Kontrast i Czerń

Jak już każdy powinien wiedzieć z artykułu o matrycach, kontrast i czerń nie są akurat najmocniejszą stroną matryc IPS. Bez wspomagania ze strony funkcji wygaszającej strefowo matrycę, są one w stanie osiągnąć kontrast na poziomie 800 – 1200:1, co generalnie nie zapewnia zbyt atrakcyjnej czerni w nocy. Widać wtedy jej świecenie. Testowany dziś LG UF800 ma niezbyt tęgi kontrast – 840:1, ale na szczęście posiada ową funkcję, która może wspomóc czerń! Przejdźmy zatem do naszej sekwencji testowej.

Regulacja funkcji wygaszania strefowego znajduje się na samym dole menu [opcje obrazu]. Kolorem pomarańczowym został zaznaczony tak zwany wybór redakcji, czyli tryb działania jej, który moim zdaniem daje najlepsze rezultaty. Zalecam używać go nabywcom telewizora, oraz brać pod uwagę wartości zmierzone w kolumnie dotyczącej tego trybu (została ona zaakcentowana innym kolorem)

Scena (kontrast między białym kołem, a środkiem białego okręgu)	Opis sceny	Wynik pomiaru
		wygaszanie: WYŁ	wygaszanie: MINIMUM	wygaszanie: POŚREDNIE	wygaszanie: MAKSYMALNE
	Duża powierzchnia czerni bez sąsiadujących detali, przy niskim kontraście łatwo dostrzec świecenie czerni	700:1	2 100:1	2 300:1	2 600:1
	Czerń otoczona z każdej strony detalami, wymagająca scena, poradzą z nią sobie jedynie najlepsze systemy wygaszania	750:1	750:1	800:1	800:1
	Pas w filmie sąsiadujący z obrazem o średniej jasności, przy niskim kontraście wyraźnie odcina się od ramki telewizora	800:1	800:1	900:1	900:1
	Duża powierzchnia czerni bez sąsiadujących detali, przy niskim kontraście łatwo dostrzec świecenie czerni	1 200:1	1 600:1	1 800:1	1 800:1
	Skrawek czerni w pobliżu (ale nie bezpośrednim) złożonego obiektu geometrycznego, przy niskim kontraście widać świecenie czerni	800:1	1 000:1	1 000:1	1 000:1
	Ta sama scena jednak bliżej jasnego obiektu. Spadek kontrastu w tej scenie można interpretować jako efekt halo (łuna świetlna wokół obiektu)	800:1	1 000:1	1 000:1	1 000:1

Jak widzimy w sekwencji testowej, natywna czerń telewizora jest dosyć kiepska (typowa dla matryc IPS). Przy wyłączonym wygaszaniu widać zatem świecenie czerni, gdy w pokoju panują warunki kinowe. Funkcja wygaszania strefowego poprawia na szczęście ten stan rzeczy. Nie jest to niestety diametralna poprawa, jaką obserwowaliśmy w modelu UF950. W testowanym dziś telewizorze wzrost czerni jest na tyle znaczny, by obraz nabrał trochę więcej głębi, a czerń stała się mniej świecąca, jednak nadal widać, że odcina się ona dosyć mocno od ramki, w większości scen. Są jednak miejsca w których robi ogromną różnicę. Takich scen jest na przykład dużo w filmie “Harry Potter i Insygnia Śmierci”. W momencie gdy czerń znajduje się blisko pionowych krawędzi, funkcja wygaszania zmienia obraz nie do poznania! Tak mniej więcej odcina się czerń od ramki bez algorytmu:

A tak przy włączeniu go w zalecany tryb minimalny:

Degradacja obrazu przez lokalne wygaszanie

Z reguły każda implementacja systemu lokalnego wygaszania połączona jest z mniejszą lub większą manipulacją kontrastu. To drugie zjawisko jest oczywiście niepożądana cechą ponieważ zaburza wierność przekazu obrazu. Jego konsekwencją jest przeważnie zlewanie się jasnych detali obrazu do kupy, bądź “spłaszczanie” jaskrawych obiektów. Poniższa tabelka przedstawia konsekwencje korzystania z danego trybu wygaszania:

Tryb funkcji wygaszania	Wyłączony	Minimum	Pośredni	Maksimum
Zdjęcie obrazu
Opis działania	Zdjęcie prezentuje obraz referencyjny (po kalibracji) bez lokalnego wygaszania. Do niego należy porównywać dalsze zdjęcia.	Ledwie widoczne zaburzenia obrazu. W pełni uzasadnione przy korzyściach wygaszania.	Występuje pewne spłaszczenie obrazu przez manipulacje kontrastem.	Występuje pewne spłaszczenie obrazu przez manipulacje kontrastem.

Jak widzimy po powyższych scenach, korzystanie z funkcji lokalnego wygaszania nie niesie za sobą jakichkolwiek poważnych konsekwencji w trybie “Minimalny”. Użycie trybu “Pośredni” lub “Maksimum” skutkuje już spłaszczaniem się obrazu w jasnych scenach. Mniejsze obiekty mają tendencję do zlewania się. Lepiej zatem pozostać w najłagodniejszym trybie działania, w którym prawie nic niekorzystnego nie dzieje się z obrazem, a kontrast wychodzi niemalże taki sam. 

Jednakże nawet w trybie minimalnym nie jest też tak, że w ogóle nie ma negatywnych stron działania omawianej funkcji poprawiającej czerń. Jak wspomniałem we wstępie, diody podświetlające ekran rozmieszczone są na górnej i dolnej krawędzi, a strefy są pionowe. Wobec tego da się niekiedy zauważyć, że rozświetlona jest czerń powyżej i poniżej jakiegoś obiektu na ekranie. W niektórych scenach da się też dostrzec nagłe przyciemnianie się i rozjaśnianie całego ekranu. Tak było na przykład w Oblivionie w scenie, gdzie główny bohater siedzi w ciemnym pokoju i skierowane jest na niego punktowe źródło światła.

(669)