (24p):

brakClear Motion Drive: Off / Inverse Telecine

Motion Enhance: HighSmużenie:

umiarkowane

Maksymalna jasność:

110cd/m2Powielenie krawędzi:

umiarkowane

Poprawa płynności filmów (24p):

bardzo mocna poprawa (tzw. efekt teatru)Clear Motion Drive: Low / High

Motion Enhance: OffSmużenie:

umiarkowane

Maksymalna jasność:

110cd/m2Powielenie krawędzi:

brak

Poprawa płynności filmów (24p):

Low: Umiarkowana poprawa płynności

High: Duża poprawa płynności (efekt teatru)Clear Motion Drive: Low / High

Motion Enhance: LowSmużenie:

duże

Maksymalna jasność:

110cd/m2Powielenie krawędzi:

brak

Poprawa płynności filmów (24p):

High: Duża poprawa płynności (efekt teatru)Clear Motion Drive: Low / High

Motion Enhance: HighSmużenie:

duże

Maksymalna jasność:

110cd/m2Powielenie krawędzi:

brak

Poprawa płynności filmów (24p):

High: Duża poprawa płynności (efekt teatru)

Jak widzimy, JVC RS500 wraz ze swoim 120Hz przetwornikiem i systemem “upłynniacza” jest w stanie zapewnić niezłą ostrość w ruchu. Jest ona równie dobra przy ustawieniu Clear Motion Drive Low, co High. Nie napiszę tu jednak więcej słów zachwytu, ponieważ sprawność jest taka sama jak w innych 120Hz projektorach i generalnie trochę w tej materii brakuje do np. telewizorów. Żadna marka czy model nie oferuje jednak niczego więcej.

Ustawienie Low od High różni się jednak zasadniczo w przypadku materiału filmowego. Przy Low płynność jest poprawiona, ale nie na tyle by obraz był teatralny. Śmiało powiem, że jest to ustawienie idealne na mój gust. High powoduje już dużą nadpłynność obrazu (ruch jest idealnie gładki), co niektórym przypadnie do gustu, a niektórym wcale.

Funkcja Motion Enhance powoduje, że obiekty zostawiają za sobą ślad. Dzieje się tak najprawdopodobniej dlatego, że przesterowuje ona przetwornik obrazu (tzw. overdrive) by skrócić czas reakcji. Nie ma to jednak sensu, ponieważ smużenie jest powodowane efektem S&H (opisanym we wstępie), a nie czasem reakcji. Sugeruję zatem nie korzystać z tej funkcji. Moją propozycją jest ustawienie Clear Motion Drive na Low, a Motion Enhance na Off. Bardzo dobrą informacją jest też to, że upłynniacz działa równie dobrze przy każdym rodzaju sygnału, także 2160p60!

Technologia 3D

Do projektora możemy dokupić wygodne i lekkie okulary 3D. Mogą to być dedykowane PK-AG3 jak również np. lżejsze XPAND Lite lub Xpand Youniversal 3D (występują w różnych kolorach oraz rozmiarach (duże, średnie i  małe). Przetestowałem każdy typ i najbardziej przypadły mi do gustu XPAND Lite ze względu na bardzo lekką konstrukcję. Okulary działają w technologii aktywnej i są ładowane na USB. Transmiter radiowy należy dokupić i podłączyć do projektor (model PK-EM2).

Od lewej: Youniversal LX1 oraz XPAND Lite. W porównaniu do pierwszej generacji okularów 3D od JVC to istna przepaść pod względem komfortu oglądania.

Jeżeli chodzi o jakość obrazu to jest naprawdę nieźle. Jest on dość jasny jak na projektor a przy dobrych filmach z ciekawymi efektami 3D może się podobać. Szczególnie, że crosstalk nie należy do uciążliwych i praktycznie go nie widać. Na pewno warto projektor skalibrować jeżeli chcemy często oglądać filmy w 3D. Kolory fabryczne w 3D dość znacznie odbiegają od tego co możemy zobaczyć w 2D. To standard w przypadku tej technologii.

Oficjalne ktywne okulary 3D PK-AG3 typu RF (opcja) oraz emiter 3D (opcja).

Granie na konsoli i PC

“Input Lag, chroma 4:4:4 – czy są istotne?”

Kwestia związana z graniem na projektorze jest niestety piętą achillesową JVC RS500. Jest to jedyne kryterium w którym sprzęt po prostu nie daje rady. Lag jest bardzo wysoki. Będzie on zatem dobry do grania tzw. niedzielnego w gry nie wymagające szybkiej reakcji. Gracze online muszą sobie raczej odpuścić. Jednak warto podpiąć chociażby PC i zobaczyć jak wyglądają dane pozycje w rozdzielczości 4K.

Tak wysoki input lag sprawia, że granie na projektorze jest mało komfortowe.

W RS500 nie ma dedykowanego trybu “gra”, czy “komputer”, który mógłby wpłynąć pozytywnie na wartość opóźnienia. Na powyższym zdjęciu celowo uchwyciłem zdjęcie zakładki upłynniacza, bowiem jego włączenie powoduje jeszcze większy wzrost opóźnienia – do 130ms. Urządzenie jest także w stanie reprodukować chromę w pełnej rozdzielczości (4:4:4/RGB), ale jak udało mi się odkryć, wyłącznie w trybie “Film”. Dziwne, ale tak jest

Chroma 4:4:4 dostępna jest w trybie Film.

Pozwoliliśmy sobie razem z Gmerem (zapalony gracz a raczej maniak grafiki w najwyższych detalach) przetestować moc tego projektora na naszych redakcyjnych zabawkach i dodać trochę subiektywnych odczuć. W tym przypadku wspierają nas takie firmy jak ASUS, Intel, HyperX a całość składa i serwisuje się w firmie HyperCube Stacje Graficzne.

Po podłączeniu JVC RS500 do PC od razu dostaliśmy możliwość wybrania rozdzielczości 4K. W tym przypadku ponownie zadziałał e-shift4 i zrobił to całkiem nieźle. To tylko dowodzi, że odczucia z oglądania filmów się zgadzały. Patrząc na pulpit da się zauważyć braki linii w czcionkach jednak generalnie z większej odległości można normalnie działać. A na ekranie 4K mieści się przecież 4 razy więcej niż w przypadku Full HD.

Gry dostarcza nam m.in Eletronics Arts Polska a chyba nie muszę pisać, jaki tytuł miał niedawno swoją premierę. Oczywiście mowa o Star Wars: Battlefront. Obraz z naszego PC w rozdzielczości 4K prezentuje się po prostu powalająco. Ustępuje co prawda temu z natywnego projektora Sony VW520 ale na 120″ z odległości 2-3m jest dużo bardziej wyraźny od Full HD. Oczywiście jak podejdziemy bardzo blisko to widać, że brakuje linii (głównie przy czcionkach w napisach). Jednak ogólnie efekt jest naprawdę dobry i warty wypróbowania.

Podsumowanie i ocena

JVC RS500 to bardzo mocna ofensywa ze strony producenta legendarnych projektorów do kina domowego. W tym przypadku legendy okazały się prawdziwe i bohater dzisiejszego testu dumnie dzierży koronę projektora o najlepszej czerni na rynku. Dla osób posiadających zaadaptowane pomieszczenia, które cenią sobie wysoki kontrast, jest to prawdopodobnie najlepsza propozycja na dzień dzisiejszy. Sam projektor, choć nie posiada natywnego przetwornika Ultra HD, to jest w stanie generować ilość detali bliską tej rozdzielczości i nieuprawnionym będzie nazywanie go projektorem tylko Full HD, tym bardziej, że obsługuje szeroką paletę barw i HDR. Bardzo dobre wsparcie dla płynności ruchu jest kolejnym atutem, tak samo jak referencyjne odwzorowanie kolorów po kalibracji i bardzo dobre już z fabryki. Brzmi jak projektor doskonały? Na minus można jedynie zaliczyć wysoki input lag. RS500 jest świetny dla kinomaniaków, jednak dla zaawansowanych graczy nie sprawdzi się akurat najlepiej. Ale raczej nie takie jest jego zastosowanie. (testował Gmeru & Maciej Koper)

PLUSY

• Efekt rozdzielczości bliski natywnemu 4K – doskonała funkcja 4K e-shift4 (4 generacja)
• Obsługa szerokiej palety barw
• Obsługa HDR
• Bardzo wysoka jasność projektora zarówno przed jak i po kalibracji
• Głęboka czerń i kontrast – najlepsza na rynku (konkurencją jest tylko wyższy model RS600)
• Wzorcowe oddanie kolorów po kalibracji oraz bardzo dobre przed – tryb THX
• Spora elastyczność w instalacji projektora – w pełni zmotoryzowany zespół optyczny (zoom, lens shift, focus)
• Pamięć obiektywu umożliwiająca zastosowanie ekranu w formacie kinowym
• Rozbudowany system kalibracji (ISF, THX)
• Jednorodność obrazu
• Satysfakcjonująca ostrość ruchomego obrazu (upłynniacz działa także w trybie 4K!)
• Automatyczna zasłona obiektywu
• Bardzo dobra jakość obrazu w 3D

MINUSY

• Wysoki Input Lag
• Brak okularów 3D w zestawie
• Mimo wszystko w tej cenie oczekiwalibyśmy natywnej rozdzielczości 4K mimo bardzo sprawnie działającej funkcji 4K e-shift4
• Cena? 🙂

Cena: JVC DLA-RS500 29 999zł

Sprzęt do testów dostarczyła firma JVCKENWOOD (www.jvc-pro.pl)

Dystrybutor w Polsce: AV.Net Sieci Audiowizualne Sp. z o.o.

Pełen cennik KLIKNIJ
 
Przeczytaj artykuł odnośnie ocen oraz wyróżnień na HDTVPolska.com: 

Jak testujemy wyświetlacze na HDTVPolska.com? Czemu testy wyświetlaczy są najbardziej profesjonalne w Polsce i jedne z najlepszych na świecie?

Ekrany biorące udział w naszych testach są profesjonalnie skalibrowane i przygotowane przez http://skalibrujtv.pl/. To daje nam pewność, że wyciągnęliśmy z nich maksimum możliwości! Jak kalibrujemy? Przeczytaj test kalibracji.

(2553)