Powrót

TEST: OLED Panasonic CZ950 65″ 4K Ultra HD

Maciej Koper

Słowem wstępu

Firma Panasonic zawsze kojarzona była z najwyższą jakością obrazu na telewizorach. Jakich? Oczywiście plazmowych. To dzięki nim, firma wyrosła na lidera kinowego obrazu a do dziś wielu fanów nadal trzyma w domu plazmy z logiem Panasonica. Fanów, którzy zaczynają pomału zastanawiać się, na co obecnie mogą wymienić swoje odbiorniki. A zadowolić ich nie będzie łatwo. Nawet najlepsze telewizory LCD nie osiągną takiego poziomu czerni i kontrastu jak najlepsza plazma. Z ratunkiem dla największych purystów obrazu przychodzi technologia OLED. Mozolnie ale z sukcesem wdrażana na rynek przez koreańską konkurencję w końcu zawitała do Japonii. Trzeba przyznać, że dość szybko gdyż żadna firma poza LG nie odważyła się póki co wejść na rynek z masowym produktem jakim jest telewizor w technologii OLED. My, jako redakcja HDTVPolska już od czerwca tego roku, mieliśmy okazję uczestniczyć przy projekcie OLED. Zaczynając od  czerwcowych zamkniętych pokazów w Hollywood, poprzez IFĘ a kończąc na wizycie inżynierów z Japonii prosto w naszej redakcji niespełna kilka tygodni temu.

Jako jedna z zaledwie kilku redakcji w Europie (w części centralno-wschodniej tylko my), zostaliśmy wytypowani do współpracy z szefami i inżynierami projektu OLED i LCD. I wiecie co? Nasze uwagi zostały zaimplementowane do najnowszych telewizorów! Wszystkiego dowiecie się już po targach CES w Las Vegas.

 

Jednak nie jest dla mnie zaskoczeniem, że to właśnie Panasonic postanowił na dzień dobry powalczyć na tym polu i pokazać wszystkim firmom jak powinno się zrobić telewizor Ultra HD o idealnym obrazie. Wiemy dobrze, że inżynierowie z tej firmy mają ogromne doświadczenie zdobyte na polu telewizorów plazmowych jak również LCD z pełnym podświetleniem LED. Jednak dopiero przy projekcie OLED, mogli pokazać na co ich stać. Czy rzeczywiście podołali wyzwaniu? Czy stworzyli telewizor, który jest pod każdym względem lepszy od technologii plazmowej? Na te i wiele innych pytań odpowiemy razem z Gmerem w poniższym teście.

 

 

Wygląd

 

Telewizor OLED to jak zawsze perfekcyjny wygląd podnoszący ciśnienia nawet u największego malkontenta designu. Sama matryca (delikatnie zakrzywiona) mierzy zaledwie kilka milimetrów grubości i patrząc z boku robi piorunujące wrażenie. Szczególnie dla kogoś kto wcześniej nie miał do czynienia z najnowszą technologią. Ekran otacza chromowana ramka. Parząc od przodu mamy także bardzo wąską ramkę, która mierzy zaledwie 9 mm. Gdy telewizor jest wyłączony to oczywiście jej nie widać gdyż zlewa się z matrycą. Nie jest też tajemnicą, że po włączeniu telewizora mamy nadal taką samą sytuację. Wszystko ze względu na prawdziwą czerń, która w 100% zlewa się z ramką. Dolna część ekranu to grubsza rama na której znajdują się głośniki oraz diody sygnalizujące stan telewizora. Klawisze odpowiedzialne za obsługę TV zostały umieszczone z boku, z lewej strony obudowy.

 

Tył ekranu to dopiero ciekawostka! Jak widzicie dominują tutaj jasne odcienie. A teraz uwaga: cała elektronika ekranu została przykryta przez specjalną nakładkę wykonaną z najprawdziwszej alcantary. Takiego rozwiązania nie widziałem jeszcze w żadnym telewizorze. Rozwiązanie spotykane bardziej w autach segmentu premium No cóż. Audiofile mają swoje drogie kable to dlaczego by videofil nie miał swojej alcantary? Telewizor swoje kosztuje więc można było sobie pozwolić na takie rozwiązanie. Płyta bez problemu zdejmuje się aby ukazać miejsce na złącza oraz kabel prądowy.

 

Podstawa to dość masywna konstrukcja o szerokości około 110 cm i głębokości 33 cm. Została pokryta chromowanym materiałem.

 

Że niby alcantara to wyposażenie aut premium? Nie tym razem!

 

Jeżeli zdecydujecie się postawić OLEDa na dedykowanej szafce to miejcie na uwadze, że musi ona mieć przynajmniej 110 cm szerokości aby telewizor bez problemu się zmieścił. Niestety nie ma innej możliwości regulacji nóżek. Więc taka szerokość jest wymagana. Głębokość telewizor z podstawą to około 33 cm.

Ramka otaczająca ekran to około 9 mm. Nie trzeba chyba pisać, że ekran z taką ramką najładniej prezentuje się powieszony na ścianie. Szczególnie tej wielkości. Grubość telewizora patrząc od dołu to 6 cm jednak bardzo szybko zamienia się w 5 mm co jest kolejnym szokiem dla kogoś kto wcześniej nie miał do czynienia z technologią OLED.

Rozstaw śrub do montażu jest standardowy. Wynosi 40 x 40 cm.

 

Wyposażenie i Złącza

Telewizor w swojej klasie jest bardzo dobrze wyposażony. Posiada wszystkie niezbędne złącza video oraz audio. Mamy tutaj do dyspozycji m.in cztery złącza HDMI 2.0, trzy złącza USB (jedno w wersji 3.0), złącze component, euro, wyjście optyczne, ethernet i na słuchawki. Do tego możliwość umieszczenia dwóch modułów dostępu CI Plus np. dla telewizji kablowej UPC. Z tunerów znalazły się tutaj wszystkie opcje czyli DVB-T, DVB-T2, DVB-S (x2) oraz DVB-C.

Telewizor pozwala na odtwarzanie obrazów 3D (technologia pasywna). W zestawie znajdziemy dwie pary dedykowanych okularów. Są lekkie i bardzo dobrze wykonane.

 

Wygląd

 

Pilot główny to konstrukcja znana z innych modeli premium. Jego górna część wygląda na wykonaną ze szczotkowanego aluminium. Jest bardzo dobrze zrobiony i takich pilotów już się raczej nie spotyka na rynku. Duży plus. Ciekawie wygląda dedykowany klawisz dla Netflixa. Kto wie: może w końcu serwis zawita do Polski skoro firma pozostawiła go na nasz rynek? Dodatkową funkcjonalnością, która zamiera u innych producentów jest całkowite jego podświetlenie. Bardzo przydatna funkcja nocą.

 

Na odrębną uwagę zasługuje nowy pilot multimedialny. Jest o niebo lepszy od poprzedniego rozwiązania z 2014 roku. Począwszy od dużo lepszego trzymania w dłoni (zakrzywiony kształt), poprzez wbudowanie bardzo płynnie działającego gładzika oraz touchpada a kończąc na doskonałym wykonaniu. Pilot posiada także wbudowany mikrofon używany do wydawania poleceń głosowych.

 

 

 

 

 

 

 

Menu telewizora

 

Testy syntetyczne

 

Rozdzielczość i przekątna ekranu3840x2160, 65″

Typ matrycyOLED o strukturze WRGB

Odświeżanie matrycy:120Hz

Kontrast natywny:nieskończony

Kontrast w filmach:średni: nieskończony max: nieskończony min: nieskończony

Maksymalna jasność po kalibracji431cd/m2

Odbicia od ekranu:średnie, ekran przejrzysty

Błędy barw po kalibracjiśrednia dE: 0,8 maks. dE: 1,6

Rozdzielczość ruchomego obrazu>1080 TVL z upłynniaczem, 300 TVL bez

Input Lag90ms w trybie gra, 79ms z opcją “pure direct”/”punkt z 4 punktów”

Pełna rozdzielczość koloru (PC – 4:4:4)tak – po włączeniu opcji “pure direct” lub “punkt z 4 punktów”Poprawna obsługa klatkaży24Hz TAK, 50Hz TAK, 60Hz TAKObsługa 10 bitowego koloruTak

Matryca, zalecane ustawienia

Koniecznie kliknij i przeczytaj też artykuł o matrycach:

“IPS vs VA czyli którą matrycę wybrać”

 

Panasonic CZ950 bazuje na matrycy OLED WRGB wyprodukowanej przez firmę LG Display. Dokładnie taki sam panel znalazł zastosowanie w, testowanym niedawno, telewizorze LG EG960V. Dwa identyczne panele, różne telewizory. Zapowiada się ciekawy test, nieprawdaż? Zalet wyświetlaczy OLED chyba wszyscy jesteśmy już świadomi: idealna czerń, zapewniająca niezrównaną głębie, plastykę i ostrość obrazu, idealne (prawie) kąty widzenia, czy błyskawiczny czas reakcji, to walory, których próżno szukać w telewizorach LCD, a przynajmniej nie wszystkich na raz w jednym modelu.

 

Dwa identyczne panele, różne telewizory. Zapowiada się ciekawy test, nieprawdaż?

Szybkie spojrzenie na matrycę pod mikroskopem, oraz zbadanie jej widma promieniowania potwierdza, że jest to ten sam panel OLED co we wspomnianym telewizorze LG.

 

 

Skoro o panelu mowa to warto wspomnieć o jego żywotności. Autorskie rozwiązanie LG, czyli struktura WRGB, jest forsowane już od dłuższego czasu. Biała komórka pozwala uzyskać znacznie lepszy bilans energetyczny i trwałość matrycy. Żywotność powinna być teoretycznie bardzo długa, bo w rzeczywistości każdy (nie tylko biały) subpiksel jest diodą białą z nałożonym kolorowym filtrem. Dzięki temu nie ma problemu z ograniczoną trwałością niebieskiej diody OLED.

 

W sprawie trwałości matrycy organicznej, dostawca matrycy (LG) wydał oficjalne oświadczenie, mówiące o 30 000 godzin pracy. Po tym czasie jasność może spaść o 50%.

 

Mam nadzieję, że powyższy cytat uspokoił każdego użytkownika, a jeśli nie, to spróbujmy przeliczyć sobie ten czas na lata pracy. W przeciętnym gospodarstwie domowym telewizor pracuje średnio 5-6 godzin dziennie (wiadomo, w weekendy dłużej, są jednak dni w które nie jest włączany wcale). Przy 6 godzinach dziennie mamy aż 5 000 dni, czyli prawie 14 lat pracy, zanim matryca się zużyje, co też nie znaczy, że umrze… Spadnie jedynie jej jasność o 50%.
Przed przystąpieniem do testów modeli “studio master color” zostaliśmy zaproszeni na specjalne laboratoria aż w samym Hollywood w Los Angeles przy studiach Universala oraz w Panasonic Hollywood Laboratory. Dowiedzieliśmy się tam wielu ciekawych rzeczy związanych z zastosowaną technologią w najwyższych modelach Panasonica. Oczywiście sporo w tym marketingu ale ponieważ mamy bliskie kontakty bezpośrednio np. z głównym inżynierem obrazu z Japonii to zawsze mamy dla Was informacje z pierwszej ręki. Oczywiście był on tam także obecny i zdradził nam sporo ciekawych rzeczy.

 

Zalecane ustawienia

 

Telewizor posiada zarówno certyfikat ISF, jak i THX. Rozmowę o ustawieniach obrazu warto rozpocząć od omówienia co właściwie daje ta certyfikacja:

 

Certyfikat ISF gwarantuje, że telewizor posiada dwa banki pamięci (jeden do ustawień dziennych, drugi do nocnych), na których można przeprowadzić kalibrację oddzielnie dla każdego złącza. Po przeprowadzeniu profesjonalnej kalibracji, technik (lista certyfikowanych kalibratorów w Polsce) może zablokować te tryby specjalnym pinem i zmienić ich nazwę na ISF-Dzień oraz ISF-Noc (fabrycznie nazywają się one Profesjonalny-1 i -2).

 

Certyfikat THX zapewnia z kolei dwa tryby, które można by nazwać prekalibrowanymi fabrycznie. “THX-Cinema” do oglądania w nocy, oraz “THX-Bright Room” dedykowany do oświetlonych pomieszczeń. Użytkownikowi daje to gwarancję, że najlepszym wyborem po wyjęciu telewizora z kartonu będzie włączenie jednego z tych trybów. Nie jest to jednak gwarantem, że obraz jest już w 100% dopracowany, czy też, że telewizory Panasonic’a bez certyfikatu THX świecą gorzej w trybach fabrycznych. W praktyce różnie z tym bywa. Przejdźmy jednak do oceny trybu THX-Cinema w tym konkretnym egzemplarzu telewizora. Nie musimy w nim nic już zmieniać by uzyskać najlepszy obraz jaki może zapewnić fabryka.

 

Reprodukcja Obrazu

Fabrycznie

 

O fabrycznym trybie THX-Cinema można śmiało powiedzieć, że został dobrze dopracowany. Nie na 100%, ale, że się tak wyrażę, na solidne 80%. Balans bieli pokrywał się ze wzorcem z dobrą precyzją dzięki czemu odcień obrazu był neutralny. Również granice palety barw lądowały dokładnie tam gdzie standard przewidział. Suma summarum obraz był reprodukowany niemalże tak jak na monitorze reżysera w studio filmowym. Jedyne zauważalne odstępstwo dotyczyło charakterystyki jasności (gammy). Ta była nazbyt zaniżona, co oznacza, że obraz nieco zbyt szybko przechodził z czerni do bieli. Tego typu odstępstwo pogarsza nasycenie obrazu i jego głębię, jednak głębia obrazu i tak robi wrażenie na telewizorze OLED ze względu na fenomenalną czerń Mogę więc śmiało powiedzieć, że cała marketingowa otoczka związana z udziałem m.in kolorysty Mike’a Sowy z Hollywood okazała się prawdziwa. Firma dopieściła element kolorów na tyle ile tylko można w wariancie fabrycznym.

 

Po kalibracji

 

Zdolność do reprodukcji koloru po kalibracji jest dla mnie ogromnym pozytywnym zaskoczeniem. Dlaczego? Ponieważ po testach LG EG960V, gdzie kolory żyły swoim życiem i nie dawały się dobrze wykalibrować (szczególnie przy ustawieniu niższej jasności – do oglądania w nocy) miałem poważne obawy, czy inżynierom z Panasonic’a uda się problem rozwiązać. Udało się stuprocentowo! Widać, że zaawansowane procesory obrazu i tablice 3D LUT, wielokrotnie wspominane na konferencjach, nie są jedynie marketingową mrzonką. CZ950 naprawdę odwzorowuje barwy wręcz książkowo i to zarówno te jasne jak i te ciemne. W prawdzie na pewnych ciemnych próbkach da się zmierzyć podobne tendencje do odchyłów, co na EG960V (np. ciemny kolor morski ucieka w zieleń, a ciemna czerwień w róż), jednak tutaj błąd tylko nieznacznie wykracza ponad próg zauważalności, a w EG960V był tak drastyczny, że kuł w oczy w konkretnych momentach na filmach, które widziało się na innych ekranach i miało porównanie. Elektroniczna kompensacja przekłamań matrycy zrobiła więc robotę! Odwzorowanie barw można nazwać doskonałym i to bez względu na to czy przyciemnimy, czy rozjaśnimy obraz.

 

Oglądanie znanych mi scen na Panasonic’u CZ950 było więc czystą przyjemnością. Spodziewawszy się potencjalnych problemów, które mogły umknąć mi podczas kalibracji, zobaczyłem obraz niezwykle podobny do tego, który wielokrotnie oglądałem na studyjnych wyświetlaczach. CZ950 jest zdecydowanie najlepszym oledem pod względem odwzorowania barw i w tej materii nie ustępuje już niczym najlepszym telewizorom LCD, a wręcz ma nad nimi przewagę, bowiem dzięki swojej nieskończonej czerni, generuje dobrze nasycone ciemne walory obrazu.

 

Kalibracja przebiegła przy pomocy oprogramowania Spectracal Calman, które wspiera interfejs kalibracyjny Panasonic. Za jego pomocą możliwa jest konfiguracja parametrów pracy telewizora, z poziomu laptopa.

 

Pamiętajmy, że opis kalibracji tyczy się egzemplarza, który trafił do naszych testów. Egzemplarze takich samych telewizorów różnią się między sobą, więc te nabyte przez czytelników mogą mieć inne błędy odwzorowania barw (mogą być one większe lub mniejsze – nie ma reguły). Z tego powodu nie publikuję ustawień kalibracyjnych, bowiem są one indywidualne dla każdego telewizora i toru wideo. Zachęcam natomiast do poczytania o profesjonalnej kalibracji.

 

Więcej informacji zaczerpnąć można w: Wielkim teście kalibracji

Oraz w temacie: Czym jest PROFESJONALNA kalibracja telewizora/projektora

 

 

Pobierz pełny raport z kalibracji TV 

Galeria przekłamań obrazu

Wybierz ustawienia obrazu w telewizorze:
  • Tryb “Standard”
  • Najlepszy fabryczny
  • Obraz Skalibrowany
  • Referencja (studio)
Wybierz kadr z filmu:
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4

 

Skalowanie SD, obróbka cyfrowa

Nie trzeba wprowadzać żadnych ustawień do trybu THX, by CZ950 mógł pochwalić się bardzo dobrą obróbką obrazu – bez zbędnych redukcji szumów, oraz innych “dopalaczy”. Obraz trafia na ekran praktycznie w takiej formie, w jakiej został wypalony na płycie, tudzież nadany w telewizji – bez jakichkolwiek zmian. Po ustawieniu suwaka ostrości na pozycję “0” nie miało też miejsca jakiekolwiek uwypuklanie krawędzi, aczkolwiek w trybie THX-Cinema także przy ustawieniu domyślnym (50) nie ujrzymy sztucznych przeostrzeń. Jeżeli jednak planujemy oglądać głównie materiały poddane mocnej kompresji, na przykład z telewizji, to możemy sobie pozwolić na nieznaczne podniesienie suwaka “ostrość”..

 

W tym miejscu będę do znudzenia powtarzał, że w dzisiejszych czasach rezultaty skalowania wyglądają niemal identycznie na wszystkich telewizorach. Twierdzenie to znalazło potwierdzenie w moim eksperymencie, którego wyniki znajdują się pod tym adresem.
Zwracam też uwagę, że skalowanie nie jest procesem podnoszącym jakość obrazu i materiał HD czy nawet SD generalnie wygląda bardzo podobnie czy to na wyświetlaczu Ultra HD, czy na Full HD. Dopiero treść natywna o wysokiej rozdzielczości pozwala odczuć wyraźną różnicę, jednak pod warunkiem, że widz znajduje się w odpowiedniej odległości od ekranu. Można ją wyliczyć z kalkulatora odległości.

Kontrast i Czerń

Najważniejszy akapit tego testu. Czerń! To tym właśnie zachwycam się bez granic, przy okazji testu każdego wyświetlacza OLED. To właśnie nieskończony kontrast pozwala odkrywać dobrze znane już sceny filmów na nowo i delektować się nimi po raz kolejny. Wyobraźmy sobie sytuację, w której nie wiemy czy telewizor jest włączony, czy nie. Wyobraźmy sobie seans podczas którego nie wiemy gdzie się zaczyna ekran a gdzie kończy. Wyobraźmy sobie, że przy obrazie o proporcjach kinowych (2,39:1) mamy złudzenie, że mamy ekran o takich wymiarach, bo… zwyczajnie nie widzimy tego co czarne
“OLED to jedyny obecnie typ wyświetlacza, który reprodukuje prawdziwą czerń. Do tej pory używaliśmy na kolor czarny różnych określeń: „głęboki”, „smolisty”, „kruczy”. Przy CZ950 określenia te tracą sens. W tym telewizorze czerń jest po prostu… czarna!”
Wyświetlacz OLED uzyskuje tak fantastyczny kontrast, bowiem każdy jego piksel jest samoistnym źródłem światła. Może się niezależnie rozjaśniać i ściemniać aż do zera. W przypadku telewizora LCD nie jest to możliwe, bowiem tam piksele są jedynie filtrami blokującymi lub przepuszczającymi światło podświetlenia i nawet przy “wyświetlaniu czerni” przechodzi przez nie pewna część tego światła. Są oczywiście modele zaawansowane posiadające podświetlenie strefowe, które może niezależnie wyłączać się obszarowo. Ile jest jednak tych obszarów? Kilkadziesiąt, w najlepszych przypadkach kilkaset. Do OLED’a możemy odnieść to tak jakby każdy jego piksel był strefą. Mamy zatem 4K (3840×2160 = 8 294 400) stref. Słownie ponad 8 milionów! Czy da się zrobić to jeszcze lepiej? Nie. Telewizor OLED jest zwyczajnie wyświetlaczem idealnym jeśli o czerń chodzi i nic lepszego już powstać nie może, a jak wspomniałem we wstępie, kontrast to przecież najważniejszy walor jakościowy obrazu!

 

Zobaczmy jak prezentuje się to pomiarowo w naszej procedurze testowej:

 

Scena

(kontrast między białym kołem, a środkiem białego okręgu)Opis scenyWynik pomiaru

Duża powierzchnia czerni bez sąsiadujących detali, przy niskim kontraście łatwo dostrzec świecenie czerninieskończoność

Czerń otoczona z każdej strony detalami, wymagająca scena, poradzą z nią sobie jedynie najlepsze systemy wygaszanianieskończoność

Pas w filmie sąsiadujący z obrazem o średniej jasności, przy niskim kontraście wyraźnie odcina się od ramki telewizoranieskończoność

Duża powierzchnia czerni bez sąsiadujących detali, przy niskim kontraście łatwo dostrzec świecenie czerninieskończoność

Skrawek czerni w pobliżu (ale nie bezpośrednim) złożonego obiektu geometrycznego, przy niskim kontraście widać świecenie czerninieskończoność

Ta sama scena jednak bliżej jasnego obiektu. Spadek kontrastu w tej scenie można interpretować jako efekt halo (łuna świetlna wokół obiektu)nieskończoność

Jak widać, w każdej scenie testowej mój laboratoryjnej klasy kolorymetr – Klein K-10A – nie był w stanie wychwycić jakiegokolwiek wartości luminancji. Oznacza to, że punktach pomiarowych czerń była absolutna Odnosząc się do kilku niezerowych wyników z testu EG960V myślę, że jest to jedynie spowodowane różnicą w rozmiarze matrycy. 65″ CZ950 ma większą powierzchnię niż 55″ EG960V, więc odstęp obszaru pomiarowego od świecących przedmiotów jest także większy. Z tego powodu rozproszone na powłoce ekranu światło nie wpada pod kolorymetr.

 

Cały ten powyższy opis nie odda jednak przyjemności jaką odczuwa się podczas obcowania z OLED’em. Polecam każdemu. To prawdziwy przełom! Zwracam jednak uwagę, że wykorzystanie takiego potencjału wiąże się z seansem w warunkach wieczornych lub nocnych. W dzień, czy na sklepowej hali, przy ostrych światłach, różnica w czerni pomiędzy “zwykłym” telewizorem LCD wciąż jest widoczna, jednak nie jest tak ogromna. Skoro jednak widać ją nawet na sklepowej hali, to pozostaje sobie wyobrazić jak dobrze jest w domu.

 

Seans w dzień

Częstym argumentem, używanym przez przeciwników technologii OLED jest to, że ekrany te uzyskują niższą jasność, przez co między innymi gorzej nadają się do oglądania w dzień, czy do wyświetlania obrazu HDR (o czym później). W tym akapicie chciałbym zaprzeczyć tym twierdzeniom, jako, że sytuacja wygląda zupełnie inaczej. Faktem jest, że matryca OLED ma działanie podobne do plazmy. Nie jest bowiem w stanie utrzymać swojej pełnej jasności jeśli wyświetlimy na przykład pełnoekranową biel. Jednakże występowanie scen, które są białą plamą nie ma raczej miejsca podczas oglądania treści wideo. Każdą klatkę filmu można scharakteryzować tak zwanym współczynnikiem APL (average picture level), który jest średnią całkowitą jasnością obrazu. Żeby go wyznaczyć uśrednia się jasność wszystkich pikseli obrazu. Jeśli na przykład chcielibyśmy wyświetlić pół obrazu czarne, a pół białe to APL równe by było 50. Pełnoekranowa biel ma APL równe 100, a czerń oczywiście 0. Pewien portal uśrednił kiedyś jasność wszystkich klatek pobranych z kilku filmów. Średnia wartość APL była na poziomie 20 do 25. Dlaczego o tym mówię? Otóż jest to kluczowe dla zrozumienia jaką jasność jest faktycznie uzyskać ekran. Zobaczmy poniższy wykres:

 

Jasność ekranu w odniesieniu do wypełnienia obrazem

 

Miło mi poinformować, że CZ950 jest najjaśniejszym OLED’em jaki miałem do tej pory przyjemność testować! Uzyskuje aż 430cd/m2 przy APL do 25%, co oznacza, że przez większość czasu jest jaśniejszy niż większość stawki LCD, a także jaśniejszy od swojego głównego konkurenta – modelu EG960V.

 

CZ950 broni się także przed światłem otoczenia swoją fenomenalną powłoką matrycy. Ta jest błyszcząca, więc niestety widać w niej odbicia przedmiotów i to jeszcze w powiększeniu (przez krzywiznę), jednak zachowuje równie głęboką czerń nawet, gdy świeci na nią dużo światła.
Można zatem podsumować, że CZ950 spokojnie poradzi sobie w typowym salonie. Przerosnąć go dopiero może jasny salon z dużą ilością okien, bo 430cd/m2, choć jest dobrym wynikiem, to niestety też nie najwyższym jaki zanotowałem.

Równomierność ekranu

Podobnie jak u koreańskiego bliźniaka, w CZ950, jednolitość barwy nie jest problemem, aczkolwiek na białej planszy da się zauważyć pewne przebarwienia. Na filmach jednak nie są one zauważalne.

 

 

Tak wygląda to przy pomiarze – lekko zażółcona prawa strona ekranu. Jak jednak mówię, nieznacznie.

 

 

W kwestii równomierności przy bardzo ciemnych ujęciach ponownie powiem: nie dopatrzyłem się ich podczas oglądania normalnej treści wideo. Jeśli chcemy jednak wywołać wilka z lasu to jest to możliwe   Wystarczy użyć bardzo ciemnej (3-4%) pełnoekranowej szarej planszy. Będzie widać, że ciemnieje znacznie na brzegach i że jakieś zniekształcenia na niej są. Tylko jak mówię, nie zauważyłem tego na filmie. Pewnie są jakieś momenty w innych materiałach, gdzie da się zauważyć mankamenty, ale nie jestem ich w stanie znaleźć “na szybko”, a to oznacza, że występują bardzo rzadko i roztrząsanie ich na wielką skalę przypomina walkę z papierowym tygrysem.

 

Niewielkie zniekształcenia na planszy 5%

 

UltraHD / 4K

Koniecznie kliknij i przeczytaj też artykuł o Ultra HD:

“UHD? 4K? Czym jest technologia, która podbija rynek”

 

Panasonic CZ950 zapewnia dobre wsparcie dla standardu Ultra HD. Wszystkie jego porty HDMI przyjmują sygnał UHD w każdym istniejącym formacie i dla każdego wejścia można wybrać czy ma korzystać ze standardu HDCP 2.2, czy 1.4. Oznacza to, że nie będzie problemów z kompatybilnością z odtwarzaczami Ultra HD Blu-ray, które już niebawem pojawią się na rynku.

 

Telewizor poprawnie odbierał także testowe kanały Ultra HD zarówno z anteny satelitarnej, jak i naziemnej. Dla czystej formalności wspomnę też, że radził sobie świetnie z plikami zakodowanymi przy użyciu HEVC’a. Co jednak ciekawsze, wbudowany odtwarzacz plików potrafił rozpoznać plik UHD “z prawdziwego zdarzenia”, to znaczy wykorzystujący poszerzoną paletę barw – Rec 2020. Po jego uruchomieniu pojawiła się w menu obrazu nowa funkcja “Colour Remaster Rec 2020”. Gdy pojawią się stosowne pliki testowe, będziemy mogli przetestować jak dobrze telewizor odwzorowuje faktycznie barwy szerokiej przestrzeni. Na ten moment cieszymy się, że rozpoznaje i robi coś dobrego.

 

tak wygląda menu z nową funkcją

 

A taki ładny obraz z szeroką paletą barw wyświetlał się na ekranie  

 

Producent deklaruje także zgodność z HDR’em, choć tego nie mamy jak sprawdzić na chwilę obecną. Prawdopodobnie telewizor dostanie stosowną łatkę w przyszłości, która zaktualizuje HDMI do standardu 2.0a i będzie możliwe uzyskanie tego efektu na telewizorze. W Hollywood mieliśmy możliwość zobaczenia HDR na tym ekranie a efekt był powalający względem tego samego modelu z wyłączonym HDR. Jednak o HDR będzie jeszcze wiele pisać w 2016 roku. Na pewno do tematu wrócimy.

 

 

Obsługa rozdzielczości 3840×2160@60Hz 4:2:0TAKObsługa rozdzielczości 3840×2160@24Hz 4:4:4TAKObsługa rozdzielczości 3840×2160@60Hz 4:4:4TAK

Poprawne odtwarzanie testowego kanału SAT UHDTAK

Wsparcie dla plików UHD z kodekiem HEVCTAK

Obsługa YouTube w 4KTAK

Kompatybilność z HDCP 2.2TAK – wszystkie złącza

 

Jak w każdym teście wyświetlacza Ultra HD, przetestowaliśmy, jaki zakres szerokiej palety barw jest on w stanie wyświetlić. Daje to nam odpowiedź na pytanie ile potencjalnie będzie można uzyskać bardziej nasyconych barw ze standardu DCI P3, oraz Rec 2020. Oba bowiem wchodzą w skład specyfikacji UHD.

 

DCI P3 Rec 2020
Pokrycie palety: 88% Pokrycie palety: 67%

 

Jak widzimy, CZ950, zapewnia całkiem niezłą kompatybilność z szerszą paletą barw. Jak to będzie finalnie wyglądać przekonamy się po podłączeniu odtwarzacza Ultra HD Blu-ray na początku 2016 roku.

 

Odwzorowanie ruchu

Matryca Panasonic’a CZ950 ma 120Hz. W telewizorze zaimplementowano, znany nam z telewizorów LCD, system Intelligent Frame Creation, który pozwala powielać klatki obrazu by uzyskać lepszą ostrość i płynność. System Intelligent Frame Cration (IFC) zmienia nazwę  na 24p Smooth Film w zetknięciu z sygnałem 24Hz bo pozwala zapisać w telewizorze oddzielne ustawienia poprawy ruchu dla filmów (by nie powodować nadmiernego efektu teatru), a oddzielne dla materiałów wideo (50Hz). Pewnym mankamentem rozwiązania jest to, że decyzja o stopniu ingerencji podejmowana jest tylko na podstawie wchodzącego sygnału, czyli jeśli podamy sygnał 1080i50 to mamy IFC, a jeśli 1080p24 to 24p Smooth Film. W praktyce oznacza to, że w przypadku zewnętrznego tunera telewizyjnego jedno ustawienie IFC będzie obowiązywało zarówno dla np. transmisji sportowych (50i) jak i dla filmów transmitowanych tą drogą.
W przypadku materiałów filmowych ustawienie Wyłączony nie różni się od Minimalnego. Pośrednie zaś poprawia już płynność dosyć agresywnie i wiele osób mogłoby określi taki obraz mianem teatralnego. Wariant maksymalny upłynnia już materiał do granic możliwości. Jest więc wtedy zdecydowanie teatralny, co oczywiście niektórym widzom będzie się podobać. W każdym razie ciężko znaleźć jakiś złoty środek na ustawienie płynności w filmach.
Skąd w ogóle pomysł, że telewizor OLED może smużyć, skoro ma tak krótki czas reakcji (liczony w mikrosekundach)? Otóż OLED podobnie jak LCD, a w przeciwieństwie do np. Plazmy, czy telewizora CRT charakteryzuje się działaniem sample-and-hold (w skrócie S&H). Oznacza to, że klatka obrazu, która została wyświetlona na ekranie znajduje się tam przez cały czas aż do nadejścia czasu następnej. Dobrą stroną tego jest brak migotania. Złą, to, że oko śledzące obiekt na ekranie podąża za nim płynnie, podczas gdy ten stoi przez jakiś czas w miejscu (dokładnie przez 16,7 [ms] przy 60 klatkach/sek). Nasz mózg w konsekwencji postrzega smużenie. S&H jest obecnie główną przyczyną smużenia nie tylko w telewizorach OLED, ale i LCD. Dla lepszego zrozumienia zagadnienia przeanalizujmy poniższy schemat:
Czarny okrąg znajdujący się w różnych punktach obrazu symbolizuje punkt w który się wpatrujemy. W założonym przypadku podąża on za przesuwającą się na ekranie piłką. Gdy ta pozostaje przez pewien czas w tym samym położeniu, oko widzi rozmyte kolory znajdujące się w sąsiedztwie.
Z powyższego nasuwa się dosyć prosty wniosek – ostrość obrazu na wyświetlaczach S&H jest bezpośrednio skorelowana z płynnością. Posiadając bowiem 120 klatek/sek obiekt stoi w jednym miejscu już tylko 8,33 [ms]. Standard Ultra HD zakłada transmisję treści z tak wysokim klatkażem. Zanim jednak pojawią się pierwsze materiały upłynie jeszcze wiele czasu. Na tą chwilę jesteśmy więc skazani na układy interpolacji klatek źródłowych (tzw. Upłynniacze), lub systemy usuwania efektu S&H. Najlepiej sprawdza się jedno i drugie na raz, bowiem usunąć efekt S&H jest łatwo – wystarczy wygasić część klatki. To nie problem na wyświetlaczu OLED lub LCD z podświetleniem LED, jednak przy 60 klatkach / sek (60Hz) spowoduje to męczące migotanie. Złotym środkiem byłaby więc interpolacja do 120Hz, a następnie wygaszenie np. połowy klatki. Skutkowałoby to efektem S&H nie dłuższym niż 4,16 [ms], a więc bardzo wyraźnym obrazem w ruchu i do tego niemigoczącym. Zrobić się da – jak widać, są nawet monitory dedykowane dla graczy, które właśnie tak działają (z tym, że 120Hz pochodzi tam z komputera, nie z interpolacji).
Jeśli chodzi o ostrość obrazu przy ruchu, czyli zagadnienie interesujące głównie osoby oglądające transmisje sportowe, to tutaj CZ950 (przy ustawieniu upłynniacza na maksimum) nie odróżnia się w ogóle od EG960. Mamy więc do czynienia z klasyczną 120Hz matrycą i zauważamy pewną dozę smużenia powodowaną działaniem Sample&Hold. Wszystko mówią z resztą zdjęcia w poniższej tabeli.

 

Koniecznie kliknij i przeczytaj artykuł o fotografiach ruchu:

“Śledząca Kamera – najlepsze kryterium odwzorowania ruchu”

 

Nazwa trybu Informacje Obraz postrzegany w ruchu
Wyłączony Smużenie:

bardzo duże

 

 

Maksymalna jasność:

430cd/m2Powielenie krawędzi:

brak (krawędzie rozmyte)

 

 

Poprawa płynności filmów (24p):

brakMinimalneSmużenie:

umiarkowanie-duże

 

 

Maksymalna jasność:

430cd/m2Powielenie krawędzi:

brak (krawędzie rozmyte)

 

 

Poprawa płynności filmów (24p):

brakPośrednieSmużenie:

umiarkowanie-duże

 

 

Maksymalna jasność:

430cd/m2Powielenie krawędzi:

brak (krawędzie rozmyte)

 

 

Poprawa płynności filmów (24p):

mocna poprawa (lekki efekt teatru)MaksimumSmużenie:

umiarkowane

 

 

Maksymalna jasność:

430cd/m2Powielenie krawędzi:

brak

 

 

Poprawa płynności filmów (24p):

bardzo płynne (efekt teatru)

 

Kąty widzenia

Choć według teorii kąty widzenia nie powinny mieć jakiegokolwiek wpływu na obraz w OLED, tak w praktyce konstrukcja matrycy, a w szczególności charakterystyka kątowa filtrów RGB i użycie dodatkowych warstw polaryzacyjnych, powoduje, że obraz nieznacznie zmienia się pod kątem. Świetną wiadomością jest jednak to, że zmiana odcienia w III generacji OLED’ów jest już minimalna i można śmiało powiedzieć, że nie istotna dla większości widzów. Pod kątem, nie spada przed ewszystkim kontrast, czy saturacja barw, tak jak ma to miejsce w telewizorach LCD, także OLED pod względem kątów widzenia jest znacznie bardziej podobny do Plazmy lub (starego i dobrego) telewizora CRT. Można zatem powiedzieć, że charakterystyka kątowa jest świetna, aczkolwiek nie całkowicie bezstratna.

 

 

Technologia 3D

Telewizor korzysta z pasywnej technologii 3D. W zestawie znajdziemy dwie pary okularów. Jak doskonale wiecie technologia ta charakteryzuje się bardzo lekkimi okularami bez potrzeby ich zasilania a sam komfort oglądania jest dużo lepszy niż w przypadku aktywnych okularów bateryjnych. O ile przy telewizorach Full HD mamy problem z wycinaniem linii w technologii pasywnej o tyle przy ekranach 4K zazwyczaj widzimy obraz z rozdzielczością ponad Full HD (3840×1080). Czy tak jest w przypadku CZ950? Otóż tak! Tutaj nie było żadnej wpadki i mamy do czynienia z idealnym 3D czyli maksymalną rozdzielczością dla tej technologii oraz obsługą jej za pomocą okularów w technologii pasywnej.

 

 

Granie na konsoli i PC

Koniecznie kliknij i przeczytaj artykuł o dwóch sprawach:

“Input Lag, chroma 4:4:4 – czy są istotne?”

 

Niestety nie mam najlepszej wiadomości dla miłośników gier konsolowych – lag na CZ950 jest bardzo wysoki. Widocznie cyfrowa obróbka sygnału, która robi tak świetną robotę z np. barwami, bardzo obciąża procesor i przez to input lag w trybie gra wynosi aż….

 

 

Obsługa chromy 4:4:4 / RGB jest możliwa jeśli włączymy tryb “4K Pure Direct” lub “1080p Punkt z 4 punktów.”. Wtedy spada też lag o kilkanaście milisekund. Sugeruję zatem używać opcji pure direct zamiast trybu gry.

 

 

Jeżeli ktoś nie jest jednak wytrawnym maniakiem online można śmiało pograć na TV w swoje ulubione tytuły. Zarówno z PC jak i konsoli.

 

Od pewnego czasu dysponujemy mocną maszyną redakcyjną wyposażoną w karty GTX980 a osobiście w domu także korzystam z dość mocnej konfiguracji czyli GTX780 w SLI.

Sprzęt, którym dysponujemy został wyposażony w części firmy Intel, ASUS, HyperX a całość złożona w firmie HyperCube

Po podłączeniu telewizora, PC od razu wykrywa możliwość ustawienia rozdzielczości 4K.

 

Do testów zostaliśmy wyposażeni w najnowsze pozycje m.in od Electronic Arts Polska. Bardzo dobrze się składa gdyż hity tegorocznej jesieni i zimy są naprawdę gorące od EA. Mowa oczywiście m.in o Star Wars: Battlefront czy FIFA16. Ten pierwszy wypala wręcz gałki oczne dopracowaną grafiką zatem odpalenie tej pozycji w 4K zapowiadało ogromne emocje. Jak widzicie poniżej testowaliśmy także wersje na PS4.
Ponownie daje o sobie znać fenomenalna czerń, która w przypadku SW: Battlefront dodaje smaku w ciemnych lokacjach.
Po odpaleniu PC, bez problemu ustawiłem rozdzielczość 3840×2160. Przy dwóch kartach graficznych zazwyczaj nie było problemu by płynnie grać na maksymalnych detalach chociaż trzeba przyznać, że gry są cholernie wymagające. Szczególnie SW:B. Jednak zobaczyć walki w 4K to jest przysłowiowy opad szczęki. Czegoś takiego jeszcze wcześniej nie widziałem. Dzięki tak dużej rozdzielczości możemy podejść do ekranu nawet na pół metra a ilość szczegółów nie spadnie nawet o trochę. Nadal jest bardzo ostro i wyraźnie. To jest właśnie potęga Ultra HD na wielkich przekątnych.

Smart TV

W pierwszym modelu OLED Panasonica nie zastosowano systemu Firefox OS z którym mieliśmy do czynienia w innych modelach producenta z tego roku. W zamian dostarczono znaną z 2014 roku platformę smart jednak nieco uproszczoną i zmodernizowaną pod obecne standardy. Trochę szkoda, że nie udało się dopiąć Firefoxa ale cóż. Pod względem Smart i tak jest nieźle i trudno narzekać na mnogość funkcji i różnych multimedialnych rozwiązań.

 

Smart TV to przede wszystkim dostęp do setek najróżniejszych aplikacji. Część z nich to oczywiście znane, polskie serwisy takie jak np. Player czy Ipla. Jak widzicie poniżej są też znane światowe serwisy video jak chociażby YouTube czy Eurosport.

Kolejna ważna rzecz to odtwarzanie różnych plików z pamięci masowych. Telewizor całkiem nieźle radzi sobie z większością plików. Można na nim bez problemów i płynnie obejrzeć zdjęcia czy posłuchać muzyki (chodzą m.in pliki muzyczne FLAC). Oczywiście dla większości osób najważniejszym elementem będą pliki video. Jest dobrze: telewizor czyta popularne formaty jak np. MKV oraz HEVC w 4K. Obsługuje też napisy .srt oraz .txt. W zeszłym roku narzekałem na problem z odtwarzaniem katalogów jednak w tym roku wszystko mamy ładnie poukładane i bez problemu wyszukamy pliki, które interesują nas np. z podłączonego dysku twardego.

 

Obsługiwane formaty: HEVC, H.264, AVCHD 3D, progresywny, SD-VIDEO, AVI, MKV, WMV, MP4, M4v, FLV, 3GPP, VRO, VOB, TS, PS, MP3, AAC, WMA Pro, FLAC, Apple Lossless, WAV, JPEG, MPO

Do telewizora można także mówić. Stało się to dość modne ostatnimi czasy i także Panasonic wziął w tym udział. Efekt trzeba przyznać jest całkiem udany. Mówimy do specjalnego multimedialnego pilota, który dołączony jest do zestawu. Oczywiście rozpoznawany jest język polski. Nie zawsze telewizor robi to co chcemy ale zazwyczaj mowa rozpoznawana jest poprawnie. Możemy zatem np. zrobić głośniej czy dokonać innej czynności związanej z oglądaniem telewizji nie używając standardowego pilota.

Skoro jesteśmy już przy dodatkowym pilocie to bardzo dobrze sprawdza się też przy przeglądaniu stron www na ekranie telewizora. Posiada on bowiem dotykowy gładzik, który zastępuje nam z powodzeniem myszkę. Tą jednak, jeżeli tylko chcemy możemy podłączyć podobnie jak klawiaturę. Przeglądarka www działa sprawnie i szybko. Z powodzeniem możemy na niej przejrzeć strony www.

Jak już wyżej napisałem całym telewizorem zarządzamy także aplikacją TV Remote 2. Z powodzeniem może ona zastąpić dedykowanego multimedialnego pilota chociaż to już kwestia gustu. O kilku jej funkcjach już przeczytaliście. Ma ona jednak jeszcze więcej możliwości. Możemy np. bezpośrednio z urządzenia mobilnego przesyłać na ekran telewizora zdjęcia oraz filmy albo dokonać całkiem niezłej….. osobistej kalibracji (oczywiście mocno uproszczonej ale jednak!) co zapewne pamiętacie już gdy testowaliśmy np. model AX900. Super, że firma cały czas takie rzeczy podtrzymuje gdyż próżno takich opcji szukać u konkurencji.

 

 

 

TV Anywhere

Funkcję TV Anywhere znamy już z poprzednich odsłon telewizorów. Została ona także zaimplementowana do modelu CZ950. Poprzez aplikację Panasonic Media Center możemy bez problemów oglądać na urządzaniach mobilnych to co puszczamy w danym momencie z wybranego tunera telewizyjnego. A teraz uwaga: nie musimy być w obrębie sieci domowej. Możemy być np.. w Japonii ;-). Podczas spotkania redakcyjnego, jeden z inżynierów włączył i odpalił telewizję na swoim telewizorze w Japonii. Musicie przyznać, że robi to wrażenie.

 

Telewizor obsługuje serwery DLNA. Możemy na nim oglądać zasoby sieciowe znajdujące się np. na naszym PC.

 

Jakość dźwięku

Telewizor posiada wbudowane głośniki w następującej konfiguracji: głośnik średniotonowy x 2, głośnik wysokotonowy x 2, głośnik niskotonowy x 2, poczwórny radiator pasywny. Daje to w sumie łączną moc 60 W (10 W x 2 + 10 W x 2 + 10 W x 2). Jak na telewizor OLED to naprawdę sporo. Trzeba przyznać, że gra to naprawdę dobrze i do codziennego oglądania będzie w zupełności wystarczające. Nawet przy filmach z telewizji. Jednak sądzę, że przy takim ekranie będziecie mieli także do dyspozycji porządne kino domowe.

 

 

Oglądanie telewizji DVB-T / DVB-C / DVB-S

CZ950 posiada wbudowane: tuner telewizji naziemnej (T2), kablowej oraz satelitarnej. Znalazło się także miejsce na dwa moduły CI+. Skanowanie następuje w prosty sposób podczas instalacji i inicjalizacji nowego TV. Fabrycznie dostawca UPC został dodany do listy wyboru przy tunerze DVB-C a przy DVB-S mamy m.in nc+. Ekran bez problemu radzi sobie także z odbiorem HbbTV. Do telewizora możemy podłączyć zewnętrzny dysk twardy i nagrywać audycje lecące w telewizji.

 

Na osobny akapit zasługuje informacja o pełnym wsparciu telewizji UHD czyli nadawanej w rozdzielczości 4K z kodekiem HEVC. Telewizor zdekodował zarówno naziemną telewizję DVB-T2 i testowy kanał TVP UHD jak również kanał satelitarny z satelity HB: FunBox 4K Ultra HD.

 

 

Na koniec trzeba wspomnieć o super rozwiązaniu, które może nam pomóc w budowaniu systemu Multiroom w naszym domu czy mieszkaniu. Telewizor wspiera bowiem odtwarzanie strumieniowe poprzez DVB-via-IP. Możemy zatem po domowej sieci przesyłać do drugiego telewizora (klient np. innej firmy – nie musi być to Panasonic) sygnał z tunerów znajdujących się w CZ950. Najciekawsze jest w tym wszystkim właśnie to, że drugim ekranem nie musi być wcale Panasonic.

 

 

 

Podsumowanie i ocena

Panasonic CZ950 jest kolejnym telewizorem po którym ciężko będzie nam spojrzeć na wyświetlacze nie-OLED’owe. Jest to ekran, który aż chce się włączyć by zobaczyć ten porywający kontrast i czerń, dzięki którym nawet znane nam filmy chce się obejrzeć jeszcze raz. Pozytywnie nastraja on także swoim fenomenalnym odwzorowaniem barw, które nie było tak dobre w konkurencyjnym EG960V. Niestety w stosunku do swojego głównego rywala mamy tutaj trochę wyższy Input Lag i trochę mniej opcji konfiguracji płynności ruchu. Do tego należy zaznaczyć, że system WebOS 2.0 jest dużo bardziej zaawansowany niż dość prosta konstrukcja Smart TV w Panasonicu. Sumarycznie jednak powiedziałbym, że CZ950 jest telewizorem lepszym, a co się przez to rozumie najlepszym telewizorem na rynku, oczywiście w moim uznaniu. Jest także pod każdym względem lepszy od nawet najlepszej plazmy. Trzeba jednak wziąć pod uwagę, że jest też droższy o kilkanaście tysięcy złotych od EG960. Jednak mimo wszystko mówimy tutaj o dwóch telewizorach z całkowicie innej galaktyki względem telewizorów LCD. Chciałbym by inni producenci mieli teraz takie problemy jak my tutaj czyli porównanie Panasonica do LG – dwóch gigantów jakości obrazu. Niestety, ta jakość kosztuje. W tym jednak przypadku ta cena ma swoje uzasadnienie Brawo dla Panasonica za dzielne bronienie bastionu jakości obrazu prosto z Japonii (testował Gmeru & Maciej Koper)

PLUSY

MINUSY

Cena: Panasonic TX-65CZ950E około 39 999 zł

Sprzęt do testów dostarczyła firma Panasonic Polska

 
Przeczytaj artykuł odnośnie ocen oraz wyróżnień na HDTVPolska.com: 

Jak testujemy wyświetlacze na HDTVPolska.com? Czemu testy wyświetlaczy są najbardziej profesjonalne w Polsce i jedne z najlepszych na świecie?

 

Ekrany biorące udział w naszych testach są profesjonalnie skalibrowane i przygotowane przez http://skalibrujtv.pl/. To daje nam pewność, że wyciągnęliśmy z nich maksimum możliwości! Jak kalibrujemy? Przeczytaj “Czym jest PROFESJONALNA kalibracja telewizora / projektora / monitora?” oraz “Test kalibracji”.

(1631)