W zeszłym tygodniu miała miejsce premiera filmu Piotra Domalewskiego, Cicha noc na nośnikach Blu-ray oraz DVD (via Galapagos Films). Dramat obyczajowy zebrał bardzo wiele nagród, w tym Złotego Lwa za najlepszy film. Akurat przegapiłem okazję by zobaczyć film w kinie, ale teraz powstał idealny pretekst, żeby zobaczyć o co tyle hałasu i czy był on uzasadniony.
Cicha noc to film, przy którego kategoryzacji można było natknąć się na łatkę komedii lub czarnej komedii. Dawałoby to jednak bardzo mylne wyobrażenie o samym obrazie Piotra Domalewskiego. Owszem, elementy komediowe występują, ale tylko jeśli traktujemy je w odosobnieniu. W kontekście całej historii nie ma tutaj nic śmiesznego w tradycyjnym sensie.
Debiut reżyserski Domalewskiego opowiada historię Adam, który zza granicy przyjeżdża do rodziny, mieszkającej na wsi we wschodniej Polsce, na Wigilię. Myślał, że ułożył sobie już dostatecznie życie i jest gotów na całkowite odcięcie się od poprzedniego życia. W rodzinnych stronach została mu jedynie do załatwienia pewna sprawa – sprzedaż własność należącej do dziadka, do czego potrzebował zgody kilku członków rodziny. Niestety rzeczy nie układają się po jego myśli, a perfekcyjnie ułożony w głowie plan legnie w gruzach na wielu płaszczyznach.
Sloganem i motywem przewodnim filmu jest hasło „z rodziną najlepiej wychodzi się na zdjęciu”, co w moim odczuciu stanowiło punkt wyjścia do nakreślenia założeń narracyjnych filmu. W teorii dla rodziny, która przywiązana jest do tradycji, takie wielkie familijne zejście się powinno być powodem do wielkiej radości, a w praktyce wychodzi coś zgoła innego. Domalewski ukazuje niedoskonałości w zniuansowany sposób, gdzie rodzina okazuje się być w skali „mikro” podzielona i zwaśniona na różne sposoby, a my w trakcie seansu uzyskujemy głęboki przekrój zależności, ukryte pokłady żalu, niespełnionych marzeń i stanów bliskich patologii.
Całość jest bardzo dobrze zagrana, aktorzy świetnie dobrani, a przede wszystkim naturalnie wypadają jako (jakkolwiek podzielona) rodzina. Obraz Domalewskiego jest bardzo realistyczny i każdy z nas może w nim zobaczyć jakiś aspekt życia, który – chcąc-nie chcąc – jest nam bliski. Nie oferuje on przy tym żadnego moralizatorstwa, lecz stanowi migawkę wiejskiego życia „Polski B”, a także zarazem ukazując jak skomplikowane i niejednowymiarowe bywa dla nas życie, nawet pomimo najlepszych intencji.
W kwestii oprawy audio-wideo, pomimo bardziej kameralnego charakteru, jest to film z zauważalnie zarysowanym stylem wizualnym. Obraz brudnej, ponurej zimą (w której nie ma śniegu) polskiej wsi jest bardzo wiarygodny. Kolory są w charakterystyczny sposób nasycone i jest to film pełen gry kontrastami i ostrością. Skan na Blu-ray jest absolutnie bez zarzutu. Nie jest to obraz referencyjny (choć nic mu warsztatowo nie brakuje) ale na pewno wysoki europejski poziom. Dźwięk zakodowany został w Dolby Digital 5.1.
Jeśli chodzi o materiały dodatkowe, znajdziemy tu jedynie zwiastun kinowy filmu oraz 18-minutowy materiał zza kulis. Jest on ukazany w sposób ciągły i nie jest podzielony na żadne bloki tematyczne. Opisuje on różne aspekty filmu, od wyzwań dla aktorów przez sferę techniczną po motywacje i inspiracje reżysera. Te ostatnie są najprawdopodobniej najciekawszym elementem, gdyż mogą stanowić dopełnienie naszego odbioru i interpretacji.
Polskie filmy na nośnikach domowych raczej nie obfitują w bonusy, ale i Cicha noc nie jest tego typu produkcją, która by ich specjalnie wymagała, a więc absolutnie nie mam zamiaru negatywnie do tego aspektu podchodzić.
Ogólnie Cichą noc polecam każdemu, a Piotr Domalewski pokazał, że w polskim mainstreamie jest miejsce na tematykę ambitniejszą, ale zrealizowaną w taki sposób, że bez problemu dociera do każdego typu odbiorcy.
Reżyseria
Piotr Domalewski
Obsada
Dawid Ogrodnik, Tomasz Ziętek, Arkadiusz Jakubik, Agnieszka Suchora
Dane techniczne
Rok produkcji: 2017
Kraj produkcji: Polska
Czas trwania filmu: 97 min.
Wersja wydania: 1
Wersje językowe filmu: polska
Dźwięk wersji oryginalnej filmu: Dolby Digital 5.1
Napisy: angielskie
Licencja: film do sprzedaży detalicznej bez licencji do wypożyczania
Dodatki: Zwiastun, Making of
(455)