Powrót

LG 65E6V Test – Signature OLED 4K z HDR

Maciej Koper

Słowem wstępu

Na nową linię OLEDów od LG czekałem z utęsknieniem! Wyświetlacze te zadebiutowały już jakiś czas temu na rynku europejskim, jednak do ich polskiej premiery przyszło nam poczekać aż do 30 czerwca. Koreański producent w swojej ofercie na 2016 ma aż cztery serie wyświetlaczy organicznych – B6 (podstawowa), C6 (zakrzywiona), E6, oraz G6 (flagowa). Wszystkie wyświetlacze kompatybilne są z Ultra HD wraz z HDR (Dolby Vision), oraz szeroką paletą barw, a różnią się przede wszystkim osprzętem i designem. Model E6, który biorę dziś pod lupę różni się od modelu najwyższego właściwie tylko podstawą (lub aż, bo podstawa w G6 skrywa w sobie rozbudowany system audio).

 

Wyświetlacz otrzymał także certyfikat Ultra HD Premium od UHD Alliance. Powinno gwarantować mu to dobre oddanie efektu HDR i szerokiej palety barw (w filmach Ultra HD). Z premedytacją piszę “powinno”, ponieważ sprawa ta jest kontrowersyjna, o czym napisałem szerzej w temacie o własnym systemie testowym HDR.

 

 

Wygląd

LG E6V wygląda niemalże jak dzieło sztuki. Wyświetlacz jest tak smukły, że aż strach go dotykać. W praktyce nie jest jednak tak delikatny, o czym przekonałem się przenosząc go samemu kilka razy Matryca ma dosłownie kilka milimetrów i została naklejona na równie wąską taflę przypominającą szkło z tworzywa sztucznego wysokiej jakości. Całość osadzona jest na “żebrowanej” podstawie, która pełni funkcję niezłego soundbara.

 

 

By ekran stał stabilnie należy zamontować dodatkową stopę podpierającą soundbar. Po przykręceniu licuje się ona z dolną częścią telewizora tak, że stoi on stabilnie całą swoją szerokością. Do zdjęć stawiałem go jednak na znacznie węższym stoliku i nie stanowiło to problemu. Myślę, że śmiało można go postawić na meblu, na którym mieści się tylko dodatkowa stopa. Część obrazująca matrycy znajduje się jakiś centymetr od brzegu ekranu, nie licząc przezroczystego podłoża matrycy, które trochę wystaje poza ekran i nadaje kształtu.

 

 

Wyświetlacz posiada także otwory do montażu na wieszaku w standardzie VESA 400×200. Jeżeli chcielibyśmy powiesić telewizor na ścianie to polecamy solidny uchwyt Vogels:

 

 

W tym przypadku polecamy np. uchwyt obrotowy firmy Vogel’s. Telewizor testowaliśmy z modelem DesignMount NEXT 7345. Dokładny test znajdziecie tutaj.

 

Powłoka matrycy jest przejrzysta niemalże jak tafla szkła. Pod kątem widać jednak nieznaczne jej zmatowienie. W każdym razie na pewno jej bliżej do tak zwanej błyszczącej, niż do satynowej. Jest też mocno przyciemniona, co bardzo dobrze tłumi refleksy świetlne. Dzięki temu telewizor radzi sobie z bezpośrednimi odbiciami przedmiotów i zachowuje smolistą czerń także za dnia.

 

 

Złącza i Akcesoria

Do telewizora zostały dołączone dwa piloty, które wyglądają dużo bardziej elegancko niż ubiegłoroczny “Magic Remote”. Ich funkcjonalność stoi na najwyższym poziomie. Większy pilot posiada wbudowany akcelerometr, z którego słynie producent, zatem nawigacja po zakładkach menu, czy stronach internetowych jest niezwykle wygodna. Wyposażony jest także w mikrofon i rolkę do przewijania (scroll). Kontrolery wykonane są z dobrej jakości tworzywa, a gumowane klawisze są bardzo ergonomiczne i odporne na wilgoć. Poza standardowym zestawem klawiszy znajdziemy także przyciski dedykowane do obsługi urządzeń peryferyjnych (np. tunera SAT), nad którymi możemy przejąć kontrolę jednym pilotem od telewizora.

 

 

W komplecie znajdziemy także dwie pary okularów 3D. LG nie tylko nie zrezygnowało ze wsparcia dla tej technologii, ale też dołączyło niezbędne akcesoria, prawdopodobnie jako jedyny producent w tym roku.

 

 

Testy syntetyczne

 

Rozdzielczość i przekątna ekranu3840x2160, 65″

Typ matrycyOLED WRGB

Odświeżanie matrycy (min. 120Hz zalecane do oglądania sportu):120Hz

Kontrast ANSI, bez wygaszania (więcej – lepiej):∞:1

Kontrast w filmach (więcej – lepiej):średni: ∞:1 max: ∞:1 min: ∞:1

Maksymalna jasność po kalibracji (SDR)410cd/m2

Odbicia od ekranuśrednie, ekran przejrzysty

Błędy barw po kalibracji (mniej – lepiej)średnia dE: 1,6 maks. dE: 3,9

Średnia jakość efektu HDR (więcej – lepiej, maks – 10 000cd/m2)500 – 700cd/m2

Input Lag (ważne dla graczy, mniej – lepiej)35ms konsola (LeoBodnar test), 65ms PC (od kliknięcia myszą)

Pełna rozdzielczość koloru PC – 4:4:4 (wyraźne czcionki, po podłączeniu PC)Tak, w trybie PCPoprawna obsługa klatkaży24Hz TAK, 50Hz TAK, 60Hz TAKObsługa 10 bitowego koloruTak

Matryca, zalecane ustawienia

Koniecznie kliknij i przeczytaj też artykuł o matrycach:

“IPS vs VA czyli którą matrycę wybrać”

Matryca LG E6V wykorzystuje strukturę WRGB. Nie jest to jednak taki układ jak w nieco kontrowersyjnych panelach M+. W OLEDzie każdy pojedynczy piksel jest zbudowany z czterech subpikseli, co pozwala uzyskać wyraźny obraz w rozdzielczości Ultra HD. Budowa panelu jest bardzo podobna do wyświetlaczy ubiegłorocznych.

 

Tak jak zawsze, diody OLED są w rzeczywistości białe, pokryte kolorowymi filtrami. Pozwala to uzyskać znacznie lepszą trwałość matrycy.
W sprawie trwałości matryc organicznych, firma LG oświadczyła, że panele z 2016 roku mogą przepracować aż 100 000 godzin. Po tym czasie jasność może spaść o 50%.

 

Myślę, że ta informacja raz na zawsze pogrzebie mit o problemach z trwałością OLED’ów. Mit, który powtarzany jest jak mantra przez niektóre osoby. Deklarowana trwałość jest w rzeczywistości znacznie dłuższa niż większości paneli LCD. Spróbujmy przeliczyć sobie ten czas na lata pracy. W przeciętnym gospodarstwie domowym telewizor pracuje średnio 5-6 godzin dziennie (wiadomo, w weekendy dłużej, są jednak dni w które nie jest włączany wcale). Przy 6 godzinach dziennie mamy aż 16 500 dni, czyli prawie 45 lat pracy, zanim matryca się zużyje, co też nie znaczy, że umrze… Spadnie jedynie jej jasność o 50%.

Menu telewizora OLED nie różni się od tego w wyświetlaczach LCD na obecny rok, toteż predefiniowanych trybów jest dokładnie tyle samo. Najlepszym wśród dostępnych jest “Kino”. Ma on na celu wyświetlanie obrazu najbliższe normom studyjnym, do których kalibrowane są monitory referencyjne. Innymi słowy, działając w trybie “Kino” otrzymujemy obraz zbliżony do tego, który widział reżyser. Czy występują w nim jakieś błędy przekonamy się w kolejnym akapicie. Do dyspozycji są także inne tryby:

Wszystkie dostępne tryby obrazu – jest ich 10.

W stosunku do ubiegłego roku znajduje się tu nowa pozycja – “Efekt HDR”. Tryb ten symuluje w pewnym stopniu to co możemy zobaczyć na płytach Ultra HD Blu-ray. Jest to jednak forma sztucznego przetwarzania obrazu, która nie ma nic wspólnego z tym co widział autor na ekranie. Odradzam więc korzystanie z niego na co dzień, poza sprawdzeniem z ciekawości. Podobnie radziłem kilka lat temu w przypadku konwersji obrazu do 3D. Tego typu funkcje bywają ciekawe, jednak nie mają wiele wspólnego z wrażeniem jakie wywiera prawdziwy obraz HDR (lub analogicznie 3D).

W menu znajdują się także dwa tryby “Ekspert” przeznaczone do profesjonalnej kalibracji obrazu, które mają za zadanie wyeliminować wszystkie przekłamania obrazu. Opiszę je później. W starszych modelach LG tryby te nazywały się dokładniej “ISF Ekspert”, ponieważ telewizory były certyfikowane przez firmę ISF. Czy E6V posiada taki certyfikat nie jestem przekonany, jednak nie ma to najmniejszego znaczenia, ponieważ tryby Eksperckie pozwalają na dokładnie to samo co gwarantuje certyfikacja przez zewnętrzną firmę. Mianowicie:

Certyfikat ISF gwarantuje, że telewizor posiada dwa banki pamięci (jeden do ustawień dziennych, drugi do nocnych), na których można przeprowadzić kalibrację oddzielnie dla każdego złącza. Po przeprowadzeniu profesjonalnej kalibracji, technik (lista certyfikowanych kalibratorów w Polsce) może zablokować te tryby specjalnym pinem i zmienić ich nazwę na ISF-Dzień oraz ISF-Noc (fabrycznie nazywają się one Profesjonalny-1 i -2).

Skupmy się jednak na dalszych ustawieniach trybu “Kino”, ponieważ to z niego powinien w pierwszej chwili korzystać nabywca telewizora. W 2016 roku telewizory nie obcinają już domyślnie krawędzi obrazu (jak było to w latach poprzednich). Zakładka proporcji przeszła lekki lifting. Warto do niej wejść i upewnić się, czy na pewno dla każdego źródła spełnione jest to co właśnie napisałem:

Zakładka “Proporcje ekranu”

Aby uzyskać poprawne mapowanie piksel-do-piksela należy wybrać format 16:9 i włączyć funkcję “Skanuj”. Odpowiada ona właśnie za overscan (a raczej za blokowanie jego). Ostatnim elementem jest weryfikacja, czy na pewno funkcje zbędnej obróbki obrazu zostały wyłączone:

Warto też zajrzeć do menu upłynniacza (TruMotion) w ustawieniach opcji. Wybór: własny, z suwakiem De-Blur na 10 minimalizuje smużenie, następnie możemy ustawić pożądaną płynność w filmach suwakiem De-Judder. Wedle własnych upodobań w zakresie od 0 do 10.

Kalibracja, reprodukcja kolorów – SD i Full HD

Fabrycznie
Średnia deltaE barw standardowych 2,5 maksymalna 6,7
Średnia deltaE barw ze wzornika3,1maksymalna7,3
Średnia deltaE palety szarości5,9maksymalna7,6
Domyślne ustawienia trybu Kino dają już dobre, aczkolwiek nie idealne rezultaty. Biel ma trochę zielonkawy odcień, zatem na ekranie dominują oliwkowe barwy. Pokrycie palety kolorów jest poprawne, nie ma żadnych przesyceń, ani ubytków w kolorach. Charakterystyka jasności (gamma) jest trochę zbyt niska. W przypadku wyświetlacza LCD powodowałoby to lekkie “spranie” obrazu. Tutaj też na pewno można by uzyskać większą kontrastowość, jednak przy rewelacyjnej czerni OLED’a problem ten nie jest prawie w ogóle zauważalny. Suma summarum jest bardzo dobrze jak na stan fabryczny, jednak grzechem by było nie doprowadzić takiego telewizora do perfekcji za pomocą kalibracji

Galeria przekłamań obrazu

  • " ); } $( "#galeriaMenu2 li" ).first().addClass( "active" ); } $( "#galeriaMenu li").click( function( e ) { $( "#galeriaMenu li" ).removeClass( "active" ); $(this).addClass( "active" ); $( "#galeriaImg" ).attr( 'src', eval( $(this).attr( 'rel' ) + '_' + cont ) ); tab = $(this).attr( 'rel' );}); $( "#galeriaMenu2 li").click( function( e ) { $( "#galeriaMenu2 li" ).removeClass( "active" ); $(this).addClass( "active" ); $( "#galeriaImg" ).attr( 'src', eval( tab + '_' + $(this).attr( 'rel' ) ) ); cont = $(this).attr( 'rel' );}); });

    Wybierz ustawienia obrazu w telewizorze:

    • Tryb “Standard”
    • Najlepszy fabryczny
    • Obraz Skalibrowany
    • Referencja (studio)

    Wybierz kadr z filmu:

    • 1
    • 2
    • 3
    • 4

    Jak powstaje galeria przekłamań? Opis całej procedury znajdziecie tutaj.

     

    Po kalibracji
    Średnia deltaE barw standardowych 1,2 maksymalna 2,8
    Średnia deltaE barw ze wzornika1,6maksymalna3,9
    Średnia deltaE palety szarości0,2maksymalna0,4

     

    Odcień bieli udało się doprowadzić do perfekcji, za pomocą 20 punktowego balansu bieli, dostępnego w telewizorach LG. Równie dobrze udało się ukształtować charakterystykę gamma. Poskutkowało to jeszcze większym wzrostem kontrastowości obrazu. W prawdzie nie wszystkie barwy weszły na swoje miejsca, te ciemniejsze zostały nieco przesycone, co jest charakterystyczną cechą OLED’ów LG przy ustawieniu niższej jasności (np. 120cd/m2 do oglądania w nocy). Są to jednak drobne mankamenty, które w prawdzie da się dostrzec, ale zdecydowanie nie rzucają się one w oczy podczas oglądania filmów. W oddaniu barw widać też duży postęp w stosunku do ubiegłorocznego EG960V! Oceńcie z resztą sami w powyższej galerii przekłamań.

     

    Pamiętajmy, że opis kalibracji tyczy się egzemplarza, który trafił do naszych testów. Egzemplarze takich samych telewizorów różnią się między sobą, więc te nabyte przez czytelników mogą mieć inne błędy odwzorowania barw (mogą być one większe lub mniejsze – nie ma reguły). Z tego powodu nie publikuję ustawień kalibracyjnych, bowiem są one indywidualne dla każdego telewizora i toru wideo. Zachęcam natomiast do poczytania o profesjonalnej kalibracji.

     

    Więcej informacji zaczerpnąć można w: Wielkim teście kalibracji

    Oraz w temacie: Czym jest PROFESJONALNA kalibracja telewizora/projektora

     

     

    Pobierz pełny raport z kalibracji TV 

     

     

    Skalowanie SD, obróbka cyfrowa

    Jeśli chodzi o skalowanie sygnału SD to LG E6V radzi sobie z tym typowo, podobnie do każdego innego telewizora testowanego w bieżącym roku. Oczywiście warunkiem tego jest wyłączenie funkcji wyostrzających obraz (znajdują się w menu „opcje obrazu”), oraz wyzerowanie suwaków ostrości. Ten drugi zabieg nie jest jednak tym co zalecam zawsze robić. Z reguły nieznaczne wyostrzenie krawędzi i/lub uwypuklenie detali jest pożądane, szczególnie podczas oglądania gorszych kanałów telewizyjnych. Chcę zwrócić jedynie uwagę na to, że po wyłączeniu funkcji przetwarzających obraz, materiał SD wygląda naprawdę podobnie na wszystkich telewizorach.
    W tym miejscu będę do znudzenia powtarzał, że w dzisiejszych czasach rezultaty skalowania wyglądają niemal identycznie na wszystkich telewizorach. Twierdzenie to znalazło potwierdzenie w moim eksperymencie, którego wyniki znajdują się pod tym adresem.
    Zwracam też uwagę, że skalowanie nie jest procesem podnoszącym jakość obrazu i materiał HD czy nawet SD generalnie wygląda bardzo podobnie czy to na wyświetlaczu Ultra HD, czy na Full HD. Dopiero treść natywna o wysokiej rozdzielczości pozwala odczuć wyraźną różnicę, jednak pod warunkiem, że widz znajduje się w odpowiedniej odległości od ekranu. Można ją wyliczyć z kalkulatora odległości.

    Kontrast i Czerń

    Pomimo iż telewizory OLED zadomowiły się już na dobre na rynku, to wciąż zasiadając w swoim całkowicie ciemnym pomieszczeniu testowym, odczuwam przyjemność oglądania mrocznych scen na wyświetlaczach tego typu. Niemożność odróżnienia filmu o proporcjach 2,39:1 od standardowego 16:9 jest czymś pięknym! A zrobić się nie da, bo nie widać gdzie się zaczyna, a gdzie kończy wyświetlacz. Obraz dosłownie wisi w powietrzu. Czerń jest tak dobra, że zapewnia aż jakby lepszą ostrość obrazu i niezwykłą plastykę. Wszystko to bez jakichkolwiek sztuczek, ponieważ każdy piksel obrazu jest niezależną diodą, która może być całkowicie wygaszona.

     

    Czerń, która nie emituje wcale światła daje nieporównywalne z niczym innym doznania. Dodatkowo, kontrastowość nie pogarsza się pod kątem. Oglądać OLED’a w ciemnym pomieszczeniu to istna magia!

     

    Z czystej ciekawości postanowiłem sprawdzić, czy uda się zmierzyć cokolwiek w procedurze testowej. Mając jednak na uwadze, że czerń nie emituje światła… W zasadzie zrobiłem to tylko dla potwierdzenia oczywistego

     

    Scena

    (kontrast między białym kołem, a środkiem białego okręgu)Opis scenyWynik pomiaru

    Duża powierzchnia czerni bez sąsiadujących detali, przy niskim kontraście łatwo dostrzec świecenie czerni∞:1

    Czerń otoczona z każdej strony detalami, wymagająca scena, poradzą z nią sobie jedynie najlepsze systemy wygaszania∞:1

    Pas w filmie sąsiadujący z obrazem o średniej jasności, przy niskim kontraście wyraźnie odcina się od ramki telewizora∞:1

    Duża powierzchnia czerni bez sąsiadujących detali, przy niskim kontraście łatwo dostrzec świecenie czerni∞:1

    Choć na rynku są telewizory LCD, które uzyskują na niektórych scenach także wynik nieskończoności, to żaden z nich nie był w stanie wygenerować takiej czerni w każdym miejscu matrycy. E6V potrafi to zrobić nawet w obszarze kilku pikseli, więc wciąż ma przewagę nad telewizorami z podświetleniem direct LED. Te mogą posiadać od kilkudziesięciu do kilkuset niezależnych obszarów wygaszania. OLED posiada ich tyle co pikseli, czyli całe 8 294 400 Ponadto nie wytraca kontrastu po zejściu z osi ekranu. Polecam każdemu miłośnikowi seansów w warunkach kinowych!

     

    Jasność ekranu

    Słowo jeszcze o jasności ekranu, jak bowiem edukowałem w poprzednich testach OLED’ów, maksymalna wartość jasności (przy odtwarzaniu zwykłego materiału Full HD, nie HDR) uzależniona jest od zawartości ekranu. Jednakże występowanie scen, które składają się z samej bieli nie ma miejsca zbyt często, podczas oglądania treści wideo. Każdą klatkę filmu można scharakteryzować tak zwanym współczynnikiem APL (average picture level), który jest średnią całkowitą jasnością obrazu. Żeby go wyznaczyć uśrednia się jasność wszystkich pikseli obrazu. Jeśli na przykład chcielibyśmy wyświetlić pół obrazu czarne, a pół białe to APL równe by było 50. Pełnoekranowa biel ma APL równe 100, a czerń oczywiście 0. Pewien portal uśrednił kiedyś jasność wszystkich klatek pobranych z kilku filmów. Średnia wartość APL była na poziomie 20 do 25. Dlaczego o tym mówię? Otóż jest to kluczowe dla zrozumienia jaką jasność jest faktycznie uzyskać ekran. Zobaczmy poniższy wykres:

    Jak widzimy na wykresie, LG E6V utrzymuje bardzo wysoką jasność, bliską 410cd/m2 aż do APL równego ok. 25. Oznacza to, że w znakomitej większości scen telewizor ten będzie nawet jaśniejszy od większości wyświetlaczy LCD. Na wykres naniosłem także charakterystyki starszych modeli. Zaobserwować się da postęp w kwestii jasności. Świetnie!

     

    Równomierność ekranu

    Równomierność to druga (zaraz po żywotności) z mitycznych cech OLED’a, do której niektórzy mają zastrzeżenia. Równie wielu jest jednak tych, którzy są nią zachwyceni. Jak jest naprawdę w przypadku E6V? Po pierwsze trzeba zaznaczyć, że w kwestii równomierności “podświetlenia” (celowo ujmuję to słowo w cudzysłów, bo OLED nie ma przecież modułu podświetlającego) jest to telewizor, któremu ciężko dorównać. Równomierność jasności jest wyśmienita, a jednolitość odcienia nie odbiega od najlepszych telewizorów LCD. Zobaczcie sami rozkład jasności:

     

     

    I odcień bieli:

     

     

    Jak widzicie powyższe zdjęcie nie jest oczywiście równe “jak kartka papieru”, ale wygląda zadowalająco. Jedyny mankamencik to nieco bardziej zielony odcień przy samej ramce po lewej stronie, jednak w obronie OLED’a trzeba powiedzieć, że w zasadzie każdy inny telewizor boryka się z podobnymi problemami. Należy też podkreślić postęp jaki dokonał się po kilku generacjach wyświetlaczy organicznych. Pamiętacie EA980V? Przecież to jak niebo a ziemia! Odsyłam do zdjęcia.

     

    Znacznej poprawie uległa także jednorodność obszarów ciemnych, co faktycznie było charakterystyczną ułomnością OLED’a. W zakresach jasności 0-5% telewizory te stosują dużą ilość roztrząsania odcieni (dithering) by uzyskać płynne przejścia tonalne, mimo to borykają się z problemem wygenerowania ich w sposób jednorodny. W prawdzie nawet na poprzedniej generacji (EG960V) problem można było dostrzec bardzo rzadko przy normalnym oglądaniu, jednak było kilka scen lub plansz testowych na których wychodził. Na E6V jest pod tym względem lepiej, więc wątpię by ktoś mógł jeszcze odebrać to jako realną wadę telewizora. Mi udało się tylko zaobserwować na pełnoekranowych, jednolitych tłach:

     

     

    Można by także wspomnieć o powidokach, których… nie stwierdziłem po kilku dniach zabawy z E6V. Ponownie jednak, można je wywołać na siłę jeśli się chce. Po długich sesjach z planszami testowymi pozostał na jakiś czas niewielki prostokąt na środku ekranu, ale dało się go zaobserwować wyłącznie na jednolitym tle. W rzeczywistości nie stanowi to jednak problemu, bowiem LG zaimplementowało w tym roku funkcję czyszczącą ekran dla tych, którzy nie są wystarczająco cierpliwi by poczekać jakiś czas, aby matryca sama się wyrównała.

     

     

    Funkcja ta świetnie usuwa powidoki, a także poprawia jednorodność w okołoczerniach.

     

    UltraHD / 4K

    Koniecznie kliknij i przeczytaj też artykuł o Ultra HD:

    “UHD? 4K? Czym jest technologia, która podbija rynek”

     

    Kompatybilność E6V z normą Ultra HD jest w zasadzie wzorcowa. Telewizor przyjmuje materiał tego typu każdą drogą – po HDMI, z wbudowanych tunerów, streamingu, czy nośników USB. Ekran otrzymał także certyfikat Ultra HD Premium, świadczący o dobrej sprawności przy odtwarzaniu HDR i szerokiej palety barw.

     

     

    Na tym nie kończą się jednak zalety nowego OLED’a LG. Telewizor wspiera też rozszerzoną normę Dolby Vision, o której dowiecie się z poniższego artykułu.

     

    Koniecznie kliknij i przeczytaj też artykuł o HDR:

    “HDR, Co to jest HDR, HDR10 kontra Dolby Vision”

    Innymi słowy kupując LG E6V jesteśmy w pełni gotowi na przyszłość. Po uruchomieniu telewizora musimy tylko pamiętać, by włączyć obsługę zaawansowanych formatów sygnału przez HDMI:

     

     

     

    Certyfika Ultra HD PremiumTAKPokrycie szerokiej palety barw DCI / Rec 2020100% / 75%

    Obsługa rozdzielczości 3840×2160@60Hz 4:4:4TAKWsparcie dla Dolby VisionTAK

    Poprawne odtwarzanie testowego kanału SAT UHDTAK

    Wsparcie dla plików UHD z kodekiem HEVCTAK

    Obsługa YouTube w 4KTAK

    Kompatybilność z HDCP 2.2TAK – wszystkie złącza

     

    Jakość efektu HDR

    Scena Opis sceny Jasność HDR Scena Opis sceny Jasność HDR

    Najjaśniejsza ze scen, blaski słońca przekraczają jasność 2 000cd/m2–Bardzo ciemna scena, najłatwiejsza do odtworzenia. Jedynymi jasnymi elementami są płomienie–

    Scena o niskiej jasności, gdzie tylko księżyc i jego odbicie ma ponadnormatywną jasność–Zbilansowana scena o średniej jasności nieznacznie wchodzącej w zakres HDR–

     

     

     

    Plansza “L20”. Na takiej robione są testy konsorcjum UHD Alliance500 – 700 cd/m2

     

    Dokładny opis powyższej procedury testowej został przedstawiony w temacie: Jakość efektu HDR, jak ją ocenić? Wprowadzamy własny system testowy! Wyniki można zinterpretować w następujący sposób (na obecny czas):
    • 350 cd/m2 – minimum, by w ogóle było widać, że jest to obraz z efektem HDR
    • 351 – 500 cd/m2 – przedział w którym da się odczuć wyższą jasność i większą ilość detali w bielach, ale nie ma jeszcze przepaści względem treści SDR
    • 501 – 750cd/m2 – zaczyna się robić przyjemnie, czuć, że obcujemy z nową jakością obrazu
    • 751 – 1 000 cd/m2 – efekt HDR jest wyraźnie odczuwalny, ilość detali w jaskrawych polach jest bardzo duża
    • 1 001 – 1 500 cd/m2 – efekt HDR w pełnej krasie, osoby stykające się z tym po raz pierwszy robią WOW   
    • > 1 500 cd/m2 – pieśń przyszłości, sam czekam na wyświetlacz, który będzie w stanie pokazać efekt HDR w takim wymiarze.

    Niestety na chwilę obecną nie udało mi się odtworzyć moich scen testowych, nad czym ubolewam. Wciąż borykam się z problemami wynikającymi ze zbyt krótkiej obecności na rynku nowych standardów. W konsekwencji ani urządzenie HD Fury Integral nie było w stanie wprowadzić telewizora w tryb HDR, ani filmy zmodyfikowane przy pomocy SEIEdit nie okazały się pomocne. Gdy tylko coś się zmieni to na pewno wrócę do syntetycznych pomiarów. Dla użytkownika dobrą informacją jest jednak to, że odtwarzacz Ultra HD Blu-ray działał z telewizorem bez kłopotu, podobnie jak inne pliki testowe dostarczone przez producentów na pendrive.

     

     

    Na tę chwilę jestem w stanie dać w miarę obiektywną odpowiedź z własnych doświadczeń. Miałem bowiem możliwość bezpośredniej konfrontacji LG E6 z telewizorem LCD, który mieliśmy niedawno w testach (o dokładnie zmierzonej jakości) i powiem tak: LG E6 nie dostarcza najbardziej jasnego efektu HDR z pośród telewizorów dostępnych obecnie na rynku. Topowe ekrany takie jak DX900, XD93, czy (prawdopodobnie) nadchodzący niebawem KS9500 zapewniają jaśniejsze efekty i większą ekspresję scen, bliższą temu co widział artysta pracujący nad efektami. E6V osiąga bowiem maksymalnie 700cd/m2 na planszy L20 (którą akurat udało się puścić). Wciąż jednak jest to więcej niż 90% segmentu premium telewizorów alternatywnych.

     

    Podczas seansu nie liczą się jednak wyłącznie efekty na wysokich jasnościach. Jeśli by wziąć pod uwagę obraz jako całość, to na pewno umieściłbym E6V na pierwszym miejscu. Dlaczego? Bo obok bardzo jasnych (choć nie najjaśniejszych) efektów jest w stanie wyświetlić najlepszą czerń świata, a to daje porażające efekty wizualne, jeśli oglądamy w ciemnym pomieszczeniu. Telewizory LCD, choć mogą wykrzesać wyższą jasność, to tracą przy tym sporo na czerni. Nawet najlepsze modele z podświetleniem Direct LED cechują się wtedy ułomnościami np. w postaci efektu halo. OLED natomiast wyświetla wyższe jasności w sposób całkowicie naturalny.

     

     

    Jeśli więc spojrzymy szerzej na sprawę jakości obrazu z HDR to szybko dojdziemy do wniosku, że jeśli interesują nas seanse w warunkach kinowych, to OLED jest wyświetlaczem, który załatwia sprawę najlepiej, choć jasnością traci do swoich bezpośrednich rywali.

     

    Odwzorowanie szerokiej palety barw

    LG E6V mógł pochwalić się fenomenalnym wręcz pokryciem szerokiej palety barw. Jest to jedyny wyświetlacz domowy, który był w stanie wygenerować wszystkie kolory DCI (dokładnie 99,6% co w zaokrągleniu daje 100%). To świetna inormacja, bowiem wyświetlacze studyjne pracują właśnie w tej przestrzeni podczas masteringu filmów. Nie ma obecnie na rynku (i prawdopodobnie nie będzie) monitora, który pracuje natywnie w Rec2020. Tą przestrzeń barw należy potraktować jako kontener dla kolorów, które przez długi jeszcze czas nie opuszczą palety DCI. To własnie dlatego skupiam się na tej drugiej.

     

     

    Subiektywne odwzorowanie kolorów stało także na wysokim poziomie, po uruchomieniu trybu HDR-Oryginalny. LG E6V jest jednym z nielicznych telewizorów na rynku, które oferują zarówno możliwość pełnej kalibracji trybu HDR, jak i dostarczają aż trzy predefiniowane ustawienia do oglądania tego typu treści. Wspomniany wcześniej HDR-Oryginalny oddaje najwierniej intencje autora. Jest więc tym samym, co tryb “Kino” dla materiałów Full HD. Dwa pozostałe ustawienia wzmacniają jeszcze bardziej kolory, kontrasty i jasność. Choć jestem całkowitym przeciwnikiem odchodzenia od norm, tak w tym przypadku muszę przyznać, że tryb jaśniejszy może okazać się użyteczny do oglądania treści HDR w dzień. Nie ma bowiem innej możliwości uczynienia telewizora (w sumie wszystkich telewizorów) jaśniejszymi (jako całość nie jako same efekty) przy odtwarzaniu treści Ultra HD.

     

    Odwzorowanie ruchu

    Odświeżanie matrycy LG E6V wynosi 120Hz. Potencjał ten wykorzystać można przy użyciu funkcji TruMotion, która interpoluje klatki materiału źródłowego. Posiada ona świetną regulację w postaci dwóch suwaków. Każdy z nich podzielony jest na 10 stopni.

     

    TruMotion, czyli upłynniacz zlokalizowany jest także w ustawieniach Opcji obrazu.

     

    Pierwszy suwak odpowiada za ostry ruch przy materiałach 50/60 klatkowych (tzw. materiałach wideo), czyli na przykład transmisjach sportowych i innych tego typu, gdzie ruch jest płynny, ale bez “poprawiaczy” ma tendencję do smużenia (tak w oledzie również występuje smużenie, co zobaczycie zaraz na zdjęciach). Drugi suwak decyduje o stopniu ingerencji w materiał 24 klatkowy (filmy). Za jego pomocą możemy wyregulować poprawę płynności tak, by ograniczyć charakterystyczne „kinowe” szarpanie, które wynika z tego, że 24 klatki nie wystarczają by odwzorować zjawisko ruchu płynnie. Dzięki temu każdy jest w stanie znaleźć złoty środek, który poprawi płynność zachowując charakter filmu, czyli nie spowoduje efektu opery mydlanej.

     

    Koniecznie kliknij i przeczytaj artykuł o fotografiach ruchu:
    “Śledząca Kamera – najlepsze kryterium odwzorowania ruchu”
    Ustawienia Motionflow Informacje Obraz postrzegany w ruchu
    Wyłączony Smużenie: 

    bardzo duże

    Maksymalna jasność: 

    380 cd/m2

    		 Powielenie krawędzi: 

    brak (krawędzie rozmyte)

    Poprawa płynności filmów (24p): 

    brak
    Użytkownik

    De-judder: dowolnie

    De-blur: 10

    		 Smużenie:

    umiarkowane

    Maksymalna jasność: 

    380 cd/m2

    		 Powielenie krawędzi:

    brak

    Poprawa płynności filmów (24p):

    dowolnie regulowana pod własny gust

    Jak widzimy na powyższych zdjęciach, E6V smuży, podobnie do każdego telewizora bez użycia wspomagania ze strony upłynniacza. Po użyciu funkcji TruMotion sytuacja wygląda znacznie lepiej i obraz nawet przy szybkich ruchach jest ostry. Może nie tak idealnie ostry jak w najlepszych telewizorach LCD, ale na tyle, by oglądać wszystkie mecze z przyjemnością i nie tracić najważniejszego sprzed oczu. Regulacja płynności w filmach działa także perfekcyjnie – każdy znajdzie tu dla siebie złoty środek. W przypadku odwzorowania ruchu sytuacja nie uległa w zasadzie zmianie w stosunku do ubiegłorocznego modelu EG960V.

     

    Technologia 3D

    LG E6V wykorzystuje pasywną technologię 3D, przy której okulary są lekkie i wygodne w użytkowaniu. Cechują się także brakiem migotania i niską ceną. Problemem technologii pasywnej jest jednak mniejsza o połowę rozdzielczość pionowa. W przypadku testowanego telewizora tracimy jednak co drugą linię, co oznacza, że wciąż mamy ich 1080 w pionie, czyli dokładnie tyle ile ma film 3D na płycie Blu-ray. To najlepsze możliwe 3D jakie możemy uzyskać

     

    Kąty widzenia

    Choć kiedyś mówiło się, że kąty widzenia w oledach nie wpływają całkowicie na wygląd obrazu, to okazało się, że jest to jedynie półprawda. W praktyce, ekran wraz ze swoimi polaryzatorami, jest trochę wrażliwy na zejście z osi obrazu. Są to jednak nieporównywalnie mniejsze straty niż w przypadku telewizorów LCD. Zmienia się jedynie odcień obrazu i też nie dużo. Kwestia ta uległa poprawie w drugiej (zeszłorocznej) generacji matryc Ultra HD, kiedy to zmieniono strukturę subpikseli i widmo światła. Poza odcieniem jednak, wszystkie walory pozostają zachowane. Zarówno kontrast, jak i widoczność detali w czerniach pozostaje na tym samym poziomie. Plasuje to telewizor OLED na nieporównywalnie wyższym poziomie, niż dowolny ekran LCD!

     

     

    Granie na konsoli i PC

    Koniecznie kliknij i przeczytaj artykuł o dwóch sprawach:

    “Input Lag, chroma 4:4:4 – czy są istotne?”

     

    Na uzyskanie niskiego opóźnienia sygnału (input lag’a) są dwa sposoby. Pierwszy z nich to przełączenie trybu obrazu na tryb “gra”. To powoduje jednak pogorszenie barw, a tryb ten nie pozwala na kalibrację. Znacznie lepszym wyborem jest oznaczenie danego wejścia HDMI jako PC.

     

    Input Lag

    W trybie Gra, oraz przy złączu oflagowanym jako PC lag jest bardzo krótki, wynosi zaledwie 35ms. Nieco gorzej jest w przypadku komputera PC, pracującego w natywnej rozdzielczości. Tu opóźnienie od kliknięcia myszą, do reakcji na ekranie wyniosło 65ms. To wciąż zapewnia komfortową rozgrywkę, ale jest relatywnie dużą wartością przy niskim lagu z konsoli.

    Konsola Pomiar za pomocą Leo Bodnar Lag Tester – odwzorowuje opóźnienie input lag podczas używania konsoli do gier 35 ms

    Komputer PCCałkowity czas upływający od kliknięcia myszą do reakcji na ekranie65 ms

     

    Współpraca z komputerem PC

    Po oznakowaniu złącza jako PC, oraz włączeniu funkcji HDMI UHD Color dla danego złącza HDMI, chroma jest wyświetlana w pełnej rozdzielczości (4:4:4). Dzięki temu drobne kolorowe czcionki są czytelne.

     

    A jak się gra na takim ekranie w gry w rozdzielczości 4K? Co tu dużo pisać: jest to dużo większy rozmiar niż typowy monitor, nawet 32″. Wrażenia są niesamowite a granie na telewizorze w pełni przygotowanym na współpracę z PC UHD to czysta przyjemność. Szczególnie z taką czernią jak OLED. Bajka!

     

     

     

    Nasz redakcyjny sprzęt wyposażony jest w dwie karty GeForce GTX 980 Ti SLI powered by NVIDIA. Drugi komputer to ASUS GeForce GTX 980 przygotowany we współpracy z firmą HyperCube Stacje Graficzne. Komponenty od firm Nvidia, ASUS, Intel, HyperX. Gry dostarcza nam m.in Eletronics Arts Polska oraz PlayStation Polska

     

     

    System operacyjny, obsługa multimediów

    System WebOS 2.0 (w modelach 2015) był już dobrze rozbudowanym i dopracowanym kombajnem multimedialnym. W najnowszej odsłonie na 2016 dokonano kilku zmian. Dokładnie omawia je wywiad z Panem Wiesławem Kowalczykiem z LG Polska.

    Interfejs zaprojektowano z naciskiem na prostotę i przejrzystość. Większość menu, które możemy wyświetlić została wykonana tak, by jak najmniej zasłaniać oglądany program. To bardzo przemyślany design.

    Telewizor posiada komplet tunerów (DVB-S/S2/T/C). Pozwalają one także na odbiór treści Ultra HD. E6V jest też kompatybilny z HBB Tv. Instalacja anteny jest bardzo prosta, jak wszystko inne w systemie Web OS. Menu EPG, ma bardzo ładny design:

    Wbudowany odtwarzacz plików “łyka” dosłownie wszystko i ma bardzo ergonomiczny interfejs:

    Jakość dźwięku

    Jak wspomniałem na początku, postawa, na której opiera się ekran, jest w rzeczywistości soundbarem. Daje to nieporównywalnie lepszą jakość dźwięku w porównaniu do klasycznych głośników wbudowanych w ekran. Moc zestawu wynosi łącznie 40W. Listwa posiada cztery głośniki w konfiguracji 2.2. Jeśli chodzi o jakość brzmienia to mogę subiektywnie powiedzieć, że jest dobra i nawet daje przyjemność przy oglądaniu filmu. Oczywiście nie mam tu na myśli filmów akcji, ale ze spokojniejszymi tytułami sobie radzi.

     

    Podsumowanie

    LG E6V to kolejna generacja wyświetlacza OLED Ultra HD, czyli telewizora, który najchętniej sprawiłbym sobie osobiście! Ekran dostarcza niezwykłych wrażeń wizualnych, szczególnie podczas seansu w warunkach kinowych. Każdy kto raz zazna OLED’owej czerni, nie będzie w stanie sobie wyobrazić powrotu do innego typu ekranu. W prawdzie telewizory LCD z podświetleniem Direct LED są czasem blisko tego efektu, ale wciąż nie dają tego samego. Nie do przecenienia są także inne zalety, których LCD nie posiada. Zaliczają się do nich znacznie lepsze kąty widzenia, czy równomierność ekranu. E6V jest już trzecią generacją matryc organicznych Ultra HD, w której dopracowano istotne elementy związane z nowymi standardami. HDR odtwarzany jest znacznie lepiej i szczytowa jasność 700cd/m2 pozwala naprawdę dobrze poczuć spotęgowaną głębię obrazu o szerokim zakresie dynamiki. Stu procentowe pokrycie szerokiej palety barw (DCI) to najlepszy do tej pory wynik, pozwalający wyświetlić wszystkie kolory jakie mógł zobaczyć reżyser na swoim ekranie! W bardziej przyziemnych sprawach takich jak odwzorowanie ruchu, czy input lag, telewizor także nie rozczarowuje. W prawdzie nie jest ani w jednej, ani drugiej kategorii rekordzistą, jednak oferuje poziom, który przerośnie potrzeby 99,9% odbiorców. E6V wnosi też dalsze usprawnienia, w tematach, które do tej pory nie schodziły z ust przeciwników technologii OLED. Deklarowana żywotność to aż 100 000 godzin, czyli więcej, niż przeciętnej matrycy ciekłokrystalicznej. Równomierność uległa poprawie, a także pojawiła się funkcja wyrównywania ekranu, gdyby ktoś dużym wysiłkiem pozostawił jakiś powidok na nim. Testowanie telewizora było czystą przyjemnością i jedyne nad czym ubolewam, to cena, szczególnie modelu o przekątnej 77″ (z serii G6, której test niebawem). Gdyby nie to, to na pewno moja plazma znalazłaby wreszcie nowego nabywcę na rzecz LG E6V.

    PLUSY

    • Rewelacyjna żywotność panelu OLED 3 generacji
    • Perfekcyjna czerń i kontrast nieosiągalna dla telewizorów LCD oraz Plazm
    • Nieziemskie wykonane, innego, tak smukłego wyświetlacza nie ma na rynku!
    • Matryca 120Hz z doskonałym upłynniaczem (TruMotion)
    • Niezłej jakości tryby fabryczne obrazu i bogate możliwości kalibracji
    • Najbogatsze pokrycie szerokiej palety barw (100% DCI)
    • Świetna kompatybilność z HDR – Dolby Vision i jasność ok 700cd/m2
    • Certyfikat Ultra HD Premium
    • Bogata ilość złączy oraz bogate wyposażenie (w tym okulary 3D)
    • Doskonałe piloty
    • System WebOS 3.0
    • Świetne kąty widzenia
    • Bardzo dobra równomierność ekranu
    • Jasność ekranu (w SDR) na poziomie 410cd/m2 – więcej niż do tej pory na OLED
    • Dźwięk, dzięki soundbarowi w stopie ekranu
    • Pełna obsługa HEVC 4K – pliki, telewizja naziemna i satelitarna
    • Płaski ekran (do tej pory dostępne były jedynie curved)

    MINUSY

    • Jasność przy HDR mogłaby być jeszcze wyższa (są pod tym względem lepsze telewizory)
    • Implementacja funkcji BLS mogłaby dać jeszcze lepsze odwzorowanie ruchu (są pod tym względem lepsze telewizory)

    Cena referencyjna: LG 65E6V 29 999zł / LG 55E6V 21 999zł

    Sprzęt do testów dostarczyła firma LG

     

    Przeczytaj artykuł odnośnie ocen oraz wyróżnień na HDTVPolska.com: 

    Jak testujemy wyświetlacze na HDTVPolska.com? Czemu testy wyświetlaczy są najbardziej profesjonalne w Polsce i jedne z najlepszych na świecie?

     

    Ekrany biorące udział w naszych testach są profesjonalnie skalibrowane i przygotowane przez http://skalibrujtv.pl/. To daje nam pewność, że wyciągnęliśmy z nich maksimum możliwości! Jak kalibrujemy? Przeczytaj “Czym jest PROFESJONALNA kalibracja telewizora / projektora / monitora?” oraz “Test kalibracji”.

    (10137)