ViewSonic PX727-4K i PX747-4K | TEST | projektor DLP 4K z HDR

Słowem wstępu

W dzisiejszym teście pod lupę weźmiemy nowe projektory DLP 4K marki ViewSonic: PX727-4K i PX747-4K. Producent ten jest obecny na naszym rynku od dłuższego już czasu i niedawno wprowadził do oferty dwa flagowce, oparte o chip 0,47″ DMD. Jest to najtańszy przetwornik o interpolowanej rozdzielczości 4K, co czyni oba projektory jednymi z najtańszych urządzeń w swojej klasie. Z uwagi na zbliżające się Mistrzostwa Świata w piłce nożnej w Rosji i dostępność tego wydarzenia w 4K w Polsce, może to być bardzo ciekawa alternatywa do niedużego telewizora Ultra HD 4K w tej samej cenie.

Wygląd

Projektory wyglądają identycznie, ponieważ wykorzystują tę samą obudowę. Różnią się jedynie kołem kolorów. Model PX747 ma więcej białych segmentów, wobec czego jego jasność określono na 3500 lumenów. PX727 scharakteryzowany jest jako 2200 lumenów pomimo takiej samej mocy lampy. Dla wyższej jakości obrazu sugerowałbym wybrać model pozornie słabszy. Stosowanie białych segmentów podnosi wyłącznie jasność bieli, natomiast obniża jasność kolorów. W konsekwencji obraz wygląda gorzej. Do testów użyjemy PX727, natomiast drugi model polecam tylko i wyłącznie osobom z ogromnym ekranem (ponad 140-150″), gdzie zbyt niska jasność przeważyłaby nad jakością kolorów.

Instalacja projektora

Projektor posiada obiektyw bez możliwości regulacji przesunięcia obrazu. Producent nie podaje zbyt wielu danych technicznych, więc dla ułatwienia poszukiwania miejsca montażu napiszę od siebie, że gdy został ustawiony na stoliku to dolna krawędź obrazu zaczynała się mniej więcej na wysokości środka obiektywu. Zespół optyczny pozwala na rzut w zakresie 1,47 – 1,76 (stosunek odległości projektora od ekranu do szerokości obrazu). Oznacza to, że aby wypełnić nasz redakcyjny, 99″ ekran, możemy umieścić projektor w odległości od 3,25 do 3,9 metra. Zakres regulacji nie rzuca na kolana, jednak do typowych pomieszczeń powinien być wystarczający. Pamiętajmy jednak, że im bliżej umieścimy projektor tym większą jasność będziemy w stanie uzyskać. W przypadku PX727 różnica ta wynosi około 11% (tyle stracimy montując projektor w maksymalnej odległości).

Technologia DLP – podstawowe informacje

Urządzenia wykorzystują przetworniki obrazu DLP. Technologia ta znana jest już od lat i powszechnie stosowana w urządzeniach profesjonalnych. W zasadzie każdy z projektorów, stosowanych w komercyjnych kinach cyfrowych, korzysta właśnie z niej. Do zalet przetworników DLP należą:

• Wysoki współczynnik wypełnienia (małe odległości między sąsiadującymi pikselami) dzięki czemu obraz ma bardzo dobrą ostrość. Zasadniczo jest ona lepsza niż w projektorach LCD, jednak nie aż tak dobra jak w najnowszych LCoS
• Bardzo niski czas reakcji, co przekłada się na dobre 3D i niższe smużenie (aczkolwiek to zjawisko zależy głównie od obecności systemu poprawy ruchu)
• Najczęściej rewelacyjne oddanie barw. Przetworniki DLP są proste w sterowaniu i dzięki temu odcienie kolorów są takie jak być powinny.
• Dobra równomierność obrazu
• Niezły kontrast, aczkolwiek na tym polu ustępują technologii LCoS, a także wysokie modele LCD mogą z nimi konkurować

Zasadniczą wadą projektorów DLP – jednochipowych (czyli znacznej większości rynku) jest fakt, że obraz rysowany jest krótkimi impulsami świetlnymi. Z tego względu niektóre osoby doświadczają zjawiska zwanego tęczą gdy przesuwają szybko wzrokiem po powierzchni ekranu, jednak przy obecnej generacji projektorów rzadko kto ma z tym problem. Szybkie, 6 – segmentowe koła barwne, eliminują problem tęcz niemal całkowicie. Budowa projektora DLP, utrudnia też zaprojektowanie obiektywu z dużym zakresem regulacji, co często utrudnia wykonanie optymalnej instalacji.

Testy syntetyczne

Jakość optyki

Ostrość i konwergencja obrazu była bardzo dobra na środku obrazu, jak to bywa w jedno-przetwornikowych projektorach DLP. Na brzegach ostrość nieznacznie spadała i dało się zauważyć lekkie rozwarstwienie na barwy składowe.

Ogółem było dobrze, szczególnie jak na projektor tej klasy. Sześć tysięcy złotych może nie brzmi jak niska cena za projektor, ale pamiętajmy, że poruszamy się w segmencie urządzeń 4K, który powiedzmy szczerze, tani nie jest.

Godną uwagi cechą była też szara obwódka wokół właściwego obrazu. Na powyższej planszy testowej biała zewnętrzna linia jest brzegiem obrazu. Mimo to wokół niej widać rozjaśnienie. Oczywiście jeśli nie mamy ciemnej ramki dookoła ekranu – by zrobić to zdjęcie musiałem zmniejszyć obraz, by nie wypełniał on całego ekranu i szary pas odbijał się od tła projekcyjnego. Skąd się on wziął? Najprawdopodobniej przetwornik ma trochę więcej pikseli po bokach, które są niewykorzystane do obrazowania, jednak nie da się ich całkowicie wygasić ze względu na ograniczony kontrast projektora. Jednak, jak już wspomniałem, gdy mamy czarną ramkę wokół ekranu, to zjawiska tego nie będzie widać.

Oddanie barw

Projektor ma kilka trybów obrazu, z “Kino” na czele, który ma za zadanie jak najwierniej odwzorowywać nagrania wideo. Niestety nie są one najlepiej ustawione fabrycznie. Obraz mocno przesyca się miejscami i brakuje detali w bielach.

Da radę to skalibrować, aczkolwiek rezultaty nie są tak dobre jak spodziewałbym się po projektorze DLP.

Na szczęście w głównej mierze kolory w filmach, czy serialach wyglądały dobrze. Przekłamania barw były drobne. Widziałem je, swoim wprawnym okiem, ale myślę, że szerokiemu gronu odbiorców nie będą przeszkadzać.

Kontrast i czerń

Kontrast testowanego projektora można dość łatwo ocenić. W projektorze nie zastosowano bowiem skomplikowanych systemów, takich jak dynamiczna przysłona, czy dynamiczny kontrast, mających na celu oszukiwać wzrok widza. PX727 bazuje na swoim natywnym poziomie czerni i kontrastu, który uwarunkowany jest jakością przetwornika obrazu i obiektywu. Niestety główne ogniwo projektora – przetwornik DMD 0,47″ nie zapewnia dobrego kontrastu, co wiemy już po testach innych urządzeń wykorzystujących ten układ.

Scena (kontrast między białym kołem, a środkiem białego okręgu)	Opis sceny	Wynik pomiaru	Scena (kontrast między białym kołem, a środkiem białego okręgu)	Opis sceny	Wynik pomiaru
	On/off zdolność projektora do wyświetlania naprzemiennie czerni i bieli	440:1		On/off + dynamiczna przysłona zdolność projektora do wyświetlania naprzemiennie czerni i bieli wraz ze wspomaganiem dynamicznej przysłony, która przyciemna czarny obraz	–
	Kontrast ANSI obrazujący zdolność do wyświetlania czerni w bezpośrednim sąsiedztwie jasnych elementów	125:1		Kontrast APL 50% Czerń w po środku ekranu przy otoczeniu bielą o powierzchni 50% ekranu	125:1
	Kontrast APL 65% Czerń w po środku ekranu przy otoczeniu bielą o powierzchni 35% ekranu	175:1		Kontrast APL 80% Czerń w po środku ekranu przy otoczeniu bielą o powierzchni 20% ekranu	250:1
	Kontrast APL 90% Czerń w po środku ekranu przy otoczeniu bielą o powierzchni 10% ekranu	340:1

ViewSonic PX727, jak widać, dzierży niechlubne miano projektora o najniższej stopie kontrastu jaki do tej pory gościł w naszej redakcji. Niestety przetwornik DMD 0,47″ zdecydowanie nie daje pola do popisu w tej materii. Pod fundamentalnym względem kontrastu projektor jest raczej niesatysfakcjonujący.

Jednolitość obrazu

Jednolitość obrazu była na akceptowalnym poziomie. Widać delikatne rozjaśnienie na dole ekranu, czyli tam gdzie najbliżej soczewki projektora.

Obsługa Ultra HD / 4K

Koniecznie kliknij i przeczytaj też artykuł o Ultra HD: “UHD? 4K? CZYM JEST TECHNOLOGIA, KTÓRA PODBIJA RYNEK”

ViewSonic PX727 wyposażono w porty HDMI w specyfikacji 2.0a z 18Gbps przepustowością. Oznacza to możliwość bezproblemowego podłączenia konsol (Xbox One S/X, czy PS4 Pro) i grania w Ultra HD z HDR.

Rozdzielczość 4K

W ofercie firmy Texas Instruments, która produkuje przetworniki obrazu (DMD) do projektorów, znajdują się chipy z natywną rozdzielczością 4K. Są to jednak bardzo duże i drogie systemy stosowane w multipleksach kinowych. Chipy do zastosowań domowych to przede wszystkim DMD 0,66″, oraz tańszy DMD 0,47″, który został zastosowany właśnie w PX727. Pierwszy z przetworników ma natywną rozdzielczość 2,7K (4,15 Mpix) natomiast dzięki 120Hz odświeżaniu pozwala rysować dwa piksele w każdej klatce obrazu. Są one przesunięte względem siebie w poziomie i w pionie, dzięki czemu każdy piksel “dzielony jest na czworo”. W DMD 0,47″ sprawa wygląda trochę inaczej. Przetwornik ma fizyczną rozdzielczość Full HD (2,07 Mpix) jednak częstotliwość jego odświeżania podniesiono do aż do 240Hz, dzięki czemu wyświetla on aż cztery piksele w jednej klatce obrazu!

DMD 0,66″ (rozdzielczość: 2716 x 1528)	DMD 0,47″ (rozdzielczość: 1920 x 1080) – Viewsoni PX727
120Hz częstotliwość odświeżania pozwala rysować każdy piksel podwójnie, by uzyskać rozdzielczość 4K. Piksele są przesunięte po ukosie.	240Hz częstotliwość odświeżania pozwala rysować każdy piksel poczwórnie, by uzyskać rozdzielczość 4K. Piksele są przesuwane zgodnie z ruchem wskazówek zegara.

De facto obie metody uzyskiwania rozdzielczości 4K pozwalają zakwalifikować urządzenia jako 4K według wymagań CTA. Projektor rysuje cztery piksele w jednej klatce obrazu, a jak powszechnie wiadomo Full HD * 4 = Ultra HD (4K). Zanim przejdziemy do oceny efektów dawanych przez nowy system chciałbym jeszcze tylko raz przypomnieć, że nie ważna jest zastosowana technologia – waży jest efekt, więc tak naprawdę to, że DMD 0,47″ ma 1920×1080 pikseli, a nie 3840×2160 wcale mu nie umniejsza. Przekonajmy się dlaczego porównując testowe zdjęcie wykonane w rozdzielczości 4K:

Oryginalne zdjęcie (200%)	Zdjęcie makro obrazu z projektora

Jak widzimy, PX727 dobrze daje sobie radę z odwzorowaniem detali w rozdzielczości 4K. Jego sprawność porównywalna jest nawet z projektorami natywnymi 4K w cenie kilkudziesięciu tysięcy złotych! Element ilość detali obrazu jest akurat dopracowany w testowanym projektorze.

Jakość efektu HDR i szerokiej palety barw

Koniecznie kliknij i przeczytaj też artykuł o HDR: „HDR, co to jest HDR, HDR10 kontra Dolby Vision”

PX727 gotowy jest na przyjmowanie treści HDR. Producent deklaruje także kompatybilność z szeroką paletą barw – Rec 2020, używaną w filmach Ultra HD. Podczas testów HDR faktycznie rozpoznawany był poprawnie, jednak nic nie wskazywało na to, by przechodził on w specjalny profil kolorów Rec 2020. Podczas pomiarów barwy wyglądały na mocno niedosycone.

Niestety pokrywało się to z obserwacjami podczas oglądania filmu, np. z odtwarzacza Oppo UDP-203. Jedna z naszych częstych pozycji – fabularne “Smerfy” wyglądały na mocno wypłowiałe.

Część winy ponosi też za to charakterystyka HDR, która spłyca dodatkowo czernie. W zasadzie możemy ją regulować w projektorze, ale tylko ustawienie “mid” wygląd na sensowne. “low” powoduje mocną utratę detali w cieniach, zaś przy “high” obraz jest kompletnie wypłowiały. Można to zobaczyć na poniższych zdjęciach:

Ostatecznie projektor można zakwalifikować jako Ultra HD, jednak jego charakterystyka barwna i HDR jest taka, że raczej oba dobrodziejstwa bym wyłączył, gdybym miał oglądać na tym projektorze. Dużo lepiej prezentuje się obraz w SDR w rozdzielczości 4K.

Odwzorowanie ruchu

ViewSonic PX727 poprawnie przyjmuje każdy rodzaj klatkażu, tj. 24, 50 i 60Hz. Pliki te wyświetla ze standardową płynnością. Oznacza to, że filmy (24 klatki) charakteryzują się klasycznym skokowym obrazem, jaki znamy dobrze z kin. Niestety, producent nie zdecydował się zaimplementować systemu poprawy płynności ruchu (upłynniacza), zatem nie ma szans wpłynąć na to jak wyświetlany jest film. Co, gdy włączymy materiał 50/60 klatkowy, na przykład transmisję sportową w telewizji? Tam ruch oczywiście jest płynny jak na każdym wyświetlaczu czy projektorze, jednak cechuje się pewną dozą rozmycia. Projektor DLP jakim jest PX727 ma w tym przypadku taką przewagę, że owe rozmycie jest na nim zauważalnie mniejsze niż na projektorach wykorzystujących inny przetwornik (3 LCD lub LCoS), oczywiście jeśli mowa o projektorach bez wspomagania ze strony elektronicznego systemu. Dowolny projektor 3 LCD posiadający chip 120Hz oraz system – „upłynniacz” pozwalający powielić ilość klatek do tej wartości sprawdziłby się lepiej, jednak trzeba nadmienić, że nie da się zmusić przetwornika DMD 0,47″ do pracy w 120Hz, ponieważ jego rzeczywista częstotliwość odświeżania (wynosząca de facto 2 razy więcej) wykorzystywana jest do wyświetlania rozdzielczości 4K za pomocą błyskawicznego przesuwania pikseli.

Koniecznie kliknij i przeczytaj artykuł o fotografiach ruchu:  “Śledząca Kamera – najlepsze kryterium odwzorowania ruchu”

Nazwa trybu	Informacje		Obraz postrzegany w ruchu
(brak)	Smużenie: duże Maksymalna jasność:  120 cd/m2	Powielenie krawędzi: nieznaczne Poprawa płynności filmów (24p): brak

Dźwięk

W projektor wbudowano 10 wattowy głośnik, który choć brzmi sztucznie, to jest w miarę głośny. Można więc obejrzeć nawet program informacyjny ze zrozumieniem przekazu. Osoba decydująca się na zakup projektora 4K jest już chyba jednak zaopatrzona w lepszej klasy kolumny czy soundbar.

Granie na konsoli i PC

Koniecznie kliknij i przeczytaj artykuł o dwóch sprawach: „INPUT LAG, CHROMA 4:4:4 – CZY SĄ ISTOTNE?”

Input lag

Input lag testowanego projektora nie jest na rekordowo niskim poziomie, który sprawiłby, że stałby się obiektem pożądania graczy, aczkolwiek jest na tyle niski, że pozwoli spokojnie pograć w większość gier na najnowszych konsolach. W prawdzie 56ms można już odczuć w tytułach wymagających najszybszej reakcji, ale nie jest to na tyle dużo, by uniemożliwiało rozgrywkę w np. wyścigi. Wrażenia wizualne w grach są dobre ze względu na bardzo dobrą rozdzielczość 4K urządzenia!

Podsumowanie i ocena

ViewSonic PX727 (i PX747) to najtańsze obecnie projektory z rozdzielczością 4K, które na pewno wzbudzą zainteresowanie dużej części rynku. Ich mocnymi stronami jest dobre oddanie rozdzielczości 4K za sprawą przetwornika DMD 0,47″. W prawdzie ma on natywną rozdzielczość 1080p, jednak technologia podziału piksela na 4, z szybkością 240Hz, robi świetną robotę i ilość detali porównywalna jest z natywnymi projektorami 4K obecnymi na rynku (wielokrotnie droższymi!). Projektor może zapewnić także dosyć dobre oddanie barw w zwykłych filmach, czy serialach, ale bezwzględnie wymaga do tego skrupulatnej kalibracji. Trochę gorzej jest w innych, niestety istotnych kwestiach, takich jak chociażby czerń. Oba projektory dzierżą niechlubne ostatnie miejsce w dziedzinie kontrastu i nie są wstanie zaoferować dobrej głębi i plastyki obrazu. Kuleje także reprodukcja treści Ultra HD, bo choć obiecana jest kompatybilność z Rec2020 to wygląda na to, że projektor nie jest w stanie poprawnie mapować kolorów i są one po prostu wyprane. Gracze posiadający najnowsze konsole Ultra HD 4K HDR mogą zrobić użytek z PX727, jednak muszą mieć na uwadze nie najniższy input lag. Warto też wziąć pod uwagę, że projektory są 60Hz i nie oferują żadnego systemu wsparcia płynności ruchu, aczkolwiek w technologii DLP nie jest to jakąś wielką przeszkodą, bo ruch jest naturalnie dosyć ostry. Cena jednak czyni cuda i jeżeli chcecie posiadać ekran ponad 100 calowy i wykorzystać dobrodziejstwa płynące z rozdzielczości 4K np. z telewizji (Rosja w 4K!) czy konsol to warto zainteresować się tymi produktami.

Cena referencyjna: PX727-4K: 5 999 zł, PX747-4K: 5 999 zł

Sprzęt do testów dostarczyła firma ViewSonic

Ekrany biorące udział w naszych testach są profesjonalnie skalibrowane i przygotowane przez http://skalibrujtv.pl/. To daje nam pewność, że wyciągnęliśmy z nich maksimum możliwości! Jak kalibrujemy? Przeczytaj “Czym jest PROFESJONALNA kalibracja telewizora / projektora / monitora?” oraz “Test kalibracji”.

(9585)