Powrót

BenQ W1700 Test pierwszego projektora 4K DLP z HDR w przystępnej cenie

Słowem wstępu

Temat Ultra HD 4K w projektorach staje się coraz lepiej poznany, a w ofertach różnych firm przybywa projektorów zgodnych z tym najnowszym standardem wizyjnym. Z reguły są to jednak urządzenia z segmentu high-end, których cena wynosi dużo ponad 10 tys. złotych. Co za tym idzie, grono odbiorców jest stosunkowo wąskie. Firma BenQ wyszła naprzeciw potrzebom i przygotowała dla swoich odbiorców projektor Ultra HD z HDR i rozdzielczością 4K, który jest znacznie tańszy. BenQ W1700, bo taki symbol nosi projektor, nabyć będzie można w cenie poniżej 7 tysięcy złotych, co oznacza, że jest on tańszy aż o 50% od najtańszego obecnie projektora Ultra HD! Czy okaże się on nowym killerem segmentu Ultra HD, podobnie jak BenQ W1090, który namieszał w kategorii budżetowych projektorów Full HD? Przekonajmy się!

Wygląd

Projektor ma kompaktowe wymiary i bryłę znaną z niedrogich urządzeń tego producenta. Czyli cechuje się po prostu schludną prostotą i z zewnątrz prawie nic nie sugeruje, że jest to najnowocześniejszy reprezentant technologii Ultra HD. Prawie gdyż uważny użytkownik zauważy złoty pierścień oraz logo 4K HDR.

Na górze projektora znajdziemy dostęp do przycisków, którymi możemy obsługiwać projektor bez użycia pilota, a także do pierścieni regulujących obiektyw projektora. Tych drugich nie jest dużo – jedynie zoom i ostrość. Projektor nie oferuje bowiem funkcji lens shift. Oznacza to, że będziemy musieli dobrze przemyśleć wysokość jego montażu, by trafić obrazem w ekran. Ale o tym w dalszej części testu.

Badana cecha Wartość
Wymiary projektora 35,3 × 13,5 × 27,2‎ cm
Szacowana żywotność lampy (normalny/eco) 4 000 / 10 000 godzin
Waga 4,2 kg
Dostępne kolory urządzenia biały

Wyposażenie i Złącza

Wszystkie gniazda podłączeniowe projektora znajdują się na tylnej ścianie. Znajdziemy tam: analogowe gniazdo wideo (D-sub 15pin), 2 X HDMI (w tym jedno kompatybilne z HDCP 2.2 – konieczne dla Ultra HD), audio in (Mini Jack), audio out (Mini Jack), USB (mini B) pełniące role portu serwisowego, RS232 (DB-9pin), oraz USB (typu A). To ostatnie gniazdo pełni rolę zasilania urządzeń przenośnych, które możemy podłączyć do projektora, np. bezprzewodowego transmitera obrazu.

Technologia DLP – podstawowe informacje

Urządzenia wykorzystują przetworniki obrazu DLP. Technologia ta znana jest już od lat i powszechnie stosowana w urządzeniach profesjonalnych. W zasadzie każdy z projektorów, stosowanych w komercyjnych kinach cyfrowych, korzysta właśnie z niej. Do zalet przetworników DLP należą:

Zasadniczą wadą projektorów DLP – jednochipowych (czyli znacznej większości rynku) jest fakt, że obraz rysowany jest krótkimi impulsami świetlnymi. Z tego względu niektóre osoby doświadczają zjawiska zwanego tęczą gdy przesuwają szybko wzrokiem po powierzchni ekranu, jednak przy obecnej generacji projektorów rzadko kto ma z tym problem. Szybkie, 6 – segmentowe koła barwne, eliminują problem tęcz niemal całkowicie. Budowa projektora DLP, utrudnia też zaprojektowanie obiektywu z dużym zakresem regulacji, co często utrudnia wykonanie optymalnej instalacji.

Testy syntetyczne

Badana cecha: wynik:
Przetwornik obrazu DLP 0,47″ DMD
Odświeżanie obrazu (min. 120Hz zalecane do oglądania sportu) 60Hz
Jasność po kalibracji zoom 1.0x (najdalej od ekranu): 550 Lumenów (Ekonomiczny) / 690 Lumenów (Normalny)

zoom 1.2x (najbliżej ekranu): 620 Lumenów (Ekonomiczny) / 780 Lumenów (Normalny)

Kontrast On/Off 500:1
Kontrast ANSI 135:1
Błędy barw po kalibracji (mniej – lepiej)
  • średnia dE: 0,8
  • maks dE: 1,5
Input Lag (ważne dla graczy, mniej – lepiej)
  • 45ms – dowolny tryb – 1080p60 (konsola)
  • 52ms – dowolny tryb – 2160p60 (konsola)
Pełna rozdzielczość koloru PC – 4:4:4 (wyraźne czcionki, po podłączeniu PC)
Obsługa 10 bitowego koloru Tak

Instalacja projektora

BenQ W1700 posiada obiektyw o stałych parametrach położenia obrazu. Oznacza to, że musimy zamontować ekran w docelowym miejscu dopiero po montażu projektora, lub bardzo precyzyjnie obliczyć wysokość uchwytu. Warto nadmienić też, że BenQ stosuje nieco inne przeliczniki wartości przesunięć obrazu niż pozostali producenci. Na stronie znajdziemy następujące informacje: Przesunięcie projekcji 110%. W klasycznym rozumieniu, jakie stosuje na przykład firma Sony, JVC, czy Epson oznaczałoby to, że dolna krawędź obrazu (górna jeśli projektor pracuje „do-góry-nogami”) odsunięta jest od środka soczewki aż o połowę wysokości obrazu, a nawet dalej. BenQ ma jednak swoją logikę, wedle której przesunięcie projekcji o 100% oznacza, że krawędź rozpoczyna się dokładnie na wysokości soczewki projektora. Analogicznie, 110% oznacza, że krawędź zaczyna się 5% wysokości obrazu powyżej soczewki projektora. Przekładając to na praktykę, gdy w naszej redakcji uzyskałem obraz 100″ (czyli mający 124cm wysokości), a projektor stał na stoliku i znajdował się 60cm nad ziemią, to dolna krawędź obrazu zaczynała się na 66cm (60 + 5% ze 124).

Jak zatem widzimy, optyka projektora wprowadza dosyć spore ograniczenia w instalacji, jeśli chcemy uzyskać optymalny efekt to urządzenie musi być wyśrodkowane względem ekranu i musi znajdować się nieznacznie powyżej górnej lub poniżej dolnej krawędzi ekranu. W przeciwnym razie, by wcelować obrazem w docelowe miejsce, konieczne będzie przekrzywienie projektora i obraz przyjmie kształt trapezoidalny. Producent przewidział bogate możliwości korekcji takiego zniekształcenia, więc suma summarum będzie możliwy i taki układ. Należy pamiętać jednak, że używanie korekcji trapezowej (tzw. keystone) zmniejsza rozdzielczość obrazu i powoduje rozmycie krawędzi, zatem starajmy się dołożyć wszelkich starań by wcelować w ekran za pomocą doboru optymalnego wieszaka.

Zespół optyczny pozwala na rzut w zakresie 1,47 – 1,76 (stosunek odległości projektora od ekranu do szerokości obrazu). Oznacza to, że aby wypełnić nasz redakcyjny, 99″ ekran, możemy umieścić projektor w odległości od 3,25 do 3,9 metra. Zakres regulacji nie rzuca na kolana, jednak do typowych pomieszczeń powinien być wystarczający. Pamiętajmy jednak, że im bliżej umieścimy projektor tym większą jasność będziemy w stanie uzyskać. W przypadku BenQ W1700 różnica ta wynosi około 11% jasności (tyle stracimy montując projektor w maksymalnej odległości).

Jasność i głośność

Przy maksymalnym przybliżeniu obrazu, jasność lampy (po kalibracji) wyniosła dokładnie 620 lumenów w trybie ekonomicznym i 780 lumenów w trybie normalnym. Nie są to bardzo duże jasności, jak mogłaby specyfikacja sugerować, aczkolwiek od uzyskania dużej przekątnej obrazu z pewnością wystarczą. Trochę gorzej to wygląda jeśli mowa o treści Ultra HD z HDR, bo w tym wypadku jasności nigdy nie za wiele. By uzyskać dobrej jakości projekcję SDR w trybie ECO sugerowałbym nie przekraczać 130″ przekątnej ekranu. Do HDR za maksimum uznawałbym 100″, lepiej sprawdziłaby się wręcz mniejsza tkanina.

Trzy tryby pracy lampy. Nie powinniśmy używać ostatniego z nich, ponieważ powoduje on manipulacje kontrastem obrazu.

Warto też nadmienić, że projektor nie umożliwia przyciemnienia obrazu, bez pogorszenia jakości (jest pozbawiony jakiejkolwiek przysłony). Oznacza to, że jeśli zastosujemy zbyt mały ekran, np. 80, czy 90″, to do oglądania zwykłej treści (SDR) może być zbyt jasno. Złotym środkiem będzie więc 95-105″.

Jakość optyki

Charakterystyczną cechą pierwszego modelu 4K od BenQ, czyli W11000, był bardzo duży obiektyw, dzięki któremu projektor dawał najostrzejszy obraz ze wszystkich urządzeń w tej cenie. Model ten reprezentował jednak segment high-end i był znacznie, znacznie droższy (21 500zł!). W1700 ma znacznie mniejszą obudowę, a co za tym idzie, prostszy tor optyczny. Jak bardzo odbije się to na ostrości obrazu, czy też zbieżności barw składowych? Przekonajmy się.

Wyniki są przyzwoite, aczkolwiek (co jest oczywiste) brakuje im trochę do najwyższego (i ponad 3 razy droższego!) modelu. Da się zauważyć lekką nieostrość białych linii na czarnym tle. Na tą cechę ciężko jest wpłynąć, ponieważ pokrętło ostrości jest niezwykle czułe i milimetr w lewo powoduje już pokaźne rozmycie obrazu. Gorsza niż zwykle jest także konwergencja, czyli zbieżność składowych koloru. Zarówno na brzegach jak i na środku widać niedoskonałości z tym związane.

Ustawienia obrazu

Menu ustawień obrazu nie różni się zasadniczo od tego co można spotkać w innych projektorach projektorów BenQ. Trybów obrazu jest kilka, a najbardziej interesującym nas jest “Cinema”. Z założenia ma on bowiem zapewniać reprodukcję obrazu najbliższą temu co widział reżyser w studio. Zaraz po uruchomieniu projektora, powinniśmy dokonać pewnych regulacji, by polepszyć jakość. Przede wszystkim:

Niestety w W1700 nie ma jednoznacznego ustawienia dla suwaka ostrości. Wartości poniżej 6 bez wątpienia powodują rozmycie grubych konturów obrazu, jednak nawet przy takim ustawieniu są sztucznie wyostrzane cienkie kontury. Utrudnia to obiektywną ocenę ostrości obrazu na projektorze, ale na szczęście zjawisko nie jest tak mocne, by przeszkadzać w oglądaniu.

Reprodukcja obrazu

Fabrycznie

wynik wynik
Średnia deltaE barw ze standardowych 3,9 maksymalna 6,4
Średnia deltaE barw ze wzornika 4,9 maksymalna 8,5
Średnia deltaE palety szarości 6,9 maksymalna 9,1

Obraz w trybie Cinema, po wprowadzeniu zalecanych ustawień, jest wyraźnie zbyt zimny. Oznacza to, że dominują błękitne barwy, a odcienie skóry są zbyt blade. Charakterystyka jasności powoduje zaś zaniżoną kontrastowość obrazu. Przy wartości około 2.1 detale w czerniach są bardzo uwypuklone. Dobrą cechą jest to, że nie zlewają się ze sobą, natomiast złą, że obraz pozbawiony jest głębi. Dobrze, że producent zaimplementował rozbudowane funkcje kalibracyjne.

Profesjonalna kalibracja BenQ W1700

wynik wynik
Średnia deltaE barw ze standardowych 0,7 maksymalna 3,7
Średnia deltaE barw ze wzornika 0,8 maksymalna 1,4
Średnia deltaE palety szarości 0,8 maksymalna 1,7
BenQ W1700 posiada opcję certyfikowanej kalibracji ISF.

Rewelacyjne wyniki odwzorowania barw w BenQ W1700 nie są dla mnie niczym dziwnym. Firma ta od dłuższego czasu przyzwyczaja nas, do obecności precyzyjnych funkcji kalibracyjnych, które pozwalają osiągnąć niemalże książkowe oddanie barw. Soczystość i naturalność kolorów zachwyca po kalibracji. Zarówno odcienie skóry, jak i czerwienie i zielenie są dokładnie na swoich miejscach. W dziedzinie odwzorowania barw nie można zatem wyobrazić sobie już dużo lepszego projektora bez względu na budżet. Brawo dla firmy!

Pamiętajmy, że opis kalibracji tyczy się egzemplarza, który trafił do naszych testów. Egzemplarze takich samych projektorów różnią się między sobą, więc te nabyte przez czytelników mogą mieć inne błędy odwzorowania barw (mogą być one większe lub mniejsze – nie ma reguły). Z tego powodu nie publikuję ustawień kalibracyjnych, bowiem są one indywidualne dla każdego projektora i toru wideo. Zachęcam natomiast do poczytania o profesjonalnej kalibracji.

Więcej informacji zaczerpnąć można w: Czym jest PROFESJONALNA kalibracja telewizora/projektora
o
raz w temacie: Wielki test kalibracji 

Skalowanie SD, obróbka cyfrowa

W tym miejscu będę do znudzenia powtarzał, że w dzisiejszych czasach rezultaty skalowania wyglądają niemal identycznie na wszystkich telewizorach i projektorach. Twierdzenie to znalazło potwierdzenie w moim eksperymencie, którego wyniki znajdują się pod tym adresem.

Zwracam też uwagę, że skalowanie nie jest procesem podnoszącym jakość obrazu i materiał HD czy nawet SD generalnie wygląda bardzo podobnie czy to na projektorze Ultra HD, czy na Full HD. Dopiero treść natywna o wysokiej rozdzielczości pozwala odczuć wyraźną różnicę, jednak pod warunkiem, że widz znajduje się w odpowiedniej odległości od ekranu. Można ją wyliczyć z kalkulatora odległości.

W kwestii obróbki cyfrowej na pewno wspomnieć trzeba kwestię ustawienia ostrości, która jest niejednoznaczna. Przy ustawieniu na 6 następuje lekkie, sztuczne, wyostrzanie na wąskich krawędziach. Dalsze zmniejszanie ustawienia ostrość powoduje już rozmycie obrazu. W projektorze znajdują się także bardziej dogłębne systemy wyostrzania. Jeśli chcemy uzyskać najbardziej referencyjne oddanie obrazu sugeruję ustawić je na 0, jednak nie ma żadnego problemu by zwiększyć i sztucznie wyostrzyć.

Kontrast i czerń

Ocena kontrastu projektora jest znacznie cięższym zadaniem aniżeli w przypadku wyświetlacza. W tym przypadku dużą rolę odgrywają warunki otoczenia (to ile światła odbija się od ścian i rozświetla czerń na ekranie). Na szczęście w naszej Sali redakcyjnej 95% przedmiotów ma kolor czarny i odbicia są zminimalizowane. To pozwala wydać rzetelny werdykt.

Kontrast testowanego projektora można dość łatwo ocenić. W projektorze nie zastosowano bowiem skomplikowanych systemów, takich jak dynamiczna przysłona, czy dynamiczny kontrast, mających na celu oszukiwać wzrok widza. BenQ W1700 bazuje na swoim natywnym poziomie czerni i kontrastu, który uwarunkowany jest jakością przetwornika obrazu i obiektywu. O ile wiem czego można się mniej więcej spodziewać po obiektywach tej klasy, tak przetwornik DMD 0,47″ jest czymś całkowicie nowym na rynku. Jak pamiętamy wersja 0,66″ stosowana np. w W11000 borykała się z problemami większego rozproszenia światła, niż standardowy przetwornik DMD 0,65″ stosowany w projektorach Full HD.

Scena
(kontrast między białym kołem, a środkiem białego okręgu)
Opis sceny Wynik pomiaru Scena
(kontrast między białym kołem, a środkiem białego okręgu)
Opis sceny Wynik pomiaru
On/off zdolność projektora do wyświetlania naprzemiennie czerni i bieli 500:1 On/off + dynamiczna przysłona zdolność projektora do wyświetlania naprzemiennie czerni i bieli wraz ze wspomaganiem dynamicznej przysłony, która przyciemna czarny obraz
Kontrast ANSI obrazujący zdolność do wyświetlania czerni w bezpośrednim sąsiedztwie jasnych elementów 135:1 Kontrast APL 50% Czerń w po środku ekranu przy otoczeniu bielą o powierzchni 50% ekranu 135:1
Kontrast APL 65% Czerń w po środku ekranu przy otoczeniu bielą o powierzchni 35% ekranu 185:1 Kontrast APL 80% Czerń w po środku ekranu przy otoczeniu bielą o powierzchni 20% ekranu 270:1
Kontrast APL 90% Czerń w po środku ekranu przy otoczeniu bielą o powierzchni 10% ekranu 350:1

Poziom czerni na BenQ W1700 nie zachwyca. Jak widać przetwornik DMD 0,47″ cierpi na ten sam problem co swój starszy brat 0,66″. Większy stopień rozproszenia światła powoduje gorsze blokowanie go i w konsekwencji gorszą czerń.

Najbardziej widać to oczywiście w ujęciach typowo nocnych, gdzie jest niewiele jaskrawych elementów filmu na ekranie. Nawet jednak w scenach mieszanych obraz ma mniej głębi niż zwykle, ze względu na niższy niż typowo kontrast ANSI. No cóż, po prostu ten element projektora nie jest najlepszy. Jak to się mówi: wszystkiego mieć nie można gdy kupujemy sprzęt z dużym naciskiem na cenę. Wysoki poziom czerni prawie zawsze idzie w parze z bardzo wysoką ceną projektora.

Jednolitość obrazu

Jednolitość obrazu była na akceptowalnym poziomie. W filmach nie było widać niekorzystnych dysproporcji, jednak na białej planszy nietrudno było je dostrzec.

Najwyższą jasność miał centralny punkt w dolnej części obrazu, gdyż znajdował się on najbliżej obiektywu. Tak typowo wypadają projektory z uproszczonymi torami optycznymi.

-48% -32% -21% -23% -36%
-38% -23% -10% -13% -26%
-31% -15% ref. -3% -17%
-25% -8% +9% +4% -10%
-18% +7% +15% +10% -7%

Obsługa Ultra HD / 4K

BenQ W1700 jest jednym z pierwszych projektorów segmentu DLP, który wspiera wszystkie elementy specyfikacji Ultra HD. Testować będziemy więc nie tylko wyższą rozdzielczość (4K), ale także wsparcie dla szerokiego zakresu dynamiki (HDR), oraz szerokiej palety barw (Rec 2020). W ustawieniach projektora znajdziemy funkcję pozwalającą wymusić tryb pracy SDR lub HDR. W tym pierwszym ustawieniu projektor automatycznie wysyła dane do źródła, że jest niekompatybilny z technologią HDR, więc cały system powinien przełączyć się do trybu SDR. W drugim będą wymuszone parametry pracy HDR z szeroką paletą barw, więc ewentualnie podana treść SDR będzie wyglądała niepoprawnie.

Dlaczego tak skrupulatnie to tłumaczę? Jeżeli tryb automatyczny nie zadziała z jakiś powodów poprawnie to należy dokonywać ręcznych ustawień na stałe. To co chwali się w projektorze BenQ, a czego często brakuje w produktach konkurencyjnych, kosztujących wielokrotność ceny W1700, to port HDMI zaktualizowany do najnowszego standardu (2.0a) z 18Gbps przepustowością. Jak się niedawno przekonaliśmy, brak ich w bardzo drogich projektorach Ultra HD, stanowi poważny problem dla graczy (Xbox One S/X, czy PS4 Pro). Nie da się bowiem przesłać sygnału 4K w 60Hz z 10 bitowym HDR bez obsługi 18Gbps, a 8 bitowy efekt HDR wygląda po prostu źle (przejścia tonalne nie są płynne). Na rynku mamy też pierwszy film w 60 fps – Billy Lynn i jest w nim ten sam problem. Na szczęście nie dotyczy to BenQ W1700! Można nie mieć tego problemu w projektorze za niecałe 7 000zł? Jak widać potrzebna jest tylko chęć producenta…

Cecha Wynik
Certyfikat Ultra HD Premium n.d.
Pokrycie szerokie palety barw DCI / Rec 2020 82% / 60%
Obsługa rozdzielczości 3840×2160@60Hz 4:4:4 TAK
Wsparcie dla Dolby Vision n.d.
Poprawne odtwarzanie testowego kanału SAT UHD n.d
Wsparcie dla plików UHD z kodekiem HEVC n.d
Obsługa YouTube w 4K n.d
Kompatybilność z HDCP 2.2 TAK – HDMI 1
Obsługa Ultra HD z wbudowanych tunerów n.d.

Rozdzielczość 4K

W ofercie firmy Texas Instruments, która produkuje przetworniki obrazu (DMD) do projektorów, znajdują się chipy z natywną rozdzielczością 4K. Są to jednak bardzo duże i drogie systemy stosowane w multipleksach kinowych. Chipy do zastosowań domowych to przede wszystkim DMD 0,66″, zastosowany w BenQ W11000, oraz najnowszy DMD 0,47″, który został zastosowany właśnie w W1700. Pierwszy z przetworników ma natywną rozdzielczość 2,7K (4,15 Mpix) natomiast dzięki 120Hz odświeżaniu pozwala rysować dwa piksele w każdej klatce obrazu. Są one przesunięte względem siebie w poziomie i w pionie, dzięki czemu każdy piksel “dzielony jest na czworo”. W DMD 0,47″ sprawa wygląda trochę inaczej. Przetwornik ma fizyczną rozdzielczość Full HD (2,07 Mpix) jednak częstotliwość jego odświeżania podniesiono do aż do 240Hz, dzięki czemu wyświetla on aż cztery piksele w jednej klatce obrazu!

DMD 0,66″ (rozdzielczość: 2716 x 1528)

BenQ W11000 / X12000

DMD 0,47″ (rozdzielczość: 1920 x 1080)

BenQ W170

120Hz częstotliwość odświeżania pozwala rysować każdy piksel podwójnie, by uzyskać rozdzielczość 4K. Piksele są przesunięte po ukosie. 240Hz częstotliwość odświeżania pozwala rysować każdy piksel poczwórnie, by uzyskać rozdzielczość 4K. Piksele są przesuwane zgodnie z ruchem wskazówek zegara.

De facto obie metody uzyskiwania rozdzielczości 4K pozwalają zakwalifikować urządzenia jako 4K według wymagań CTA. Projektor rysuje cztery piksele w jednej klatce obrazu, a jak powszechnie wiadomo Full HD * 4 = Ultra HD (4K). Zanim przejdziemy do oceny efektów dawanych przez nowy system chciałbym jeszcze tylko raz przypomnieć, że nie ważna jest zastosowana technologia – waży jest efekt, więc tak naprawdę to, że DMD 0,47″ ma 1920×1080 pikseli, a nie 3840×2160 wcale mu nie umniejsza. Przekonajmy się dlaczego porównując testowe zdjęcie wykonane w rozdzielczości 4K:

Oryginalne zdjęcie testowe powiększone do 200%

Do tego co wyświetlane jest z nowego projektora BenQ W1700 w konfrontacji z modelem referencyjny (W11000), a także z natywnym projektorem 4K!

Jak widzimy, W1700 traci nieco do obecnej referencji ostrości – modelu W11000. To jednak oczywiste, ponieważ model wyższy jest znacznie większy i ponad 3 razy droższy. Nieoczywistym zaś była do tej pory konfrontacja z natywnym projektorem 4K, którego cena wynosi od 22 000zł! BenQ W1700 kosztujący zaledwie ułamek tej ceny oferuje w zasadzie taką samą sprawność! To ogromny komplement dla tego urządzenia i ostateczny dowód na to, że przetwornik wcale nie musi mieć fizycznej rozdzielczości 4K by śmiało konkurować z takimi produktami! Jak widać na załączonym obrazku, w kwestii ostrości możemy liczyć na naprawdę wiele. Jak z innymi elementami?

Jakość efektu HDR

Brak jasnych norm zmusił mnie do opracowania własnego standardu, a zarazem metody kalibracji projektorów, do oglądania treści HDR. Dzięki dyskusji, którą rozpocząłem w branży profesjonalnej (świat), metoda ta została zaaprobowana i wdrożona do jednego z programów kalibracyjnych, konkretnie do LightSpace CMS. Być może skorzystają z niej także inni. Jak dokładnie powinien działać HDR w projektorze wygłosiłem już podczas targów Audio Video Show 2017 na Stadionie Narodowym podczas seminariów z dotyczących projektorów.

W skrócie: treść HDR na projektorze powinna być wyświetlana tak jak na telewizorze (czyli zgodnie ze standardami), jednak z jasnością kilkukrotnie niższą. Ile konkretnie razy niższą pozostaje do decyzji dla kalibratora, po ocenie rozmiaru ekranu i odległości widza od ekranu. W naszej redakcji, gdzie znajduje się 99″ ekran w odległości 3,8m od widza przyjąłem, że będzie to stosunek 3,5:1. Innymi słowy to co powinno mieć w filmie 1 000cd/m2 mieć będzie 285cd/m2, by robić równie dobre wrażenie. Przykładowa wartość 1 000cd/m2 byłaby raz, że nieosiągalna dla żadnego domowego projektora, a dwa zbyt jasna dla widza i męcząca przy tak dużym ekranie.

W kolejnym akapicie przejdziemy do oceny tego, jak dobrze projektor radził sobie z oddaniem treści HDR względem opracowanego przeze mnie standardu. Na początek sprawdzimy treść HDR10, a więc taką jaką zastaniemy na m.in na płytach Ultra HD Blu-ray, czy na Netflix.

Odwzorowanie obrazu z szeroką paletą barw (Rec 2020/DCI)

Cecha Wynik
Pokrycie szerokie palety barw DCI / Rec 2020 82% / 60%

BenQ W1700 pomimo tego, że kompatybilny jest z poszerzoną paletą barw – Rec 2020, to niestety nie posiada technologii pozwalającej uzyskać duże jej pokrycie. Oznacza to, że kolory zostaną przyjęte i przetworzone poprawnie, ale nie ujrzymy najwyższych ich nasyceń.

Zalecana fabryczna konfiguracja

wynik wynik
Średnia deltaE barw ze standardowych 7,9 maksymalna 13,4
Średnia deltaE barw ze wzornika 6,4 maksymalna 11,2
Średnia deltaE palety szarości 6,0 maksymalna 11,1

Obraz w trybie HDR jest jaśniejszy niż zwykłem widywać na projektorze. Może to brzmieć trochę nielogicznie, bo przecież HDR zaprojektowano po to, by przenosić wyższe poziomy jasności. Śpieszę więc z tłumaczeniem o co chodzi. Chodzi mi tu o wszystkie tony jasności, które są jakby podniesione. Docelowa (żółta krzywa jasności) wyrysowana jest zgodnie z założeniem, że jasność źródłowa filmu ma być ok. 3,5x ciemniejsza w rzeczywistości na projektorze. Na BenQ W1700 jest ona ciemniejsza tylko ok. 2x, czyli projektor ten naśladuje bardziej charakterystykę telewizora. Sytuacja na pewno uległaby zmianie gdyby zastosować większy ekran i być może do właśnie takiego inżynierowie zoptymalizowali produkt. Nie ma jednak możliwości ingerencji w tą charakterystykę. Obraz z HDR wygląda bez dwóch zdań korzystnie i lepiej niż SDR, aczkolwiek wolałbym go w nieco ciemniejszym wydaniu. Trzeba też wspomnieć, że projektor nie wybiera automatycznie jakiegoś specjalnego trybu dedykowanego do HDR. Oznacza to, że jeśli oglądamy na co dzień w lampie “eko”, to do HDR będziemy musieli zmieniać ręcznie na “normalny”.

Jeśli mowa o oddaniu barw w szerokiej palecie, to jak mówiłem wcześniej, nie uzyskamy tutaj bardziej nasyconych odcieni niż w zwykłych filmach. Te, które są możliwe do wyświetlenia mapowane są jednak w miarę poprawnie. To na co zwróciłem uwagę to w miarę naturalne odcienie skóry i barw pastelowych. Trochę przekłamane są natomiast barwy o nasyceniach powyżej 75%. Są one dużo bardziej żywe i agresywne niż być powinny, choć to może się nawet niektórym podobać.

Bez dwóch zdań projekcja w Ultra HD ma dużo plusów na BenQ W1700. Po pierwsze mamy duży zysk z wyższej rozdzielczości. Po drugie więcej detali w bielach i wyższe poziomy jasności dzięki technologii HDR. Minusem na pewno będzie poziom kontrastu, który jest nie najlepszy ale o tym już pisałem wcześniej.

Odwzorowanie ruchu

BenQ W1700 poprawnie przyjmuje każdy rodzaj klatkażu, tj. 24, 50 i 60Hz. Pliki te wyświetla ze standardową płynnością. Oznacza to, że filmy (24 klatki) charakteryzują się klasycznym skokowym obrazem, jaki znamy dobrze z kin. Niestety, producent nie zdecydował się zaimplementować systemu poprawy płynności ruchu (upłynniacza), zatem nie ma szans wpłynąć na to jak wyświetlany jest film. Co, gdy włączymy materiał 50/60 klatkowy, na przykład transmisję sportową w telewizji? Tam ruch oczywiście jest płynny jak na każdym wyświetlaczu czy projektorze, jednak cechuje się pewną dozą rozmycia. Projektor DLP jakim jest W1700 ma w tym przypadku taką przewagę, że owe rozmycie jest na nim zauważalnie mniejsze niż na projektorach wykorzystujących inny przetwornik (3 LCD lub LCoS), oczywiście jeśli mowa o projektorach bez wspomagania ze strony elektronicznego systemu. Dowolny projektor 3 LCD posiadający chip 120Hz oraz system – „upłynniacz” pozwalający powielić ilość klatek do tej wartości sprawdziłby się lepiej, jednak trzeba nadmienić, że nie da się zmusić przetwornika DMD 0,47″ do pracy w 120Hz, ponieważ jego rzeczywista częstotliwość odświeżania (wynosząca de facto 2 razy więcej) wykorzystywana jest do wyświetlania rozdzielczości 4K za pomocą błyskawicznego przesuwania pikseli.

Nazwa trybu Informacje Obraz postrzegany w ruchu
 

(brak)

Smużenie:

duże

Maksymalna jasność: 

82 cd/m2, ekonomiczny!

Powielenie krawędzi:

nieznaczne

Poprawa płynności filmów (24p):

brak

Technologia 3D

Opcjonalne okulary, które można dokupić są dość lekkie i dobrze leżą na głowie. Efekt 3D jest wyjątkowo dobry jak na projektor tej klasy. Widoczny obraz jest dość jasny oraz pozbawiony męczącego crosstalku (tutaj zasługa użycia technologii DLP). Ten ostatni jest oczywiście w konkretnych momentach widoczny – raz mocniej a raz mniej jednak w porównaniu do konkurencji jest naprawdę dobrze.

Warto jednak wspomnieć, że rozdzielczość projekcji w 3D wynosi jedynie 720p, więc ilość detali względem obrazu 2D znacząco się zmniejsza. Cóż, ta technologia jest i tak już martwa.

Dźwięk

W projektor wbudowano 5 wattowy głośnik, który choć brzmi sztucznie, to jest w miarę głośny. Można więc obejrzeć nawet program informacyjny ze zrozumieniem przekazu. Osoba decydująca się na zakup projektora 4K jest już chyba jednak zaopatrzona w lepszej klasy kolumny czy soundbar.

Granie na konsoli i PC

Input lag

Rodzaj sygnału Opis Ustawienia projektora Wynik
[GRY] 1080p Lag przy konsolach obecnej generacji (PlayStation 4, Xbox One, Nintendo WiiU) pracujących w rozdzielczości Full HD dowolny tryb 45 ms
[GRY] 1080p + HDR Lag przy konsoli PlayStation 4, pracującej w rozdzielczości 1080p z szeroką paletą barw i HDR dowolny tryb 45 ms
[PC] 4K / 1080p @ 4:4:4 Lag przy natywnej rozdzielczości np. z komputera i chęci uzyskania chromy 4:4:4 (wyraźne kolorowe czcionki) dowolny tryb 45 ms
[GRY] 4K Lag przy odświeżonych wersjach konsol obecnej generacji (Xbox One S, PlayStation 4 Pro) pracujących w 4K bez HDR dowolny tryb 52 ms
[GRY] 4K + HDR Lag przy odświeżonych wersjach konsol obecnej generacji (Xbox One S, PlayStation 4 Pro) pracujących w 4K z szeroką paletą barw i HDR dowolny tryb 52 ms
[FILM] 4K / 1080p + upłynniacz Lag w natywnej rozdzielczości, przy działającym upłynniaczu z interpolacją klatek dowolny tryb

Input lag testowanego projektora nie jest na rekordowo niskim poziomie, który sprawiłby, że stałby się obiektem pożądania graczy, aczkolwiek jest na tyle niski, że pozwoli spokojnie pograć w każdy rodzaj gier na najnowszych konsolach. W prawdzie 52ms można już odczuć w tytułach wymagających najszybszej reakcji, ale nie jest to na tyle dużo, by istotnie przeszkadzało w grze. Wrażenia z grania na W1700 można zaliczyć do udanych. Przede wszystkim procentuje tu rozdzielczość 4K urządzenia! Posiadacie konsolę Xbox One X albo PS4 Pro? Zdecydowanie powstał produkt, którym warto się w takim momencie zainteresować. W tej cenie nabędziecie telewizor, który maksymalnie będzie posiadał 65″. W przypadku projektora 4K HDR W1700, przekątna będzie zdecydowanie większa.

Podsumowanie i ocena

BenQ W1700 to bardzo ciekawy i innowacyjny projektor, który z pewnością skradnie serca wielu użytkownikom czekających na tego typu sprzęt w rozsądnym budżecie. Model ten posiada najnowszy przetwornik obrazu – DMD 0,47″, który znacząco zredukował koszt urządzenia, a przy tym nie spowodował wyraźnej utraty jakości. Projektor pod względem rozdzielczości 4K nadal śmiało może stawać w szranki z wysokiej klasy projektorami 4K, kosztującymi krocie (mówimy tu o projektorach za ponad 20 tys!). Jest to najtańszy obecnie projektor z tak szczegółowym i rozdzielczym obrazem. W sam raz dla graczy PC, oraz konsolowych. W prawdzie jego input lag nie jest na zawodniczym poziomie, ale do domowej rozrywki spokojnie wystarczy i co najważniejsze pozwala przyjmować sygnał 2160p60 z konsol czy odtwarzaczy Ultra HD Blu-ray. Jest wiele dużo droższych projektorów, które nie potrafią takiego sygnału przyjąć i w konsekwencji nie da się na nich pograć w 4K np. na Xbox One X. Sprawa zakrawa o groteskę, ale nabywca BenQ W1700 nie będzie się musiał nią przejmować. Projektor jest także najtańszym modelem w którym działa HDR i szeroka paleta barw, aczkolwiek uczciwie trzeba przyznać, że rezultaty są adekwatne do półki cenowej – nie powalają na kolana, ale dają poczucie nowej jakości. Mankamentem w tym wszystkim jest tylko czerń, bo kontrast W1700 jest naprawdę niewysoki, co może być dla niektórych użytkowników przeciwwskazaniem do stosowania go w kinowych “jaskiniach”, oraz 60Hz odświeżanie, aczkolwiek to było już oczywiste ze względu na to, że “dodatkowe herce” wykorzystywane są do uzyskania rozdzielczości 4K. Co by jednak nie mówić, w tej półce cenowej nie znajdziemy innego projektora, który zaoferuje lepszą sprawność ze wsparciem dla Ultra HD. Trudno więc jakkolwiek oceniać W1700. Osoby, które przeczytały cały test z pewnością wiedzą już, czy jest to produkt dla nich czy też nie. Jednak na pewno jest to solidna podstawa do budowy nowoczesnego ale niedrogiego centrum domowej rozrywki opartego na najnowszej technologii wyświetlania obrazu czyli 4K HDR.

Plusy:

Minusy:

Cena: BenQ W1700 około 6 999 zł

Sprzęt do testów dostarczyła firma BenQ


Przeczytaj artykuł odnośnie ocen oraz wyróżnień na HDTVPolska.com:

Jak testujemy wyświetlacze na HDTVPolska.com? Czemu testy wyświetlaczy są najbardziej profesjonalne w Polsce i jedne z najlepszych na świecie?


Ekrany biorące udział w naszych testach są profesjonalnie skalibrowane i przygotowane przez http://skalibrujtv.pl/. To daje nam pewność, że wyciągnęliśmy z nich maksimum możliwości! Jak kalibrujemy? Przeczytaj “Czym jest PROFESJONALNA kalibracja telewizora / projektora / monitora?” oraz “Test kalibracji”.

(27940)