LG OLED i NanoCell TV z HDMI 2.1 – sprawdzamy, czy potrzebujemy już teraz taki port i co zyskamy w gamingu?
Firma LG jest pierwszym na rynku producentem, który wprowadził do swoich telewizorów port HDMI 2.1. Stało się to jeszcze w pierwszej połowie 2019 roku, gdy nikt inny nawet o tym nie myślał. To doskonała wiadomość dla tych, którzy zakupili odbiorniki tej marki jakiś czas temu. W tym roku dowiedzieliśmy się bowiem, że zarówno konsole nowej generacji Xbox Series X i PlayStation 5, jak również najnowsze karty graficzne od NVIDIA z serii RTX 3000, będą wyposażone w HDMI 2.1 oraz wykorzystają wiele elementów zawartych w tym standardzie. Przyjrzyjmy się im dokładniej oraz sprawdźmy, które modele telewizorów LG je wspierają i w jakim zakresie.
- Spektroradiometr Jeti Specbos 1211
- Kolorymetr Klein-K10A oraz Klein-K8
- Murideo Fresco Six-G (Dolby Vision)
- Murideo The SEVEN Generator HDMI 2.1 4K/120fps (Dolby Vision, Dolby Audio)
- Autorski pomiar Input Lag w 4K HDR (jako jedyni w Polsce dokonujemy takich pomiarów w 4K HDR)
- Najlepsze na rynku kable HDMI: MagicLink
Masz więc pewność, że czytasz o produkcie czy promocji, która nie jest przepisana z ulotki lub z innej strony w sieci bez jej faktycznego sprawdzenia
Gdzie obecnie znajdziemy port HDMI 2.1?
W momencie pisania tego artykułu (6.09.2020) odpowiedź może być tylko jedna: nigdzie. Ale za moment się to zmieni. Wszystko ze względu na premierę najnowszych kart graficznych od NVIDIA, które jeszcze w tym miesiącu pojawią się w sprzedaży na polskim rynku. Nie jesteśmy jeszcze w 100% pewni czy HDMI 2.1 znajdzie się na pokładzie trzech nowych kart z serii 3070, 3080 i 3090 czy tylko w jej najszybszej, ostatniej odsłonie. Z zapowiedzi wynika, że wszędzie ale jak to zawsze w takich zapewnieniach, wszystko będziemy musieli dokładnie sprawdzić i zmierzyć w naszej redakcji. Na oficjalnych zdjęciach podczas konferencji, nazwa HDMI 2.1 pojawiła się przy karcie RTX 3090 czyli tej dedykowanej już pod telewizory 8K, które z założenia, zawsze są wyposażone w port HDMI 2.1. Jest on bowiem niezbędny, aby przesłać rozdzielczość 8K@60Hz.
- PRZECZYTAJ RÓWNIEŻ: NVIDIA z nową linią kart graficznych GeForce Ampere HDMI 2.1. W końcu wykorzystamy telewizory 8K@60fps i 4K@120fps!
Na przełomie listopada i grudnia powinny na rynku pojawić się także najnowsze odsłony popularnych konsol czyli Xbox Series X oraz PlayStation 5. W przypadku pierwszej, Microsoft jawnie chwali się benefitami płynącymi z zastosowania portu HDMI 2.1 jak np. możliwość przesłania obrazu z konsoli nawet w 4K@120fps. Sony jak to Sony, jest dużo mniej techniczne, i skupia się na promocji gier. Jednak dziwnym byłoby, gdyby na pokładzie nie znalazło się HDMI 2.1 a zapowiedzi także na to wskazują.
Które telewizory LG posiadają port HDMI 2.1?
LG było pierwszą firmą na rynku, która już w 2019 roku zaczęła umieszczać w swoich telewizorach porty HDMI 2.1. Mało kto zwracał na to uwagę, ponieważ jeszcze rok temu nie było do końca wiadomo czy porty te rzeczywiście przydadzą się w niedalekiej przyszłości. Jak się okazuje była to bardzo słuszna droga obrana przez koreańskiego producenta. Jak już wiemy z poprzedniego akapitu, z dobrodziejstw nowego portu skorzystają konsole nowej generacji jak Xbox Series X oraz PlayStation 5 jak również najnowsze karty od NVIDIA z serii RTX 3000, które zostały zapowiedziane kilka dni temu a swoją premierę będą miały jeszcze we wrześniu.
Jeśli przeglądasz stronę na urządzeniu mobilnym, możesz przesuwać tabelę w lewo/prawo.
Modele telewizorów LG 2020 | HDMI 2.1 (4K@120Hz) | VRR-HDMI | NVIDIA G-Sync | AMD FreeSync | ALLM | eARC | FullHD@120Hz |
LG OLED 4K BX | 4 dostępne (ograniczony do 40 Gb/s 10 bit)* | dostępny | dostępny | dostępny | dostępny | dostępny | dostępny |
LG OLED 4K CX | 4 dostępne (ograniczony do 40 Gb/s 10 bit)* | dostępny | dostępny | dostępny | dostępny | dostępny | dostępny |
LG OLED 4K GX | 4 dostępne (ograniczony do 40 Gb/s 10 bit)* | dostępny | dostępny | dostępny | dostępny | dostępny | dostępny |
LG OLED 4K WX | 4 dostępne (ograniczony do 40 Gb/s 10 bit)* | dostępny | dostępny | dostępny | dostępny | dostępny | dostępny |
LG OLED 4K RX | 4 dostępne (ograniczony do 40 Gb/s 10 bit)* | dostępny | dostępny | dostępny | dostępny | dostępny | dostępny |
LG OLED 8K ZX | 4 dostępne (ograniczony do 40 Gb/s 10 bit)* | dostępny | dostępny | dostępny | dostępny | dostępny | dostępny |
LG NANO99 8K | 2 dostępne (ograniczony do 40 Gb/s 10 bit)* | dostępny | brak |
dostępny | dostępny | dostępny | dostępny |
LG NANO97 8K | 2 dostępne (ograniczony do 40 Gb/s 10 bit)* | dostępny | brak | dostępny | dostępny | dostępny | dostępny |
LG NANO95 8K | 2 dostępne (ograniczony do 40 Gb/s 10 bit)* | dostępny | brak | dostępny | dostępny | dostępny | dostępny |
LG NANO91 4K | 2 dostępne (ograniczony do 40 Gb/s 10 bit)* | dostępny | brak | dostępny | dostępny | dostępny | dostępny |
LG NANO90 4K | 2 dostępne (ograniczony do 40 Gb/s 10 bit)* | dostępny | brak | dostępny | dostępny | dostępny | dostępny |
LG NANO86 4K | 2 dostępne (ograniczony do 40 Gb/s 10 bit)* | dostępny | brak | dostępny | dostępny | dostępny | dostępny |
Modele telewizorów LG 2019 | HDMI 2.1 (4K@120Hz) | VRR-HDMI | NVIDIA G-Sync | AMD FreeSync | ALLM | eARC | FullHD@120Hz |
LG OLED 4K B9 | 4 dostępne | dostępny | dostępny | brak | dostępny | dostępny | dostępny |
LG OLED 4K C9 | 4 dostępne | dostępny | dostępny | brak | dostępny | dostępny | dostępny |
LG OLED 4K E9 | 4 dostępne | dostępny | dostępny | brak | dostępny | dostępny | dostępny |
LG OLED 4K G9 | 4 dostępne | dostępny | dostępny | brak | dostępny | dostępny | dostępny |
LG OLED 4K W9 | 4 dostępne | dostępny | dostępny | brak | dostępny | dostępny | dostępny |
LG OLED 8K Z9 | 4 dostępne | dostępny | dostępny | brak | dostępny | dostępny | dostępny |
LG NanoCell SM9900 8K | 2 dostępne | dostępny | brak | brak | dostępny | dostępny | dostępny |
LG NanoCell SM9800 4K | 2 dostępne | dostępny | brak | brak | dostępny | dostępny | dostępny |
LG NanoCell SM90XX 4K | 2 dostępne | dostępny | brak | brak | dostępny | dostępny | dostępny |
*Czy złącze ograniczone do 40Gbit stanowi problem?
W przypadku telewizora 4K odpowiedź jest krótka – NIE. Takie możliwości złącza zapewniają 35,6 Gbit pasma sygnałowego (po odliczeniu danych nadmiarowych), a to, zgodnie z poniższą tabelą, umożliwia przesyłanie nieskompresowanego sygnału 4K@120Hz RGB z 10 bitową głębią. Wyczerpuje to możliwości obecnie stosowanych matryc. Nie istnieją bowiem telewizory o wyższej częstotliwości odświeżania, ani z matrycami sterowanymi precyzyjniej niż 10 bitowo. Nie będzie więc to żaden problem w przypadku zastosowania konsol nowej generacji jak i PC.
Jeśli przeglądasz stronę na urządzeniu mobilnym, możesz przesuwać tabelę w lewo/prawo.
Format wideo (przyjęty sygnał RGB 10 bitów) | Wersja HDMI / Maks. przepustowość | ||||
---|---|---|---|---|---|
Nazwa | Rozdzielczość | Odświeżanie (Hz) | Wymagana przepustowość | 2.0a–2.0b | 2.1 |
14.4 Gbit/s | 42.6 Gbit/s | ||||
1080p | 1920 × 1080 | 60 | 4.00 Gbit/s | Tak | Tak |
120 | 8.24 Gbit/s | Tak | Tak | ||
144 | 10.00 Gbit/s | Tak | Tak | ||
240 | 17.50 Gbit/s | Tylko 4:2:0 | Tak | ||
1440p | 2560 × 1440 | 60 | 7.04 Gbit/s | Tak | Tak |
100 | 11.96 Gbit/s | Tak | Tak | ||
120 | 14.49 Gbit/s | Tylko 4:2:2 | Tak | ||
144 | 17.60 Gbit/s | Tylko 4:2:2 | Tak | ||
240 | 30.77 Gbit/s | Nie | Tak | ||
4K | 3840 × 2160 | 50 | 13.00 Gbit/s | Tak | Tak |
60 | 15.68 Gbit/s | Tylko 4:2:2 | Tak | ||
120 | 32.27 Gbit/s | Nie | Tak | ||
144 | 39.19 Gbit/s | Nie | Tak | ||
5K | 5120 × 2880 | 30 | 13.67 Gbit/s | Tak | Tak |
60 | 27.72 Gbit/s | Tylko 4:2:0 | Tak | ||
120 | 57.08 Gbit/s | Nie | Wymaga kompresji DSC | ||
8K | 7680 × 4320 | 30 | 30.60 Gbit/s | Nie | Tak |
60 | 62.06 Gbit/s | Nie | Wymaga kompresji DSC | ||
120 | 127.75 Gbit/s | Nie | Wymaga kompresji DSC |
Na myśl mógłby oczywiście nasunąć się jeszcze 12 bitowy format Dolby Vision, jednak warto zaznaczyć, że dodatkowe 2 bity są i tak usuwane lub zaokrąglane w ostatniej fazie, przed wyświetleniem obrazu. Ponadto ograniczenie wystąpiło by dopiero wtedy, gdy istniałby materiał Dolby nagrany w 120 klatkowym zapisie RGB / YCbCr 4:4:4. Istnienie nawet jednego takiego klipu jest prawie nierealne w najbliższych latach chociażby dlatego, że od zawsze konsumenckie formaty wideo bazują na kodowaniu 4:2:0, które oszczędza bardzo dużo pasma. Jeśli nawet branża przeszłaby do bardziej profesjonalnego formatu 4:2:2 to nadal będzie się go dało przesłać w źródłowej formie 4K 120Hz 12 bit przez złącze ograniczone do 40Gbit.
Co zyskają gracze w telewizorach LG dzięki HDMI 2.1?
Port HDMI 2.1 pozwala spełnić wymogi przepustowości 4K (do 120 FPS) (ma być obsługiwane przez PlayStation 5 oraz Xbox Series X) i 8K (do 60 FPS), jak również obsługuje następujące funkcje:
Variable Refresh Rate:
Mechanizm używany w grach, gdy nie wyciągają pełnego klatkażu (np. 60 FPS), eliminujący rozrywanie się ramek obrazu, minimalizujący opóźnienia i dostosowujący częstotliwość odświeżania, tak, aby zachować płynność. Przykładem VRR jest NVIDIA G-Sync (lub AMD FreeSync). VRR będzie na pewno obsługiwany przez Xbox Series X. Obecnie działa także na Xbox One X.
- NVIDIA G-Sync
- AMD FreeSync
Auto Low Latency Mode (ALLM):
Funkcja, która pozwala telewizorowi automatycznie przełączyć się w tryb „Gra”, gdy wykryje włączoną konsolę przez HDMI. Na ten moment Xbox One S oraz One X obsługuję ALLM. PlayStation 4 oraz PlayStation 4 Pro nie.
Quick Media Switching (QMS):
Natychmiastowa zmiana trybu wyświetlania obrazu bez opóźnienia przy zmianie częstotliwości odświeżania. Każdy chyba zna problem krótkiego “mignięcia” wyświetlacza, gdy zmieni się sygnał (np. z 24Hz na 60Hz).
Enhanced Audio Return Channel (eARC):
Usprawniona wersja protokołu ARC, który pozwala na uproszczenie podłączenia urządzeń audio do telewizora. Oprócz tego, że wystarczy nam wyłącznie jeden kabel HDMI pomiędzy amplitunerem a telewizorem. Wraz z CEC, dzięki ARC możemy kontrolować jednym pilotem zarówno telewizor, jak i soundbar / amplituner (a także nawet konsolę). eARC wspiera wyższe przepustowości, a także gwarantuje idealną synchronizację dźwięku i obrazu, jak również nie potrzebuje CEC do parowania się z telewizorem.
Quick Frame Transport (QFT):
Możliwość przesyłania pewnej liczby klatek obrazu w krótszym czasie, by dodatkowo zmniejszyć opóźnienie (input lag). W obecnej chwili, jeśli konsola do gier działa w 60Hz, to najkrótsze możliwe opóźnienie na środku telewizora wynosi około 8 ms. Wynika to z faktu, że czas transmisji całej ramki to około 16 ms. W przypadku QFT możliwa będzie enkapsulacja klatek z konsoli w sygnał np. 240 Hz, co umożliwiłoby transmisję ramki w 4 ms i teoretycznie pozwoliło zmniejszyć input lag na środku ekranu nawet do 2 ms!
Podsumujmy całą powyższą wiedzę w dedykowanej tabeli dla telewizorów LG OLED oraz NanoCell:
Rodzaj funkcji |
Opis | Dostępność |
VRR-HDMI |
Zmienna częstotliwość odświeżania, dostępna w wybranych grach na konsolach. | TAK |
VRR AMD FreeSync 2 |
Zmienna częstotliwość odświeżania, dostępna we współpracy z kompatybilnym urządzeniami (np. PC AMD) | TAK |
VRR NVIDIA G-Sync |
Zmienna częstotliwość odświeżania, dostępna we współpracy z kompatybilnym urządzeniami (np. PC NVIDIA) | TAK (tylko OLED TV) |
ALLM |
Auto Low Latency Mode – funkcja, która pozwala telewizorowi automatycznie przełączyć się w tryb „Gra” z niskim opóźnieniem. Xbox One S oraz One X obsługuję ALLM. PlayStation 4 oraz PlayStation 4 Pro nie. | TAK |
4K 120Hz |
Obsługa formatu 4K w 120Hz (wymaga HDMI 2.1 z pełną przepustowością) | TAK |
1080p 120Hz |
Obsługa formatu Full HD 1080p w 120Hz | TAK |
QFT (szybka transmisja ramek) | Funkcja pozwalająca zmniejszyć input lag o dodatkowe 0 – 16ms. Polega na enkapsulacji ramek obrazu w sygnale o wyższym odświeżaniu, co zmniejsza czas przesyłu. Obecnie (bez QFT) najniższy możliwy lag na środku matrycy wynosi 8ms. | b.d. |
Najnowsze telewizory LG posiadają też bardzo niski poziom input lag, który za żadne skarby nie da się wyczuć podczas grania nawet w bardzo dynamiczne tytuły:
Rodzaj sygnału | Opis | Ustawienia telewizora | Wynik |
[GRY] 1080p | Lag przy konsolach obecnej generacji (PlayStation 4, Xbox One, Nintendo WiiU) pracujących w rozdzielczości Full HD | “Gra” | 13 ms |
[GRY] 1080p + HDR | Lag przy konsoli PlayStation 4, pracującej w rozdzielczości 1080p z szeroką paletą barw i HDR | “Gra” | 13 ms |
[PC] 4K / 1080p @ 4:4:4 | Lag przy natywnej rozdzielczości np. z komputera i chęci uzyskania chromy 4:4:4 (wyraźne kolorowe czcionki) | “Gra” | 13 ms |
[GRY] 4K | Lag przy odświeżonych wersjach konsol obecnej generacji (Xbox One S, PlayStation 4 Pro) pracujących w 4K bez HDR | “Gra” | 13 ms |
[GRY] 4K + HDR | Lag przy odświeżonych wersjach konsol obecnej generacji (Xbox One S, PlayStation 4 Pro) pracujących w 4K z szeroką paletą barw i HDR | “Gra” | 13 ms |
[FILM] 4K / 1080p + upłynniacz | Lag w natywnej rozdzielczości, przy działającym upłynniaczu z interpolacją klatek | “Własne” | 82 ms |
Czy potrzebuję nowego kabla HDMI dla porty HDMI 2.1?
Generalnie tak ale tylko w przypadku gdy będziemy chcieli przesłać rozdzielczość 4K w 120Hz lub 8K w 60Hz. Wtedy rzeczywiście trzeba zakupić kabel 8K, który jest oznaczony zieloną naklejką certyfikacji “forum HDMI”. Takie kable dopiero pojawią się na rynku a wszystkie, które są obecnie sprzedawane nie mają gwarancji, że w przyszłości taki sygnał zostanie przesłany. Najzwyczajniej w świecie nie ma tego jak obecnie przetestować ani zmierzyć.
Wszystkie inne funkcje pochodzące ze specyfikacji HDMI 2.1 czyli opisywany VRR, ALLM czy eARC mogą bez problemu działać na kablu HDMI 2.0 z pomarańczowym certyfikatem “forum HDMI”.
Przeczytaj więcej na temat kabla HDMI 2.0 z funkcjami HDMI 2.1:
Więcej na temat telewizorów LG:
- Flagowy telewizor 120Hz 4K LG NANO913 | TEST | Dobra cena, duże możliwości dla konsol i PC z HDMI 2.1!
- Nagrody EISA 2020-2021 przyznane! Poznajcie najlepsze produkty w kategoriach Kino domowe – Home Theatre
- Nowa seria ultrasmukłych telewizorów LG OLED GX dostępna w sprzedaży! Sprawdzamy gdzie i za ile
- Takiej ceny nie widzieliśmy na LG OLED B9 od kilku miesięcy! Duża promocja na telewizor premium z HDMI 2.1. Gdzie?
- LG wprowadza wsparcie dla FreeSync Premium do telewizorów OLED 2020. Oferują teraz najszerszy zakres technologii VRR
- LG OLED GX – Testujemy jak zbudowany jest pierwszy na świecie tak smukły OLED z elektroniką w telewizorze
- LG OLED CX | TEST | Przełom w telewizorach OLED związany z odwzorowaniem ruchu – prawie jak realne 200Hz!
- LG uważa format HDR10+ za zbyteczny. Dlaczego?
Nanocell fajne ma te tvki, teraz w media expert dodaja do nich sluchawki gratis
Nowe konsole i tak będą miały kłopoty aby osiągnąć 4K60. 4K120 ma znaczenie w grach e-sportowych. A tych na konsoli (na padzie!) nie powinno się grać – opóźnienia/dyskomfort. Dlatego lepiej tą moc przeznaczyć na lepszą jakość grafiki, zamiast iść w większą ilość FPS. Ale wiadomo, że znajdą się tacy co wolą na odwrót. Zmierzam do tego, że w obecnej generacji, zysk z HDMI 2.1 będzie marginalny – mało znaczący. Cięższe tytuły będą działały w 4K30 – czyli poza zakresem FreeSync. I kółko się zamyka… Dlatego jeżeli mamy do wyboru TV z lepszą jakością obrazu, ale bez HDMI 2.1.. to skłonił… Czytaj więcej »