Test kolorymetrów: Spyder 5 vs i1 Display Pro vs NEC PA242W

[Maciej Koper 1,175]

Przedstawiamy niewielki test kilku sensorów do kalibracji monitorów. Jako źródło pomiarów referencyjnych podczas testów wykorzystany został laboratoryjny spektroradiometr JETI Specbos 1211 (wartości ok. 40 tyś złotych) próbkujący widmo z rozdzielczością 1nm oraz legitymujący się optyczną rozdzielczością (FWHM) 4,5nm.

Do testów użyty został monitor NEC MultiSync PA242W – wyświetlacz ten wybrany został z uwagi na jego problematyczne podświetlenie GBr LED (podświetlenie niebieskimi oraz zielonymi diodami z luminoforem czerwonym), charakteryzujące się stromymi, wąskimi pikami w charakterystyce spektralnej. Test polegał na pomiarze koordynatów chromatycznych punktu bieli monitora z poziomu aplikacji NEC SpectraView II. Z uwagi na fakt, że na błąd w pomiarze punktu bieli składa się suma błędów pomiarowych każdego z kanałów (czerwonego, zielonego i niebieskiego) pomiar ten bezwzględnie obnaża najdrobniejsze niedokładności urządzenia.

Pierwsza tabela prezentuje wyniki pomiarów wyrażone w koordynatach chromatycznych x, y:

Druga tabela pokazuje poziom odchyłek pomiarowych w odniesieniu do referencyjnego spektroradiometru JETI Specbos 1211 wyrażone skorelowaną temperaturą barwową (CCT - Correlated Color Temperature) oraz ∆E (delta Empfindug – różnica wrażenia) opisaną formułą 2000.

Warto w tym miejscu podkreślić, że skorelowana temperatura barwowa jest ogólnie kiepskim wyznacznikiem poziomu błędów pomiarowych. Krzywa Plancka tyczy się barwy bieli ciał idealnie czarnych, tj. radiatorów rozgrzanych do danej temperatury. Wartość ta uwzględnia zatem wyłącznie odchyłki w osi burszytnowy-niebieski, natomiast jest niewrażliwa na odchyłki w osi zielony-purpurowy. W celu lepszego zilustrowania odchyłek pomiarowych sporządziłem poniższy diagram:

Jak widać odchyłka wyrażona w Kelvinach nie odzwierciedla dodatkowej odchyłki w kierunku purpury, którą ujawnia dopiero dokładniejsze zdefiniowanie barwy bieli przy pomocy koordynatów chromatycznych x, y. Realny poziom błędu dobrze natomiast odzwierciedla parametr ∆E – w uproszczeniu wartość ∆E = 1 odpowiada najmniejszej różnicy pomiędzy dwoma walorami barwnymi, jaki jest w stanie dostrzec standardowy obserwator (osoba bez wad widzenia barwnego). Dystans kolorymetryczny wyrażany w ∆E pomiędzy dwoma walorami barwnymi wyliczany jest w przestrzeni CIE LAB. Ponieważ przestrzeń CIE LAB jest niedoskonała, tj. nie jest idealnie równomierna percepcyjnie, z czasem powstały udoskonalone formuły wyliczania ∆E, lepiej odzwierciedlające realnie postrzeganą różnicę barw. Wartości w kolumnie ∆E (2000) zostały wyliczone z użyciem takiej właśnie nowszej formuły.

Podsumowując wyniki testu – mimo niewielkiej próby testowanych urządzeń w przypadku monitora NEC PA242W wyraźny jest stosunkowo wysoki poziom błędów pomiarowych kolorymetrów Datacolor Spyder 4/5. Pomiary wykonane z użyciem sensorów Spyder wykazują tendencję odchyłki w kierunku żółcienia i purpury, co owocuje uzyskaniem zbyt chłodnego, zielonkawego bądź niebieskawego odcienia bieli po wykonaniu kalibracji.

Nie budzi również entuzjazmu poziom zgodności międzyinstrumentowej pomiędzy pierwszym, a drugim egzemplarzem kolorymetru Spyder 5.

W przypadku pomiaru bieli monitora ustawionej do koordynatów D65 (odpowiadającym barwie światła dziennego o skorelowanej temperaturze 6500K) za pomocą przyrządu pomiarowego jakości laboratoryjnej wartego 40000PLN, kolorymetry X-Rite i1Display Pro wykazują odchyłki nie przekraczające wartości ∆E=2, zaś różnica pomiędzy pomiarem pierwszym i drugim sensorem wynosi mniej niż ∆E=1. W odróżnieniu od nich pomiary sensorami Datacolor Spyder 5 wykazują błąd sięgający ∆E=9,9 oraz pomiarową różnicę międzyinstrumentową sięgającą ∆E=4,5.

W zastosowaniach o krytycznym znaczeniu barwy standardem dopuszczalnego błędu pomiarowego dla sensorów używanych do kalibracji wyświetlaczy jest wartość ∆E<2. Oba testowane kalibratory X-Rite i1Display Pro ze sporym zapasem spełniają kryterium powyższej normy. Pomiary dokonywane za pomocą sensorów Datacolor Spyder 5 wykazywały podczas testu odchyłki odpowiednio ∆E=7,2 oraz ∆E=9,9 – a więc znacząco przekraczały poziom akceptowalnego błędu względem pomiaru referencyjnego, zaś ich zgodność międzyinstrumentowa była ponad czterokrotnie gorsza niż w przypadku kolorymetrów X-Rite.

Edited September 21, 2015 by Maciej Koper

[VETO 10]

Widzę ,że lubicie się bawić :-) . Ale tak już na ostro -to powinniście podawać temperaturę monitora ,temp. powietrza , wilgotność , napięcie w sieci oraz dmuchnięcie wiatru z reaktora atomowego czyli gwiazdy naszej . Jeżeli JETI Specbos 1211 lekko drgnął to coś musiał wyłapać -może trzeba było zapodać SV242 jako niby bardziej selekcjonowane . Tak sobie myślę, czy może być delikatne falownko monitora (ja takie coś zaobserwowałem ostatnio w Eizo CX240- z wiatrakiem !) 6 pomiarów każdy lekko inny?